E PLOTE/Zbardhet vendimi i arsyetuar i GJK: Pse u rrëzua kërkesa e Berishës për masën e sigurisë arrest në shtëpi

Gjykata Kushtetuese ka zbardhur vendimin e arsyetuar në lidhje me rrëzimin e kërkesës së kreut të PD, Sali Berisha për masën e sigurisë “arrest në shtëpi, vendim i marrë në janar të këtij viti.

Në zbardhjen e vendimi Gjykata Kushtetuese ka vlerësuar se imuniteti i deputetit nuk përbën përjashtim nga rregulli, sipas të cilit çdo
person që kryen një vepër penale është subjekt i përgjegjësisë penale, që ndiqet nga prokurorët dhe në fund vendoset nga gjykatat e pavarura

Vendimi:

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë, e përbërë nga: Holta Zaçaj, Kryetare,
Marsida Xhaferllari, Fiona Papajorgji, Sonila Bejtja,Sandër Beci, Ilir Toska, Marjana Semini,
Genti Ibrahimi, anëtarë, me sekretare Belma Lleshi, në datën 17.01.2025 mori në shqyrtim në
seancë plenare mbi bazë të dokumenteve çështjen nr. 17 (S) 2024 të Regjistrit Themeltar, që u
përket:
KËRKUES: SALI BERISHA, përfaqësuar nga avokatët Klodiana Gjyzari
dhe Genc Gjokutaj, me prokurë të posaçme.
SUBJEKTE TË INTERESUARA:
PROKURORIA E POSAÇME KUNDËR KORRUPSIONIT
DHE KRIMIT TË ORGANIZUAR, përfaqësuar nga prokurori
Arben Kraja.
KUVENDI I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË, përfaqësuar
nga Drejtoresha e Përgjithshme e Shërbimit Legjislativ, Merita
Qato.
OBJEKTI: Shfuqizimi i vendimeve nr. 520, datë 30.12.2023 dhe nr. 521,
datë 27.12.2023 të Gjykatës së Posaçme së Shkallës së Parë
për Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar; nr. 15 (87-2024-
23), datë 25.01.2024 të Gjykatës së Posaçme të Apelit për
Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar; nr. 00-2024-667
(94), datë 09.04.2024 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë,
si të papajtueshme me Kushtetutën e Republikës së
Shqipërisë.

BAZA LIGJORE: Nenet 3, 4, 5, 7, 15, 17, 18, 27, 29, 42, 46, pika 1, 70, pika 1,
73, 131, pika 1, shkronja “f” dhe 134, pika 1, shkronja “i”, të
Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë (Kushtetuta); nenet
5, pika 1, shkronjat “b” dhe “c”, 6, 7, 8, 10, 14, 17 dhe 18 të
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 2
Kërkues: Sali Berisha
Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (KEDNJ);
nenet 9, 14, 15, 25 dhe 26 të Paktit Ndërkombëtar për të
Drejtat Civile dhe Politike, të ratifikuar me ligjin nr. 7510,
datë 08.08.1991 “Për aderimin e Republikës së Shqipërisë në
Paktin Ndërkombëtar për të Drejtat Civile dhe Politike”;
nenet 27 dhe 71/a të ligjit nr. 8577, datë 10.02.2000 “Për
organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të
Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar (ligji nr. 8577/2000).
GJYKATA KUSHTETUESE,
pasi dëgjoi relatorin e çështjes Genti Ibrahimi, mori në shqyrtim pretendimet me shkrim
të kërkuesit Sali Berisha (kërkuesi), i cili ka kërkuar pranimin e kërkesës, prapësimet me shkrim
të subjektit të interesuar, Prokurorisë së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar
(Prokuroria e Posaçme), që ka kërkuar rrëzimin e kërkesës, u njoh me aktet e paraqitura nga
Kuvendi i Republikës së Shqipërisë (Kuvendi), i cili nuk ka mbajtur qëndrim për çështjen, si
dhe diskutoi çështjen në tërësi,
V Ë R E N:
I
Rrethanat e çështjes
1. Kërkuesi është aktualisht një politikan, drejtues i partisë kryesore opozitare dhe
deputet i Kuvendit, si dhe ish-president dhe ish-kryeministër. Mbi bazën e një kallëzimi për
kryerjen e disa veprave penale nga funksionarë të lartë shtetërorë, të bërë nga shtetasi T.B., i
cili në atë kohë ka qenë kryetari i grupit parlamentar të partisë në pushtet, Prokuroria e Posaçme
në vitin 2020 ka regjistruar procedimin penal nr. 287 për veprën penale “Pastrimi i produkteve
të veprës penale apo veprimtarisë kriminale”, të parashikuar nga neni 287 i Kodit Penal (KP).
Objekti i kallëzimit dhe i hetimit në vijim lidhet me procesin e kthimit të pronës në favor të 5
familjeve ish-pronare, procesin e privatizimit të pronës shtetërore (të objekteve të ish-klubit
sportiv “Partizani”), procesin e ndryshimit të destinacionit dhe, më pas, edhe të zhvillimit të
pronës.
2. Me urdhrin e datës 02.10.2023 prokurorët e çështjes kanë shënuar në regjistrin e
njoftimit të veprave penale edhe emrin e kërkuesit, si i dyshuar për kryerjen e veprës penale
“Korrupsioni pasiv i funksionarëve të lartë shtetërorë ose të zgjedhurve vendorë”, në
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 3
Kërkues: Sali Berisha
bashkëpunim me shtetasit J.M. dhe F.B., të parashikuar nga nenet 260 e 25 të KP-së. Për sa i
përket kërkuesit, faktet penale objekt hetimi lidhen me sjelljen e dyshuar të tij gjatë kohës kur
ai ka ushtruar funksionin e Kryeministrit, pas vitit 2005, në proceset e kthimit të pronës, të
privatizimit të pronës shtetërore (objekteve të klubit sportiv “Partizani” në varësi të Ministrisë
së Mbrojtjes dhe të Klubit Shumësportesh Partizani në varësi të Ministrisë së Kulturës), të
ndryshimit të destinacionit dhe të zhvillimit të pronës, duke favorizuar shtetasit J.M., F.B. e
XH.B., ku këta të fundit dhe shoqëria e lidhur me ta kanë realizuar ndërtimin e një blloku
pallatesh. Për këto procese dyshohet se janë dhënë dhe marrë përfitime monetare, paligjshmëria
në origjinën e të cilave është fshehur nëpërmjet veprimeve financiare, transaksioneve të
copëzuara ose në cash.
3. Në datën 16.10.2023 Prokuroria e Posaçme ka paraqitur në Gjykatën e Posaçme të
Shkallës së Parë për Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar (GJKKO-ja e Shkallës së Parë)
kërkesën për caktimin e masave të sigurimit personal ndaj personave nën hetim, përfshirë edhe
kërkuesin, për të cilin është kërkuar vendosja e masave të sigurimit personal “Detyrimi për t’u
paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, të parashikuara nga
nenet 234 dhe 233 të Kodit të Procedurës Penale (KPP). Sipas Prokurorisë së Posaçme,
ekziston dyshimi i arsyeshëm, i mbështetur në prova, se nga ana e kërkuesit, në ushtrim të
pushtetit të tij si Kryeministër, janë kryer veprime konkrete dhe aktive në drejtim të: përgatitjes
dhe miratimit të projektligjeve dhe të projektvendimeve të qeverisë, në bashkëpunim me aleatët
e vet politikë, me qëllim përshtatjen e tyre sipas nevojave që paraqiteshin për pesë familjet ishpronare, ku përfitues i drejtpërdrejtë ishte edhe shtetasi J.M., bashkëshorti i vajzës së tij;
kryerjes së kontrolleve administrative, duke shfrytëzuar kompetencat e vartësve të tij, me
qëllim ushtrimin e presionit dhe dhënien e urdhrave konkrete për veprime që duhet të kryenin
funksionarët që pengonin procesin e privatizimit të klubeve sportive në favor edhe të shtetasit
J.M.; vendosjes në dispozicion të shtetasit J.M. të strukturave të ndryshme të administratës
shtetërore për realizimin e procesit të kthimit të pronës, privatizimit të pronës shtetërore dhe
ndryshimit të destinacionit të pronës edhe në favorin e këtij shtetasi. Po ashtu, sipas Prokurorisë
së Posaçme, përfitimi i parregullt në favor të shtetasit J.M. lidhet me dyshimin se të gjitha këto
procedura, pavarësisht interesit publik në lidhje me nevojën për ambiente sportive, janë bërë
me qëllimin e vetëm për të shtënë në dorë pronën dhe për ta përdorur atë për përfitime
materiale, ku si të tilla janë konsideruar të gjitha ato përfitime monetare që ky shtetas ka marrë
përmes shoqërisë ndërtuese, konkretisht nga shpërndarja e fitimeve të saj të akumuluara ndër
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 4
Kërkues: Sali Berisha
vite përpara se ai të deklarohej bashkortak i saj, të llogaritura në shumën 672,976,832 lekë ose
5,420,345 euro.
4. GJKKO-ja e Shkallës së Parë, gjyqtari i hetimeve paraprake, me vendimin nr. 112,
datë 20.10.2023 (vendimi nr. 112/2023), ka vendosur të pranojë kërkesën e Prokurorisë së
Posaçme, duke caktuar për kërkuesin masat e sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në
policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, të parashikuara nga nenet 234 dhe 233
të KPP-së. Me vendimin nr. 117, datë 26.10.2023 (vendimi nr. 117/2023), GJKKO-ja e
Shkallës së Parë ka disponuar me vazhdimin e këtyre masave. Ky vendim është miratuar nga
Gjykata e Posaçme e Apelit për Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar (GJKKO-ja e Apelit)
me vendimin nr. 56 (87-2023-156), datë 21.11.2023, ndërsa Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë,
me vendimin nr. 00-2024-384, datë 05.03.2024, ka vendosur mospranimin e rekursit të
paraqitur nga kërkuesi.
5. Ndërkohë, një prej detyrimeve të masave të sigurimit personal të vendosura ndaj
kërkuesit me vendimin nr. 112/2023 të GJKKO-së të Shkallës së Parë, të konfirmuar me
vendimin nr. 117/2023 të kësaj të fundit, konkretisht “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë
gjyqësore”, nuk është përmbushur prej tij (kërkuesit). Në këtë rast, referuar procesverbaleve të
datave 06.11.2023, 20.11.2023, 04.12.2023 dhe 18.12.2023, të mbajtura nga oficeri i Policisë
Gjyqësore, për paraqitjen e kërkuesit, rezulton se ky i fundit nuk është paraqitur në asnjë nga
këto data. Për këtë arsye, Prokuroria e Posaçme, me argumentin se nga ana e kërkuesit nuk janë
zbatuar këto vendime, për shkak se ai nuk ka ekzekutuar detyrimet e vendosura për të,
konkretisht të paraqitej në Policinë Gjyqësore, me kërkesën nr. 16688 prot., datë 12.12.2023
dhe relacionin bashkëlidhur saj, bazuar në nenin 73, pika 2, të Kushtetutës, i ka kërkuar
Kuvendit dhënien e autorizimit për arrestimin/heqjen e lirisë së kërkuesit për zëvendësimin e
masave të sigurimit personal nga “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe
“Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, në atë të “Arrestit në burg/shtëpi”, të parashikuara nga nenet
237 dhe 238 të KPP-së.
6. Për këtë arsye, në datën 18.12.2023 është zhvilluar mbledhja e Këshillit për
Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin (Këshilli), në të cilën kanë qenë të pranishëm dhe kanë
shprehur qëndrimet e tyre, përveç deputetëve anëtarë të Këshillit, edhe prokurorët e Prokurorisë
së Posaçme dhe mbrojtësit e kërkuesit. Në përfundim të kësaj mbledhjeje, Këshilli ka vendosur
t’i rekomandojë seancës plenare pranimin e kërkesës së paraqitur nga Prokuroria e Posaçme
për dhënien e autorizimit për arrestimin/heqjen e lirisë së kërkuesit nëpërmjet zëvendësimit të
masës së sigurimit.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 5
Kërkues: Sali Berisha
7. Po ashtu, Kuvendi, i mbledhur në seancë plenare në datën 21.12.2023, me vendimin
nr. 127, datë 21.12.2023, ka vendosur pranimin e kërkesës së Prokurorisë së Posaçme për
dhënien e autorizimit për arrestimin/heqjen e lirisë së kërkuesit nëpërmjet zëvendësimit të
masës së sigurimit. Në datën 22.12.2023 Prokuroria e Posaçme ka paraqitur pranë GJKKO-së
së Shkallës së Parë (gjyqtarit të hetimeve paraprake) kërkesë për zëvendësimin e masës së
sigurimit personal ndaj kërkuesit, e cila është pranuar me vendimin nr. 520, datë 30.12.2023 të
asaj gjykate (vendimi nr. 520/2023), duke u caktuar ndaj kërkuesit masa e sigurimit “Arresti
në shtëpi” dhe duke u urdhëruar kërkuesi të mos largohet nga banesa e tij, si edhe të mos
komunikojë me persona të tjerë, përveç atyre që bashkëjetojnë në të njëjtën banesë me të.
8. Sipas GJKKO-së së Shkallës së Parë, kërkuesi nuk ka përmbushur detyrimet që vijnë
si rezultat i zbatimit të vendimeve nr. 112/2023 dhe nr. 117/2023 të po asaj gjykate, duke mos
u paraqitur asnjëherë përpara Policisë Gjyqësore. Sipas asaj gjykate, ekziston “dyshimi i
arsyeshëm”, i bazuar në prova, kushti bazë për caktimin e masave të sigurimit (neni 228, pika
1, i KPP-së), se ai është autor i veprës penale për të cilën dyshohet dhe se nuk ka zbatuar në
mënyrë të përsëritur detyrimet që i ngarkohen nga ligji procedural penal, në zbatim të
vendimeve gjyqësore për caktimin e masave shtrënguese personale ndaj tij, duke mos u
paraqitur përpara oficerit të Policisë Gjyqësore/hetuesit dhe duke mos paraqitur asnjë arsye të
qenësishme që të justifikojë shkeljen e detyrimeve të përcaktuara në vendimet gjyqësore.
GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka vlerësuar, gjithashtu, se në rastin konkret nevojat e sigurimit
vijojnë të jenë në të njëjtin stad, por duke qenë se nga ana e kërkuesit, në mënyrë të përsëritur,
janë shkelur detyrimet lidhur me zbatimin e masave të sigurimit personal të caktuara nga
gjykata, në raport me parashikimet e nenit 228, pika 3, të KPP-së, jemi para kushteve kur duhet
të zëvendësohen masat e sigurimit të dhëna ndaj tij me një masë tjetër më të rëndë. Për këtë
arsye, GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka vlerësuar se nevojat e sigurimit në ngarkim të kërkuesit,
lidhur me rrezikun e dëmtimit të provave për sqarimin e fakteve penale, janë të tilla që
justifikojnë masën e sigurimit “Arresti në shtëpi”, për shkak të funksionit që ka ushtruar më
parë shtetasi nën hetim në kohën e kryerjes së veprës penale, por edhe të funksionit të tij aktual
si deputet në Kuvendin e Shqipërisë. Në lidhje me rrezikun e ikjes, GJKKO-ja e Shkallës së
Parë ka vlerësuar se ekzistojnë ende rrethanat që kërkuesi mund të largohet. Për këto arsye,
GJKKO-ja e Shkallës së Parë, duke marrë në konsideratë mosrespektimin e urdhërimeve të
gjykatës nga kërkuesi, të përcaktuara në vendimin e caktimit të masave të sigurimit personal
ndaj tij, të shoqëruar edhe me ekzistencën e kushteve dhe kritereve të përgjithshme dhe të
veçanta të normuara në nenin 228 të KPP-së, ka vlerësuar se justifikohet zëvendësimi i masave
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 6
Kërkues: Sali Berisha
të sigurimit personal nga “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i
daljes jashtë shtetit” me masën “Arresti në shtëpi”.
9. Mbi ankimin e kërkuesit, GJKKO-ja e Apelit, me vendimin nr. 15 (87-2024-23), datë
25.01.2024, ka vendosur miratimin e vendimit nr. 520/2023 të GJKKO-së së Shkallës së Parë,
duke vlerësuar se pretendimet e kërkuesit për kontrollin e ligjshmërisë së autorizimit të dhënë
nga Kuvendi i Shqipërisë janë të pabazuara, pasi dalin jashtë juridiksionit gjyqësor dhe
posaçërisht atij penal, respektimi i të cilit është thelbësor për të garantuar paanshmërinë dhe
drejtësinë e gjykimit, për shkak se gjykatat në këtë rast verifikojnë vetëm nëse ky autorizim i
kërkuar është dhënë. Bazuar në përcaktimet e nenit 231 të KPP-së, GJKKO-ja e Apelit ka
vlerësuar, njësoj si GJKKO-ja e Shkallës së Parë, se kërkuesi ka shkelur detyrimet që përmban
masa e sigurimit personal në fuqi ndaj tij. Edhe GJKKO-ja e Apelit, njësoj si GJKKO-ja e
Shkallës së Parë, ka konsideruar se masa e sigurimit personal “Arresti në shtëpi” është në
përputhje me kërkesat e nenit 229, pika 2, të KPP-së, që i referohet kriterit të proporcionalitetit,
ose përzgjedhjes së masës së sigurimit personal në raport të drejtë mes rëndësisë së faktit dhe
sanksionit vetëm me burgim që parashikohet për veprën penale të atribuar ose dënimit të
mundshëm. Lidhur me pretendimet për shkelje të të drejtave të kërkuesit në kufizim të lirisë së
tij të komunikimit dhe së drejtës së shprehjes, GJKKO-ja e Apelit ka vlerësuar se në respektim
të kufijve diskrecionalë të caktuar nga pika 2 e nenit 237 të KPP-së, GJKKO-ja e Shkallës së
Parë ka përzgjedhur një kufizim që është proporcional dhe i motivuar nga interesi publik që
prevalon mbi interesin personal të individit. Në shqyrtimin e shkaqeve të ankimit, GJKKO-ja
e Apelit lidhur me kërkesën/pretendimin e kërkuesit për cenimin e pavarësisë dhe paanësisë
nga gjyqtarja e GJKKO-së së Shkallës së Parë, dhe të rrëzuar nga një gjyqtare tjetër e së njëjtës
gjykatë, me vendimin nr. 521, datë 27.12.2023, e ka vlerësuar si të bazuar rrëzimin e asaj
kërkese. Sipas GJKKO-së së Apelit të pabazuara janë edhe pretendimet e tjera të kërkuesit në
lidhje me njëanshmërinë e gjyqtares së GJKKO-së së Shkallës së Parë. Në vlerësimin e
GJKKO-së së Apelit e gjithë procedura e ndjekur nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë, për
caktimin e gjyqtares që ka shqyrtuar kërkesën e kërkuesit për përjashtimin e gjyqtares nga
shqyrtimi i çështjes, është në përputhje me përcaktimet e ligjit procedural penal dhe kërkesat
ligjore të dispozitave të neneve 18 dhe 19 të KPP-së. Kundër këtij vendimi kërkuesi ka
paraqitur rekurs në Gjykatën e Lartë.
10. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në dhomën e këshillimit, me vendimin nr. 00-
2024-667 (94), datë 09.04.2024, ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr. 15 (87-2024-23),
datë 25.01.2024 të GJKKO-së së Apelit. Në vlerësimin e Kolegjit Penal, gjykatat më të ulëta
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 7
Kërkues: Sali Berisha
kanë interpretuar drejt ligjin, duke zbatuar të njëjtat procedura e garanci, sikurse edhe në rastet
e tjera të ankimimit kundër masave të sigurimit (neni 249), përfshirë këtu garancitë e lidhura
me të drejtat e liritë themelore të njeriut për zhvillimin e një gjykimi të kujdesshëm (diligjent)
dhe me shpejtësi të çështjeve të kësaj natyre. Lidhur me pretendimet e kërkuesit për cenimin e
parimeve të pavarësisë dhe paanshmërisë, ai kolegj ka vlerësuar se janë të pambështetura në
ligj e prova, pasi, në thelb, mbështeten tek ushtrimi i vendimmarrjes nga gjyqtari, si edhe
drejtimi dhe menaxhimi i procesit gjyqësor (nëpërmjet urdhrave dhe vendimeve) konform
tagrave që i njeh ligji. Në lidhje me themelin e çështjes, Kolegji Penal ka vlerësuar se të gjitha
pretendimet që lidhen me ligjshmërinë e autorizimit të dhënë nga Kuvendi janë të pabazuara.
Në rastin kur procedohet ndaj një deputeti të Kuvendit, Kolegji Penal ka vlerësuar se gjykata
verifikon sipas nenit 73, pika 2, të Kushtetutës dhe nenit 288, pika 1, të KPP-së, vetëm nëse
autorizimi i kërkuar është dhënë ndërsa dhënia apo jo e autorizimit është në diskrecion të
Kuvendit dhe ky kontroll i ligjshmërisë së dhënies së autorizimit nga Kuvendi dhe më tej marrja
dhe lejimi i provave lidhur me një pretendim të tillë dalin jashtë juridiksionit gjyqësor, kjo për
arsye se kompetenca për heqjen e imunitetit në çështjet penale është e vetë parlamentit (neni
73 i Kushtetutës).
11. Sipas Kolegjit Penal, pretendimet e tjera të kërkuesit kanë marrë përgjigje të
argumentuara nga gjykatat më të ulëta. Sipas tij, pjesa e pretendimeve që lidhet me vlerësimin
e rrethanave të faktit del jashtë juridiksionit ekskluzivisht ligjor të Gjykatës së Lartë, por,
megjithatë, ekzistenca e kushteve të përcaktuara në nenet 231 dhe 260 të KPP-së, për
zëvendësimin e masës së sigurimit in peius ndaj kërkuesit, është arsyetuar dhe vlerësuar drejt
nga të dyja gjykatat, të cilat kanë verifikuar shkeljen e detyrimeve që burojnë nga masa e
sigurimit personal në fuqi në raport me rëndësinë dhe rrethanat e shkeljes së kryer (pranuar të
tillë nga të dyja gjykatat). Në vlerësimin e Kolegjit Penal, masa e sigurimit është zëvendësuar
in peius ndaj kërkuesit në zbatim të neneve 231 dhe 260, pika 3, të KPP-së, për shkak se ai ka
shkelur detyrimet që përmban masa e sigurimit personal në fuqi ndaj tij dhe jo për shkak se
nevojat e sigurimit janë rënduar. Kolegji Penal, në vlerësimin e tij, ka arsyetuar se gjykatat
kanë vlerësuar me të drejtë vijimësinë e nevojave të sigurimit të evidentuara në gjenezë të
caktimit të masës së sigurimit personal, sipas nenit 228, pika 3, të KPP-së dhe arsyen e
zëvendësimit të llojit të masës së sigurimit personal, për shkakun e evidentuar qartësisht në
arsyetimin e vendimmarrjes së tyre. Gjithashtu, Kolegji Penal ka vlerësuar se të dyja gjykatat
kanë analizuar dhe evidentuar vijimësinë e ekzistencës së dyshimit të arsyeshëm që kërkuesi
ka kryer një vepër penale, kusht ky sine qua non për vlefshmërinë e vazhdimësisë së zbatimit
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 8
Kërkues: Sali Berisha
të një mase sigurimi personale. Sipas atij kolegji, gjykatat më të ulëta kanë vlerësuar aktuale
nevojat e sigurimit, duke evidentuar “shmangien e dëmtimit të hetimeve” dhe “ikjen e
kërkuesit” (dy rreziqe të evidentuara që në gjenezë), si dhe kanë arsyetuar përshtatshmërinë e
llojit të masës shtrënguese “Arresti në shtëpi” me nevojat e sigurimit sipas rrethanave të rastit
konkret. Kolegji Penal ka arsyetuar edhe në lidhje me ndalimet e urdhëruara nga GJKKO-ja e
Shkallës së Parë për të mos komunikuar me persona të tjerë veç atyre që bashkëjetojnë me të
në banesë, të cilat, sipas atij kolegji, kanë marrë përgjigje të argumentuar nga GJKKO-ja e
Apelit dhe nuk përbëjnë shkak për cenimin e vendimmarrjes objekt rekursi.
12. Procesi gjyqësor në të cilin janë vendosur masat e sigurimit personal “Detyrimi për
t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, është bërë objekt
shqyrtimi nga Gjykata Kushtetuese (Gjykata), e cila, me vendimin e saj nr. 81, datë 21.11.2024,
(vendimi nr. 81/2024), ka vendosur pranimin e pjesshëm të kërkesës, duke shfuqizuar këto
vendime gjyqësore vetëm për pjesën që kanë caktuar masën “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”,
për shkak të cenimit të parimit të proporcionalitetit, në aspektin e domosdoshmërisë së kësaj
mase, në kushtet kur qëllimet e saj përmbushen nga masa tjetër e dhënë ndaj kërkuesit
“Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”.
13. Ndërkohë, në datën 18.11.2024 kërkuesi i është drejtuar sërish Gjykatës me ankim
kushtetues individual, duke kundërshtuar vendimet gjyqësore që kanë zëvendësuar masat e
sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes
jashtë shtetit” me masën “Arresti në shtëpi”. Ky ankim kushtetues është regjistruar në datën
18.11.2024.
14. Në datën 26.11.2024 Kolegji i Gjykatës ka vendosur kalimin e çështjes për shqyrtim
në seancë plenare mbi bazë të dokumenteve.
15. Gjithashtu, rezulton se GJKKO-ja e Shkallës së Parë, me vendimin nr. 674, datë
27.11.2024, ka vendosur pranimin e kërkesës së kërkuesit dhe revokimin e masës së sigurimit
personal me karakter shtrëngues “Arresti në shtëpi”, për shkak se nuk ekzistojnë më nevojat e
sigurimit. Në vijim, për ankimin e Prokurorisë së Posaçme, GJKKO-ja e Apelit, në datën
03.01.2025, ka vendosur ndryshimin e vendimit të lartpërmendur të GJKKO-së së Shkallës së
Parë dhe zëvendësimin e masës së sigurimit “Arresti në shtëpi” me masën e sigurimit “Detyrimi
për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”.
16. Në datën 25.11.2024 kërkuesi ka paraqitur në Gjykatë një kërkesë për përshpejtimin
e gjykimit, e cila u pranua nga Gjykata.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 9
Kërkues: Sali Berisha
17. Pas kalimit të çështjes për shqyrtim në seancë plenare, në datën 03.12.2024 kërkuesi
ka paraqitur kërkesë për përjashtimin e një gjyqtari nga shqyrtimi i çështjes, e cila është
plotësuar me argumente shtesë në datën 13.01.2025. Po ashtu, i njëjti gjyqtar, në datën
10.01.2025 ka paraqitur kërkesë për heqjen dorë nga shqyrtimi i çështjes. Mbledhja e
Gjyqtarëve, me vendimet nr. 30, datë 14.01.2025 dhe nr. 1, datë 14.01.2025, me shumicë
votash1
, ka vendosur rrëzimin e kërkesave.
II
Pretendimet në Gjykatën Kushtetuese
18. Kërkuesi, në mënyrë të përmbledhur, ka pretenduar, se procesi gjyqësor i
kundërshtuar ka cenuar:
18.1. Procedurën parlamentare për heqjen e imunitetit, të parashikuar nga neni 73 i
Kushtetutës, për shkak se procedura e ndjekur në Kuvend për dhënien e
autorizimit është bërë në kundërshtim me këtë dispozitë, pasi nuk është ndjekur
procedura e parashikuar nga Kushtetuta për kufizimin e lirisë së deputetit në
caktimin e masës së sigurimit që pretendohet se nuk është zbatuar nga kërkuesi.
Masa e sigurimit ndaj kërkuesit është dhënë bazuar në informacione të pasakta
dhe në mungesë të informacionit për ekzistencën e faktit penal, si edhe për
veprimtari që mbrohen nga imuniteti absolut i deputetit, i parashikuar nga neni 73
i Kushtetutës. Kërkuesi ka kundërshtuar procedurën e shqyrtimit të kërkesës për
dhënien e autorizimit në Kuvend, por gjykatat nuk i kanë shqyrtuar pretendimet e

1
Gjyqtarët Holta Zaçaj, Sonila Bejtja dhe Genti Ibrahimi votuan për pranimin e kërkesës së kërkuesit për
përjashtim, sikundër edhe pranimin e kërkesës për heqje dorë të gjyqtares, bazuar në nenin 36, pika 1, shkronja
“ç”, të ligjit nr. 8577/2000. Në arritjen e këtij përfundimi u mor në konsideratë shkaku i pretenduar nga kërkuesi,
që është marrëdhënia e veçantë mes gjyqtares dhe deputetit E.A., i cili, si anëtar i Këshillit për Rregulloren,
Mandatet dhe Imunitetin, në shqyrtimin e kërkesës së Prokurorisë së Posaçme për dhënien e autorizimit ka qenë
i vetmi deputet i pakicës parlamentare dhe në raportin e hartuar prej tij është shprehur në favor të dhënies së
autorizimit. Prania dhe vota e këtij deputeti në Këshill ka qenë përcaktuese për arritjen e kuorumit të vlefshëm për
shqyrtimin e kërkesës në këtë Këshill, në përfundim të të cilit i është rekomanduar seancës plenare dhënia e
autorizimit për caktimin e masës së arrestit në shtëpi ndaj kërkuesit. Nga ana tjetër, gjyqtarja, si në kërkesën e saj
për heqje dorë nga shqyrtimi i çështjes, ashtu edhe e dëgjuar nga trupa gjatë shqyrtimit të këtyre kërkesave, nuk e
mohoi ekzistencën e marrëdhënies së veçantë të pretenduar nga kërkuesi, ndërkohë që është shprehur se ajo ka
paraqitur dorëheqjen, me qëllim ruajtjen e reputacionit të Gjykatës, perceptimit publik për paanshmërinë e saj dhe
veçanërisht për të siguruar kërkuesin që procesi do të jetë i drejtë dhe i paanshëm. Në këto kushte, duke pasur
parasysh që objekti dhe shkaqet e çështjes në shqyrtim nga Gjykata lidhen me kundërshtimin edhe të akteve të
nënshkruara nga ky deputet ashtu edhe të pjesëmarrjes dhe ndikimit të tij në procedurën parlamentare të zhvilluar
nga Këshilli, u konsiderua se shkaqet e parashtruara nga kërkuesi janë të tilla që justifikojnë pranimin e kërkesave
për përjashtim dhe për heqje dorë, me qëllim garantimin e perceptimit publik dhe eliminimin e çdo dyshimi, qoftë
edhe në dukje, për njëanshmërinë e kësaj Gjykate.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 10
Kërkues: Sali Berisha
tij me arsyetimin se nuk mund të përbëjnë objekt vlerësimi gjyqësor. Gjykatat nuk
i kanë dhënë përgjigje kërkuesit për ligjshmërinë e procedurës së ndjekur për
dhënien e masës së arrestit në shtëpi. Ishte detyrë e gjykatave të verifikonin nëse
procedura e ndjekur nga Kuvendi për dhënien e masave të sigurimit ishte në
përputhje me Kushtetutën dhe ligjin. Ndërkohë, sipas kërkuesit, procedura për
dhënien e autorizimit duhet të jetë objekt shqyrtimi gjyqësor. Procedura e ndjekur
nga Kuvendi është në shkelje të neneve 288 dhe 289 të KPP-së, pasi Kuvendi nuk
ka verifikuar ekzistencën e faktit penal. Autorizimi për heqjen e lirisë së kërkuesit
është dhënë bazuar në informacione të paplota, gjysmë të vërteta, në lidhje me
detyrimet e masës së sigurimit që është pretenduar se nuk është përmbushur.
Procedura e zhvilluar nga Kuvendi për dhënien e autorizimit ka qenë e
paragjykuar politikisht, nisur nga deklarimet në Këshillin për Rregulloren
Mandatet dhe Imunitetin të deputetëve B.Ç., L.N., E.F. dhe E.A. Po ashtu, në këtë
procedurë nuk janë shqyrtuar të gjitha provat, pasi ato nuk janë paraqitur nga
Prokuroria e Posaçme, por është bërë vetëm duke shqyrtuar vendimet gjyqësore
që kishin caktuar më parë masat e sigurimit personal ndaj tij dhe procesverbalet e
Policisë Gjyqësore. Pra, në procedurën e zhvilluar në Kuvend nuk ka pasur akte
provuese mbi bazën e të cilave mbështetet konkluzioni për ekzistencën e faktit
penal në ngarkim të tij dhe nuk është verifikuar nga Kuvendi ekzistenca e këtij
fakti penal.
18.2. Parimet e paanshmërisë dhe pavarësisë, pasi sipas neneve 42 dhe 48-51 të ligjit
nr. 95/2016, datë 06.10.2016 “Për organizimin dhe funksionimin e institucioneve
për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar” (ligji nr. 95/2016), gjyqtarët
e gjykatave të posaçme janë nën vëzhgimin e një oficeri hetues. Ky vëzhgim
mbulon të gjitha komunikimet elektronike dhe të tjera të gjyqtarëve, përfshirë
edhe ato të familjarëve të tyre, dhe është i pakufizuar në kohë e hapësirë, si edhe
nuk miratohet a priori ose kontrollohet a posteriori nga ndonjë gjykatë në lidhje
me proporcionalitetin e kësaj ndërhyrjeje. Në këtë kuptim, gjyqtarët e gjykatave
të posaçme janë objekt i një monitorimi që nuk paraqet asnjë garanci ligjore dhe
institucionale. Një vëzhgim i tillë i vazhdueshëm ngre dyshime serioze për
pavarësinë e prokurorëve dhe gjyqtarëve të gjykatave të posaçme. Nuk është e
mundur që një gjyqtar që gjendet nën një vëzhgim të tillë nga një hetues anonim,
sipas nenit 42 të ligjit nr. 95/2016, të jetë një autoritet gjyqësor që plotëson kushtet
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 11
Kërkues: Sali Berisha
e pavarësisë. Për më tepër, hetuesi i komunikimeve është pjesë e Byrosë
Kombëtarë të Hetimit (BKH), e cila varet nga Prokuroria e Posaçme, që është
organi që ka kërkuar masat e sigurimit personal në rastin e kërkuesit dhe i mbron
ato përpara gjykatave. Ky ligj cenon procesin e rregullt, të parashikuar nga neni
42 i Kushtetutës, sepse nuk garanton pavarësinë e gjyqtarëve. Gjithashtu, është
cenuar edhe parimi i paanshmërisë në gjykim, pasi gjyqtarja e GJKKO-së së
Shkallës së Parë I.GJ., që ka vendosur zëvendësimin e masës së sigurimit in peius
ndaj kërkuesit, është shkarkuar nga detyra e gjyqtares nga ish-Këshilli i Lartë i
Drejtësisë (ish-KLD) në vitin 1996, kohë kur ky institucion kryesohej nga
kërkuesi në cilësinë e Presidentit të Republikës. Kjo kërkesë është paraqitur edhe
në GJKKO-në e Shkallës së Parë, ku gjyqtarja për të cilën është paraqitur kërkesa
për përjashtim ka caktuar edhe gjyqtaren tjetër që do të shqyrtonte këtë kërkesë
për përjashtim, në kundërshtim me ligjin e zbatueshëm. Si përfundim, kërkesa për
përjashtim nuk është pranuar nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë me vendimin nr.
521, datë 27.12.2023.
18.3. Të drejtën e aksesit të lidhur me standardin e arsyetimit të vendimit gjyqësor, pasi
vendimet e gjykatave përmbajnë të dhëna kontradiktore dhe nuk u kanë dhënë
zgjidhje të plotë dhe shteruese pretendimeve të ngritura. Gjykatat nuk i kanë
dhënë përgjigje kërkuesit për pretendimin e tij për mbikëqyrjen e gjyqtarëve të
gjykatave të posaçme nga Prokuroria e Posaçme. Arsyetimi i gjykatave në lidhje
me procedurat për përjashtimin e gjyqtares është telegrafik. GJKKO-ja e Apelit
nuk ka arsyetuar përse ka refuzuar marrjen e provave të kërkuesit. Arsyetimi
arbitrar i GJKKO-së së Apelit nuk është riparuar as nga Gjykata e Lartë, e cila
nuk është shprehur as për cenimin e parimit të pavarësisë për shkak të dispozitave
të ligjit nr. 95/2016. Gjykatat nuk kanë arsyetuar pretendimin e kërkuesit në lidhje
me mosekzistencën e kushtit procedural “Shkelja e detyrimeve që lidhen me një
masë tjetër sigurimi”, të parashikuar nga neni 231 i KPP-së, duke qenë se
vendimet me të cilat janë caktuar masat e sigurimit nuk i janë njoftuar atij.
18.4. Kërkuesi ka ngritur pretendime edhe në drejtim të së drejtës për mbrojtje efektive,
të lidhur me parimin e barazisë së armëve, duke argumentuar se GJKKO-ja e
Apelit nuk ka marrë në shqyrtim vendimin e saj nr. 23, datë 05.01.2024 (vendimi
për papranueshmërinë e kërkesës për përjashtim), të kërkuar prej tij. GJKKO-ja e
Apelit nuk ka dhënë asnjë arsyetim në vendimin e saj të ndërmjetëm për
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 12
Kërkues: Sali Berisha
mosmarrjen e kësaj prove. Kjo provë ishte e rëndësishme, pasi provonte që
kërkesa për përjashtimin e gjyqtares së GJKKO-së së Shkallës së Parë me një
vendim të formës së prerë, është konsideruar e paraqitur brenda afatit dhe nuk
është shqyrtuar për shkak se gjyqtarja për të cilën kërkohej përjashtimi kishte
shpallur vendimin përfundimtar.
18.5. Parimin e sigurisë juridike, për shkak të mungesës së qartësisë dhe
qëndrueshmërisë në interpretimin e dispozitave procedurale penale në zbatimin e
tyre nga autoritetet përgjegjëse. Nga interpretimi i neneve 246 dhe 417 të KPPsë, rezulton se vendimet të cilat kufizojnë lirinë personale të individit nuk janë
menjëherë të ekzekutueshme, por ekzekutimi i tyre pezullohet nga ankimi. Për
shkak të paqartësisë në lidhje me momentin e lindjes së detyrimit për zbatimin e
masave të sigurimit personal të vendosura ndaj kërkuesit me vendimet nr.
112/2023 dhe nr. 117/2023 të GJKKO-së së Shkallës së Parë, që është pretenduar
se nuk janë zbatuar nga kërkuesi dhe që më tej janë bërë shkak për kërkesën për
zëvendësimin e masës së sigurimit, si edhe nga zbatimi dhe interpretimi i
ndryshëm i kufizimit të së drejtës personale të kërkuesit nga autoritetet shtetërore,
cenimi i lirisë së kërkuesit me vendimet objekt të këtij ankimi kushtetues, nuk e
plotëson kushtin e procedurave të parashikuara në ligj, në aspektin e qartësisë së
këtyre procedurave.
18.6. Lirinë personale, për shkak se nuk është respektuar procedura e parashikuar në
ligj në lidhje me mosekzistencën e shkakut procedural për të cilin është kërkuar
zëvendësimi i masës së sigurimit, pasi vendimi gjyqësor mbi bazën e të cilit ishin
caktuar masat e sigurimit personal nuk ka qenë i ekzekutueshëm deri në datën
21.11.2023 kur ka marrë formë të prerë. Shkaku për të cilin është zëvendësuar
masa e sigurimit nuk ka ekzistuar, pasi nuk janë respektuar dispozitat që
rregullojnë zbatimin e vendimeve gjyqësore të formës së prerë. Edhe pse masat e
sigurimit për kërkuesin janë dhënë nëpërmjet një vendimi gjyqësor dhe gjykatat
kanë pranuar argumentet e Prokurorisë së Posaçme se ai nuk është paraqitur në
Policinë Gjyqësore, ato (gjykatat) nuk kanë hetuar kur ka lindur detyrimi i
kërkuesit për t’i zbatuar ato masa sigurimi të caktuara me vendimin nr. 112/2023
të GJKKO-së së Shkallës së Parë. Arsyetimi i gjykatave se detyrimi për zbatimin
e masave të sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”
dhe “Ndalimi i daljes jashtë shtetit” ka lindur menjëherë me shpalljen e vendimit,
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 13
Kërkues: Sali Berisha
është i gabuar dhe në kundërshtim me nenin 417 të KPP-së. Pra, zbatimi i masave
të sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe
“Ndalimi i daljes jashtë shtetit” ka qenë arbitrar, pasi detyrimi për zbatim për
kërkuesin lindte pasi të shqyrtohej ankimi nga GJKKO-ja e Apelit. Pas marrjes
formë të prerë të vendimit nr. 112/2023 të GJKKO-së së Shkallës së Parë,
Prokuroria e Posaçme nuk ka nxjerrë urdhër, për pasojë vendimi nuk është vënë
asnjëherë në ekzekutim dhe për kërkuesin nuk ka lindur asnjë detyrim. Procedura
e caktimit të masave të sigurimit të vendosura ndaj kërkuesit ka qenë e paligjshme,
për rrjedhojë edhe zëvendësimi i masës për shkak të moszbatimit të njërës prej
masave të sigurimit të vendosura me vendimin nr. 112/2023 të GJKKO-së së
Shkallës së Parë është e paligjshme.
18.7. Parimin e proporcionalitetit, duke i kufizuar edhe të drejta të tjera të parashikuara
nga Kushtetuta, siç janë liria personale, e drejta për jetë familjare, liria e shprehjes,
liria e organizimit, e drejta për të ushtruar mandatin parlamentar, për shkak se
kufizimi i tyre është bërë pa ligj. Këto kufizime nuk janë të nevojshme, pasi fakti
penal i dyshuar, për të cilin është duke u kryer hetimi, nuk ka lidhje me ushtrimin
nga kërkuesi të të drejtave që janë kufizuar nga gjykatat. Kufizimi nuk është
proporcional. Gjykatat nuk kanë arsyetuar përse nevojat e sigurimit nuk
garantoheshin me masa më të lehta sigurimi, siç janë “Ndalimi dhe detyrimi për
qëndrimin në një vend të caktuar” dhe “Garancia pasurore”. Gjykatat nuk mund
të përcaktojnë kufizime tej atyre të përcaktuara nga ligji. Ato i kanë kufizuar
kërkuesit të drejtat politike dhe të lirisë së shprehjes, pavarësisht se në ushtrim të
tyre nuk ka kryer ndonjë fakt të pretenduar penal dhe nuk është duke u hetuar për
ndonjë fakt penal që ka lidhje me këto të drejta dhe liri. Në vendimet e ankimuara
mungon tërësisht arsyetimi. Masa e sigurimit është caktuar në mungesë të faktit
penal. Fakti për të cilin është regjistruar procedimi penal nuk mund të jetë objekt
i shqyrtimit gjyqësor, pasi është veprimtari politike që rrjedh nga funksioni i
deputetit.
18.8. Parimin e mosdiskriminimit, për shkak se kërkuesi është kryetari i partisë
opozitare me numrin më të lartë të deputetëve në Kuvend. Kryeministri i vendit
është shprehur në kongresin e Partisë Socialiste se reforma në drejtësi ka dështuar
në rast se Prokuroria e Posaçme nuk heton kërkuesin.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 14
Kërkues: Sali Berisha
19. Subjekti i interesuar, Prokuroria e Posaçme, në mënyrë të përmbledhur, ka
prapësuar si vijon:
19.1. Pretendimi i kërkuesit për cenimin e parimeve të pavarësisë dhe paanshmërisë,
për shkak të përcaktimeve të neneve 49-51 të ligjit nr. 95/2016, është i pabazuar,
pasi ky i fundit parashikon një mjet mbikëqyrës për GJKKO-të, Prokurorinë e
Posaçme dhe BKH-në, si një masë parandaluese kundër korrupsionit në këto
institucione, por pa cenuar pavarësinë e gjyqtarëve dhe prokurorëve, si dhe të
hetuesve. Sistemi i kontrollit i parashikuar në ato dispozita është i garantuar nga
një procedurë strikte. Ligji nr. 95/2016 ka vendosur garanci të rëndësishme gjatë
procesit të monitorimit, ku oficerit përgjegjës nuk i lejohet të dëgjojë telefonatat
që shkelin të drejtën për jetë private të personave që nuk kanë dhënë miratim
paraprak për vëzhgimin. Parashikimet e dispozitave të kundërshtuara nga
kërkuesi janë parashikuar shprehimisht në nenin 135, pika 4, të Kushtetutës. Në
këtë kuptim, Gjykata vendoset para faktit që duhet të shqyrtojë vetë dispozitën
kushtetuese, ndërkohë që sipas nenit 131, pika 2, të Kushtetutës, Gjykata kur vihet
në lëvizje për shqyrtimin e një ligji për rishikimin e Kushtetutës, kontrollon vetëm
respektimin e procedurës së parashikuar nga Kushtetuta.
19.2. Pretendimi i kërkuesit për cenimin e së drejtës së mbrojtjes efektive është i
pabazuar, pasi ai gjatë gjithë kohës që ka qenë në masën e sigurimit “Arresti në
shtëpi” ka komunikuar vazhdimisht me mbrojtësit e tij. Kjo konfirmohet edhe nga
ankimet e bëra prej tij ndaj vendimit të caktimit të masës së sigurimit në të gjitha
shkallët e sistemit gjyqësor, përfshirë edhe ankimin në këtë Gjykatë.
19.3. Pretendimi për antikushtetutshmërinë e procedurës së ndjekur nga Kuvendi për
heqjen e imunitetit është i pabazuar. Në lidhje me këtë pretendim edhe gjykatat e
kanë dhënë përgjigjen e tyre në vendimet që kanë shqyrtuar ankimet e kërkuesit
kundër vendimit që ka vendosur masën e sigurimit personal “Arresti në shtëpi”,
ku thelbi i tyre ishte se procedura e dhënies së autorizimit nga Kuvendi nuk është
objekt i vlerësimit gjyqësor.
19.4. Pretendimi i kërkuesit se nuk është zbatuar procedura e parashikuar në ligj për
zëvendësimin e masës së sigurimit, pasi shkaku për të cilin është zëvendësuar ajo
nuk ka ekzistuar, është i pabazuar. Sipas akteve konstatohet se edhe pse kërkuesi
ka shfrytëzuar të gjitha mundësitë për të mos u njohur me vendimin nr. 112/2023,
në fakt, rezulton se ai është njohur me atë vendim, i cili u është vënë në
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 15
Kërkues: Sali Berisha
dispozicion edhe mbrojtësve të kërkuesit, duke qenë se ata gëzonin tagrin për të
marrë në dorëzim akte për llogari të tij Gjithashtu, referuar të gjitha të dhënave të
publikuara nga mediat, rezulton se kërkuesi është njohur me disponimin e
vendimit nr. 112/2023, që ka caktuar masat e sigurimit personal të vendosura ndaj
tij. Në këtë kuptim, rezulton se ka qenë vetë kërkuesi që ka refuzuar të marrë në
dorëzim atë vendim, megjithëse ai është njohur me përmbajtjen e tij.
19.5. Pretendimi i kërkuesit se masa e sigurimit është caktuar në mungesë të faktit penal
është i pabazuar, pasi fakti penal është konfirmuar nga të dyja gjykatat në mënyrë
të plotë dhe të qartë. Ky fakt penal është konsoliduar në vijim dhe çështja penale
në ngarkim të tij është në fazën e gjykimit.
19.6. Pretendimi i kërkuesit se gjykatat nuk kanë argumentuar nevojshmërinë e masës
së sigurimit personal, duke i cenuar edhe lirinë e shprehjes, të drejtat politike dhe
lirinë e organizimit, është i pabazuar. Referuar vendimeve të gjykatave rezulton
se ato kanë bërë një analizë tërësore të rezultateve të hetimit dhe në këtë mënyrë
kanë konkluduar me vendimmarrje në përputhje me dispozitat përkatëse. Ato
vendime nuk rezultojnë të jenë alogjike, kontradiktore, të paqarta ose në mungesë
të elementeve formale. Edhe pse me masë sigurimi “Arresti në shtëpi”, kërkuesi
e ka ushtruar lirisht të drejtën e tij të shprehjes, lirinë politike dhe atë të
organizimit. Kushtet dhe kriteret në caktimin e masave të sigurimit janë analizuar
qartësisht nga gjykatat.
20. Subjekti i interesuar, Kuvendi, nuk ka paraqitur parashtrime me shkrim përpara
Gjykatës, duke mos mbajtur një qëndrim në lidhje me çështjen, por ka paraqitur kopje të akteve
të procedurës parlamentare të ndjekur në rastin konkret për dhënien e autorizimit për
zëvendësimin e masës së sigurimit të caktuar ndaj kërkuesit.
III
Vlerësimi i Gjykatës Kushtetuese
A. Për legjitimimin e kërkuesit
21. Çështja e legjitimimit (locus standi) është një ndër aspektet kryesore që lidhet me
nisjen e një procesi kushtetues. Sipas neneve 131, pika 1, shkronja “f” dhe 134, pikat 1,
shkronja “i” dhe 2, të Kushtetutës, si dhe nenit 71 të ligjit nr. 8577/2000, çdo individ, person
fizik ose juridik, subjekt i së drejtës private dhe publike, mund të vërë në lëvizje Gjykatën
për gjykimin përfundimtar të ankesave kundër çdo akti të pushtetit publik ose vendimi
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 16
Kërkues: Sali Berisha
gjyqësor që cenon të drejtat dhe liritë themelore të garantuara në Kushtetutë. Ankimi
kushtetues individual, në çdo rast, duhet të plotësojë kriteret kumulative të nenit 71/a të ligjit
nr. 8577/2000, që lidhen me shterimin e mjeteve juridike efektive, afatin e paraqitjes së
kërkesës, pasojat negative të pësuara në mënyrë të drejtpërdrejtë e reale, si edhe mundësinë për
rivendosjen e së drejtës së shkelur.
22. Në lidhje me legjitimimin ratione personae, Gjykata konstaton se objekt i këtij
ankimi kushtetues individual janë vendimet gjyqësore të të tria shkallëve të gjykimit që kanë
vendosur ndaj kërkuesit masën e sigurimit personal “Arresti në shtëpi”, për shkak të
mospërmbushjes të masës së sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë
gjyqësore” të caktuar ndaj tij me vendimet nr. 112/2023 dhe nr. 117/2023 të GJKKO-së së
Shkallës së Parë. Këto të fundit (vendimet nr. 112/2023 dhe nr. 117/2023) kanë caktuar ndaj
kërkuesit edhe masën tjetër të sigurimit personal “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, por duke qenë
se masa e sigurimit “Arresti në shtëpi” është zëvendësuar për shkak se kërkuesi nuk ka
përmbushur detyrimin e masës së sigurimit “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”,
Gjykata do t’u referohet atyre vendimeve vetëm për këtë masë sigurimi.
23. Gjykata vëren, gjithashtu, se me vendimin e datës 27.11.2024 GJKKO-ja e
Shkallës së Parë ka pranuar kërkesën e kërkuesit dhe ka revokuar masën e sigurimit personal
me karakter shtrëngues “Arresti në shtëpi”, ndërsa GJKKO-ja e Apelit, me vendimin e datës
03.01.2025, ka ndryshuar vendimin e GJKKO-së së Shkallës së Parë, duke caktuar ndaj
kërkuesit masën e sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”. Në
kushtet kur vendimi gjyqësor objekt ankimi nuk prodhon më efekte për kërkuesin, Gjykata do
të vlerësojë, së pari, nëse ai (kërkuesi) mbart ende statusin e “viktimës” që do ta legjitimonte
për të paraqitur një ankim para kësaj Gjykate. Për këtë qëllim, Gjykata sjell në vëmendje
interpretimin e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (GJEDNJ) sipas të cilit fjala
“viktimë”, sipas kontekstit të nenit 34 të KEDNJ-së, përcakton personin që preket drejtpërdrejt
nga veprimi ose mosveprimi konkret. Sipas GJEDNJ-së, një vendim ose masë (e mëvonshme)
në favor të kërkuesit, në parim, nuk është e mjaftueshme për ta privuar atë nga statusi i tij si
“viktimë”, nëse autoritetet vendase nuk kanë pranuar, shprehimisht ose në thelb, duke
korrigjuar më pas shkeljen konkrete të Konventës (shih Afërdita Hysa kundër Shqipërisë, datë
21 shkurt 2023, § 52).
24. Për këtë arsye, në kuptim të shkronjës “f” të pikës 1 të nenit 131 dhe shkronjës “i”
të pikës 1 të nenit 134 të Kushtetutës, duke pasur parasysh se masa e sigurimit me heqje lirie
ndaj kërkuesit (vendimi gjyqësor objekt ankimi) nuk u pranua për shkak të konstatimit të
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 17
Kërkues: Sali Berisha
paligjshmërisë së saj, por si rezultat i ndryshimit të nevojave të sigurimit, kërkuesi e ruan
statusin e viktimës dhe, për pasojë, legjitimohet ratione personae si në aspektin procedural,
ashtu edhe atë substancial, pasi jo vetëm ka qenë palë në çështjen objekt të ankimit kushtetues
individual, por provon edhe interesin e drejtpërdrejtë për vënien në lëvizje të këtij gjykimi
kushtetues. Në vlerësimin e Gjykatës, pavarësisht se masa e sigurimit “Arresti në shtëpi” është
zëvendësuar nga gjykatat me një masë më të lehtë, konkretisht me masën “Detyrimi për t’u
paraqitur në Policinë Gjyqësore, dhe ai proces është ende në pritje të gjykimit nga Gjykata e
Lartë, kërkuesi e mbart ende statusin e viktimës, pasi gjykatat e zakonshme nuk e kanë
njohur/korrigjuar shkeljen e së drejtës që pretendohet se është shkelur.
25. Po ashtu, Gjykata evidenton se edhe ndryshimet e vazhdueshme të masës së
sigurimit në ngarkim të kërkuesit nuk mund të konsiderohen si korrigjim, duke qenë se kërkesat
për ndryshimin e masës së sigurimit mund të bëhen nga i dyshuari në çdo kohë dhe fati i tyre
(pranimi ose jo nga gjykata) përcaktohet ekskluzivisht nga ndryshimi i nevojave të sigurimit,
për pasojë vendimet gjyqësore që ndryshojnë masat e sigurimit in melius nuk mund të
konsiderohen si korrigjime të shkeljes së pretenduar. Thënë ndryshe, pavarësisht se masa e
sigurimit e kundërshtuar nga kërkuesi “Arresti në shtëpi” nuk është më në fuqi për shkak të
revokimit e, më pas, ndryshimit të saj dhe, për rrjedhojë, vendimet objekt kërkese nuk sjellin
më pasoja ndaj tij, kjo nuk ndryshon faktin se kërkuesi ka qenë duke vuajtur një masë heqjeje
të lirisë, për të cilën ai pretendon se është jokushtetuese dhe në kundërshtim me liritë dhe të
drejtat e tij.
26. Për sa i përket kriterit të shterimit të mjeteve juridike efektive, Gjykata ka përfshirë
në juridiksionin kushtetues edhe vendimet gjyqësore për caktimin e masës së sigurimit personal
“Arresti në shtëpi”, duke qenë se ato lidhen me heqjen e lirisë së individit dhe konsiderohen
përfundimtare për qëllime të nenit 131, pika 1, shkronja “f”, të Kushtetutës (shih vendimet nr.
13, datë 13.03.2024; nr. 75, datë 22.12.2015 të Gjykatës Kushtetuese).
27. Po për sa i përket plotësimit të kriterit të shterimit, Gjykata ka theksuar se kontrolli
kushtetues ka natyrë subsidiare, që do të thotë se individi duhet t’i ketë shteruar mjetet dhe
rrugët e tjera ligjore. Cenimi i të drejtave themelore, përfshirë atë për një proces të rregullt
ligjor, mund të pretendohet në këtë Gjykatë vetëm pasi të shterohen të gjitha mundësitë e
ofruara nga sistemi i apelimeve dhe kjo vlen edhe në rastet kur procedurat gjyqësore paraprake
çojnë në një rëndim të mëtejshëm ose në tejzgjatjen e cenimit të kësaj të drejte. Kriteri për
shterimin e mjeteve juridike efektive nënkupton se kërkuesi duhet të shfrytëzojë paraprakisht
në rrugë normale mjetet juridike efektive, të cilat janë të përshtatshme, të disponueshme dhe
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 18
Kërkues: Sali Berisha
efikase për një çështje konkrete (shih vendimet nr. 25, datë 13.10.2022; nr. 14, datë
11.03.2021; nr. 3, datë 11.02.2021 të Gjykatës Kushtetuese). Për sa më sipër, Gjykata vëren se
kërkuesi i ka shteruar formalisht të gjitha mundësitë e ofruara nga sistemi i apelimeve në të tria
shkallët e gjyqësorit të zakonshëm.
28. Po ashtu, Gjykata ka theksuar se ky kriter kërkon që pretendimet që parashtrohen
përpara kësaj Gjykate të jenë paraqitur më parë në gjykatat e zakonshme, të paktën në
substancë, duke respektuar kërkesat formale dhe afatet e parashikuara në ligjin procedural (shih
vendimet nr. 5, datë 09.02.2023; nr. 12, datë 09.03.2021; nr. 8, datë 19.03.2018 të Gjykatës
Kushtetuese). Për sa i përket plotësimit të këtij kriteri në drejtim të pretendimeve të paraqitura,
Gjykata vëren se pretendimet e ngritura nga kërkuesi për cenimin e parimit të sigurisë juridike,
për shkak të mungesës së qartësisë dhe qëndrueshmërisë në interpretimin e neneve 246 dhe 417
të KPP-së, nga ku nuk rezulton e qartë nëse vendimet që kufizojnë lirinë personale të individit
me masa sigurimi personal pezullohen ose jo nga ankimi i paraqitur në gjykatën e apelit; për
cenimin e lirisë personale, për shkak se përmbushja e detyrimit të masës të sigurimit personal
të vendosur më parë ndaj tij ka lindur vetëm pasi vendimi i GJKKO-së së Shkallës së Parë që
ka disponuar për të është miratuar nga GJKKO-ja e Apelit; për cenimin e parimit të
mosdiskriminimit, për shkak se Kryeministri i vendit është shprehur në kongresin e Partisë
Socialiste se reforma në drejtësi ka dështuar në rast se Prokuroria e Posaçme nuk heton
kërkuesin, ky i fundit nuk i ka ngritur as në ankimin e drejtuar GJKKO-së së Apelit, as në
rekursin e tij drejtuar Gjykatës së Lartë. Në këto kushte, Gjykata çmon se lidhur me këto
pretendime dhe argumente ai nuk ka shteruar mjetet ligjore në dispozicion, në kuptim të nenit
131, pika 1, shkronja “f”, të Kushtetutës.
29. Për sa u përket pretendimeve të tjera të parashtruara nga kërkuesi, rezulton që ai t`i
ketë parashtruar ato në formë dhe substancë përpara gjykatave të zakonshme dhe në Gjykatën
e Lartë. Për rrjedhojë, konsiderohet se ai i ka shteruar mjetet e zakonshme të ankimit përpara
paraqitjes së ankimit kushtetues individual.
30. Kërkuesi legjitimohet edhe ratione temporis, në kuptim të përmbajtjes së nenit 71/a,
pika 1, shkronja “b”, të ligjit nr. 8577/2000, pasi vendimi më i fundit në kohë i kundërshtuar,
ai i Gjykatës së Lartë, i datës 09.04.2024, u është komunikuar mbrojtësve të kërkuesit në
adresat e tyre të postës elektronike në datën 29.09.2024, ndërsa kërkesa është paraqitur në këtë
Gjykatë në datën 18.11.2024, pra brenda afatit 4-mujor.
31. Në lidhje me kriterin e legjitimimit ratione materiae, sipas nenit 131, pika 1,
shkronja “f”, të Kushtetutës dhe nenit 71/a të ligjit nr. 8577/2000, ai verifikohet në drejtim të
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 19
Kërkues: Sali Berisha
përmbajtjes dhe natyrës së pretendimeve të parashtruara në ankimin kushtetues individual.
Gjykata konstaton se kërkuesi ka pretenduar, ndër të tjera, cenimin e parimit të pavarësisë së
gjyqtarëve të GJKKO-së për shkak të përmbajtjes së dispozitave të ligjit nr. 95/2016, të cilat
përcaktojnë kontrollin periodik të telekomunikimeve të gjyqtarëve të gjykatave të posaçme dhe
familjarëve të tyre të afërt nga BKH-ja. Po ashtu, në pretendimin e tij për cenimin e së drejtës
së aksesit dhe standardit të arsyetimit, kërkuesi ka argumentuar se gjykatat nuk i kanë dhënë
përgjigje për pretendimin për efektet e regjimit të vëzhgimit për pavarësinë e gjyqtarëve të
GJKKO-së së Shkallës së Parë. Sipas kërkuesit, vendimi nr. 112/2023 i GJKKO-së së Shkallës
së Parë, që ka vendosur masën e sigurimit personal, e cila pretendohet nga Prokuroria e
Posaçme se nuk është zbatuar prej tij, nuk i është njoftuar. Gjykata konstaton, gjithashtu, se
kërkuesi ka pretenduar cenimin e imunitetit parlamentar, duke argumentuar, ndër të tjera, se
procedura e ndjekur në Kuvend për dhënien e autorizimit është bërë në kundërshtim me nenin
73 të Kushtetutës, për shkak se nuk është ndjekur procedura e parashikuar nga Kushtetuta për
kufizimin e lirisë së deputetit në caktimin e masës së sigurimit që pretendohet se nuk është
zbatuar prej tij.
32. Në lidhje me këto pretendime, Gjykata vëren se në vendimin e saj nr. 81/2024, ajo
ka marrë në shqyrtim edhe përmbajtjen e neneve 48-51 të ligjit nr. 95/2016, duke vlerësuar se
ato nuk cenojnë parimin e pavarësisë dhe paanshmërisë në gjykim dhe se ligji përmban garanci
të mjaftueshme për të siguruar pavarësinë e gjyqtarëve në mënyrën se si realizohet kontrolli
(shih paragrafët 65-77). Po ashtu, në vendimin e saj nr. 81/2024, Gjykata ka vlerësuar se
argumenti i kërkuesit, sipas të cilit Kuvendi duhet të japë autorizimin në rastin e caktimit të
masave të detyrimit për paraqitje në Policinë Gjyqësore dhe të ndalimit të daljes jashtë shtetit,
nuk pajtohet me parashikimin e nenit 73 të Kushtetutës dhe autorizimi i Kuvendit është i
nevojshëm vetëm nëse masat kufizuese të vendosura ndaj kërkuesit përbëjnë kufizim/heqje të
lirisë së tij personale (shih paragrafët 58-59)
2
. Në vlerësimin e saj, me vendimin nr. 81/2024,
Gjykata ka evidentuar se nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë janë marrë të gjitha masat për
njoftimin kërkuesit të vendimit nr. 112/2023, i cili ka disponuar për masat e sigurimit personal
të vendosura ndaj kërkuesit dhe pretendimet e tij në këtë drejtim nuk janë të bazuara (shih
paragrafin 87).
33. Në këtë kuptim, Gjykata ripohon se kur ajo është shprehur më parë me vendim
përfundimtar për themelin e pretendimeve të ngritura nga palët, ai vendim përbën pengesë për

2
Në vendimin nr.81/2024 gjyqtarja në pakicë Sonila Bejtja ka mbajtur qasjen e saj se duhej të ishte marrë
autorizimi nga Kuvendi për lejimin e caktimit ndaj kërkuesit të masës së sigurimit “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 20
Kërkues: Sali Berisha
Gjykatën që të rimarrë përsëri në shqyrtim të njëjtat pretendime, të ngritura për të njëjtat shkaqe
(shih vendimin nr. 60, datë 28.12.2012 të Gjykatës Kushtetuese). Për rrjedhojë, duke pasur
parasysh se pretendimet e parashtruara nga kërkuesi për cenimin e parimeve të pavarësisë dhe
paanshmërisë së gjyqtarëve të posaçëm, si rrjedhojë e parashikimeve të dispozitave të ligjit nr.
95/2016, cenimit të së drejtës së aksesit dhe standardit të arsyetimit, pasi gjykatat nuk i kanë
dhënë përgjigje atij lidhur me pretendimin për efektet e regjimit të vëzhgimit për pavarësinë e
gjyqtarëve të GJKKO-së së Shkallës së Parë, që lidhen përsëri me dispozitat e ligjit nr. 95/2016,
si edhe mosnjoftimit të vendimit nr. 112/2023 i GJKKO-së së Shkallës së Parë, dhe imunitetit
parlamentar, për shkak se nuk është ndjekur nga Kuvendi procedura e parashikuar nga neni 73,
pika 2, i Kushtetutës për dhënien e autorizimit për heqjen e lirisë së deputetit, i janë nënshtruar
tashmë vlerësimit kushtetues dhe janë bërë objekt i një vendimmarrjeje të mëparshme
kushtetuese me vendimin nr. 81/2024, duke u gjendur të pabazuara, Gjykata çmon se ato nuk
mund të merren në shqyrtim.
34. Për sa u përket pretendimeve të tjera, kërkuesi ka argumentuar se caktimi i masës
së sigurimit “Arresti në shtëpi”, pavarësisht se ajo ka ardhur si pasojë e mospërmbushjes së
masave të caktuara me vendimet nr. 112/2023 dhe nr. 117/2023 të GJKKO-së së Shkallës së
Parë, duhet të respektojë edhe kriteret e tjera të parashikuara në nenin 27 të Kushtetutës dhe
dispozitat përkatëse procedurale penale. Nga ana tjetër, pretendimet e kërkuesit lidhen me
pasojat që ka sjellë zëvendësimi i masave të sigurimit në ushtrimin prej tij të të drejtave dhe
lirive të tjera kushtetuese, siç janë liria personale, e drejta për jetë familjare, liria e shprehjes,
liria e organizimit dhe e drejta për të ushtruar mandatin parlamentar. Sipas kërkuesit, këto
kufizime nuk janë të nevojshme, pasi fakti penal i dyshuar, për të cilin është duke u kryer hetimi
penal, nuk ka lidhje me ushtrimin prej tij të të drejtave dhe lirive që janë kufizuar nga gjykatat
dhe kufizimi nuk është proporcional. Po sipas kërkuesit, gjykatat e zakonshme nuk kanë
arsyetuar se përse nevojat e sigurimit në rastin konkret nuk garantoheshin me masa më të lehta
sigurimi, siç janë “Ndalimi dhe detyrimi për qëndrimin në një vend të caktuar” apo “Garancia
pasurore”. Në aspektin procedural, kërkuesi ka pretenduar edhe cenimin e garancive që ofron
e drejta për proces të rregullt, sipas nenit 42 të Kushtetutës, në drejtim të parimit të
paanshmërisë, për shkak të shkarkimit nga detyra të gjyqtares së GJKKO-së së Shkallës së Parë
nga ish-KLD-ja në kohën që drejtohej nga kërkuesi në cilësinë e Presidentit të Republikës, së
drejtës së aksesit të lidhur me standardin e arsyetimit të vendimeve gjyqësore, së drejtës për
mbrojtje efektive të lidhur me parimin e barazisë së armëve, si edhe imunitetit parlamentar.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 21
Kërkues: Sali Berisha
35. Gjykata, fillimisht, evidenton se masa e sigurimit e caktuar ndaj kërkuesit është
“Arresti në shtëpi”. Gjithashtu, Gjykata vëren se me anë të kësaj mase, kërkuesi është urdhëruar
të mos largohet nga banesa, si edhe të mos komunikojë me persona të tjerë, përveç atyre që
bashkëjetojnë në të njëjtën banesë me të, detyrime të cilat kanë intensitet të tillë që mund të
barazohen me heqjen e lirisë. Në këtë këndvështrim, Gjykata, duke mbajtur në konsideratë se
neni 27 i Kushtetutës garanton lirinë personale dhe funksionin e deputetit që ushtron kërkuesi,
si edhe thelbin e argumenteve të tij për kufizimin e të drejtave dhe lirive themelore, vlerëson
t’i shqyrtojë ato nën prizmin e lirisë personale, të mbrojtur nga neni 27 i Kushtetutës dhe së
drejtës substanciale për t’u zgjedhur në drejtim të ushtrimit të mandatit përfaqësues të deputetit
nga kërkuesi, të mbrojtur nga neni 45 i Kushtetutës, për shkak të caktimit të masës së sigurimit
“Arresti në shtëpi”.
B. Për themelin e pretendimeve
B.1. Për cenimin e lirisë personale
36. Gjykata ka pohuar se ndërkohë që aspekti substancial i lirisë personale mbrohet nga
neni 27 i Kushtetutës, për aspektin procedural të kësaj lirie ajo ka theksuar se kushtet, kriteret
dhe procedurat për caktimin, zbatimin, rivlerësimin, zëvendësimin dhe kontrollin gjyqësor për
masat e sigurimit, veçanërisht atyre të arrestit, janë drejtpërdrejt të lidhura me respektimin e të
drejtave dhe lirive themelore të njeriut dhe se këto procedura duhet të kenë karakter gjyqësor
dhe të sigurojnë garancitë e duhura. Po sipas Gjykatës, garancitë që ofron e drejta për proces
të rregullt ligjor, e parashikuar në nenin 42 të Kushtetutës, gjejnë zbatim edhe në proceset
gjyqësore që vendosin për kufizimin e lirisë personale (shih vendimet nr. 81, datë 21.11.2024;
nr. 40, datë 14.05.2024; nr. 19, datë 04.04.2023), sipas përcaktimeve të kuadrit ligjor në fuqi
të lidhura me garancitë e parashikuara nga neni 28 i Kushtetutës dhe neni 5 i KEDNJ-së. Sipas
GJEDNJ-së, procedura e parashikuar nga paragrafi 4 i nenit 5 të KEDNJ-së, kur është rasti,
duhet të plotësojë të njëjtat garanci si ato të kërkuara në nenin 6 § 1 të Konventës për çështjet
penale ose civile dhe ajo duhet të ketë karakter gjyqësor dhe të ofrojë garanci të përshtatshme
për llojin e heqjes së lirisë në fjalë (shih vendimin nr. 83, datë 05.12.2024 të Gjykatës
Kushtetuese).
37. Lidhur me kufizimin e lirisë personale, Gjykata vëren se sipas nenit 27, pika 2,
shkronja “b”, të Kushtetutës, liria e personit mund të kufizohet edhe për moszbatim të urdhrave
të ligjshëm të gjykatës. Kurse sipas nenit 5, pika 4, të KEDNJ-së çdo person, të cilit i është
hequr liria me arrestim ose me burgim, ka të drejtë të bëjë ankim në gjykatë, me qëllim që kjo
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 22
Kërkues: Sali Berisha
e fundit të vendosë, brenda një afati të shkurtër, për ligjshmërinë e burgimit të tij dhe të
urdhërojë lirimin, në qoftë se burgimi është i paligjshëm.
38. Nga ana tjetër, sipas nenit 42 të Kushtetutës, liria dhe të drejtat e njohura me
Kushtetutë dhe me ligj nuk mund të cenohen pa një proces të rregullt ligjor dhe kushdo, për
mbrojtjen e të drejtave, të lirive dhe të interesave të tij kushtetues dhe ligjorë, ose në rastin e
akuzave të ngritura kundër tij, ka të drejtën e një gjykimi të drejtë dhe publik brenda një afati
të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.
39. Bazuar në sa më lart, Gjykata vlerëson se aspekti substancial i lirisë personale duhet
analizuar nën dritën e nenit 27 të Kushtetutës (shih vendimet nr. 83, datë 05.12.2024; nr. 81,
datë 21.11.2024; nr. 19, datë 21.03.2024 të Gjykatës Kushtetuese), ndërsa aspekti procedural
i saj nën atë të nenit 28 të saj të lidhur me nenin 42.
40. Po kështu, duke qenë se kërkuesi gëzon statusin e deputetit dhe procesi gjyqësor
për zëvendësimin e masës së sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë
gjyqësore” me masën “Arresti në shtëpi” paraprihet nga procesi që zhvillon Kuvendi, sipas
nenit 73, pika 2, të Kushtetutës, për dhënien e autorizimit për caktimin e masës “Arresti në
shtëpi”, Gjykata në vijim do të verifikojë në aspektin procedural si procedurën e zhvilluar nga
Kuvendi, ashtu edhe procedurën e zhvilluar nga gjykatat.
41. Në këtë kuptim, Gjykata, duke pasur parasysh natyrën dhe thelbin e pretendimeve
të kërkuesit, në vijim do të shqyrtojë aspektet procedurale që kanë të bëjnë me: i) procedurën
parlamentare për heqjen e imunitetit; ii) të drejtën e aksesit të lidhur me standardin e arsyetimit;
iii) parimin e paanshmërisë në kuadër të ankimeve të bëra gjatë procesit gjyqësor, për shkak të
lirimit të gjyqtares I.Gj. nga detyra nga ish-KLD-ja dhe për shkak të mosmarrjes në shqyrtim
nga GJKKO-ja e Apelit të pretendimit të kërkuesit për paraqitjen e kërkesës së dytë për
përjashtimin e asaj gjyqtareje, si aspekte procedurale të të drejtave substanciale të
sipërpërmendura; iv) aspektin substancial të kufizimit të këtyre të drejtave në drejtim të parimit
të proporcionalitetit të masës së sigurimit të vendosur për kërkuesin.
B.1.1. Për aspektet procedurale të cenimit të lirisë personale
B.1.1.1. Për cenimin e procedurës parlamentare për heqjen e imunitetit
42. Kërkuesi ka pretenduar se procedura e zhvilluar nga Kuvendi për dhënien e
autorizimit ka qenë paragjykuar politikisht, nisur nga deklarimet e bëra në Kuvend në
mbledhjen e Këshillit nga deputetët të B.Ç., L.N., E.F. dhe E.A. Sipas kërkuesit, procedura e
zhvilluar në Kuvend ka qenë e paragjykuar politikisht, nisur nga dhënia e opinionit në lidhje
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 23
Kërkues: Sali Berisha
me kërkesën e deputetit B.Ç. dhe opinionet e anëtarëve të tjerë të Këshillit. Në vlerësimin e
kërkuesit, në procedurën e zhvilluar në Kuvend nga Këshilli nuk janë shqyrtuar të gjitha provat,
pasi ato nuk janë paraqitur nga Prokuroria e Posaçme, por janë shqyrtuar vetëm vendimet
gjyqësore që kishin caktuar më parë masat e sigurimit personal ndaj tij dhe procesverbalet e
Policisë Gjyqësore për përmbushjen e atyre masave. Pra, sipas kërkuesit, në procedurën e
zhvilluar në Kuvend nuk ka pasur akte provuese mbi bazën e të cilave mbështetet konkluzioni
për ekzistencën e faktit penal në ngarkim të tij dhe nuk është verifikuar nga Kuvendi ekzistenca
e këtij fakti penal. Gjithashtu, kërkuesi ka pretenduar se gjykatat nuk i kanë dhënë përgjigje
për ligjshmërinë e procedurës së ndjekur për dhënien e masës së arrestit në shtëpi. Po sipas
kërkuesit, ishte detyrë e gjykatave të verifikonin nëse procedura e ndjekur nga Kuvendi për
dhënien e autorizimit ishte në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin.
43. Subjekti i interesuar, Prokuroria e Posaçme, ka prapësuar, duke argumentuar, se ky
pretendim i kërkuesit është i pabazuar, pasi gjykatat e kanë dhënë përgjigjen e tyre në vendimet
që kanë shqyrtuar ankimet e kërkuesit kundër vendimit që ka vendosur masën e sigurimit
personal “Arresti në shtëpi”, ku thelbi i tyre ishte se procedura e dhënies së autorizimit nga
Kuvendi nuk ishte objekt i vlerësimit gjyqësor. Sipas Prokurorisë së Posaçme, pretendimi i
kërkuesit se masa e sigurimit është caktuar në mungesë të faktit penal është i pabazuar, pasi
fakti penal është konfirmuar nga të dyja gjykatat në mënyrë të plotë dhe të qartë dhe se ky fakt
penal është konsoliduar në vijim dhe çështja penale në ngarkim të tij është në fazën e gjykimit
në themel.
44. Gjykata ka pohuar se regjimi i imuniteteve, në çdo rast, synon, nga njëra anë, të
garantojë ushtrimin e qetë dhe të pandikuar të funksioneve të rëndësishme publike nga zyrtarët
e lartë të shtetit, të cilët nuk duhet të druhen se veprimtaria e tyre shtetërore mund të bëhet
shkas për pasoja personale, si, për shembull, një padi civile ose një akuzë penale. Nga ana
tjetër, sipas Gjykatës, dispozitat që përbëjnë regjimin e imuniteteve synojnë të garantojnë
përgjegjshmërinë e këtyre funksionarëve të lartë në qoftë se, në përfundim të verifikimeve
përkatëse dhe një procesi të rregullt ligjor, rezulton se veprimet e tyre nuk janë të motivuara
nga interesi publik, por nga interesi privat ose keqbesimi (shih vendimin nr. 21.11.2024 të
Gjykatës Kushtetuese).
45. Imuniteti i deputetëve nuk është privilegj personal i tyre, por qëllimi kryesor i tij
(imunitetit parlamentar) është mbrojtja e vetë parlamentit dhe në veçanti funksionimi i duhur i
tij. Në këtë kuptim, Gjykata ka vlerësuar se duhet të ekzistojë një prezumim themelor që
imuniteti duhet të hiqet në të gjitha rastet kur nuk ka asnjë arsye për të dyshuar se akuzat ndaj
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 24
Kërkues: Sali Berisha
deputetit përkatës janë të motivuara politikisht dhe se paprekshmëria e tij duhet të zbatohet
vetëm në rastet kur ka arsye për të dyshuar se në vendimin për ndjekjen penalisht të deputetit
ka elemente partiako-politike (shih vendimin nr. 81, datë 21.11.2024 të Gjykatës Kushtetuese).
46. Edhe GJEDNJ-ja ka theksuar se paprekshmëria penale ndihmon për të arritur
pavarësinë e plotë të Parlamentit, duke parandaluar çdo mundësi të procedimeve penale të
motivuara politikisht (fumus persecutionis) dhe mbron pakicën parlamentare nga presioni ose
abuzimi i shumicës parlamentare. Mekanizmi për zbatimin e detyrimit parlamentar, që
konsiston në marrjen e një vendimi për të hequr apo jo imunitetin, është një nga mënyrat me të
cilat Parlamenti ushtron autonominë e tij (shih vendimin Kart kundër Turqisë, datë 3 dhjetor
2009, § § 96, 101 )
47. Në lidhje me procedurën parlamentare për heqjen e imunitetit, Komisioni i
Venecias ka mbajtur qëndrimin se është e vështirë për Kuvendin (komisionin parlamentar
përkatës) të vlerësojë heqjen e imunitetit pa u futur në detajet dhe themelin e akuzave penale
të rastit specifik dhe pa formuar një opinion paraprak. Gjithashtu, sipas Komisionit të Venecias,
kjo është në kundërshtim me parimin e ndarjes së pushteteve, sipas të cilit vetëm gjykatat mund
të vlerësojnë përgjegjësinë penale individuale. Organi parlamentar që shqyrton kërkesat për
heqje imuniteti nuk duhet të bëjë një vlerësim ligjor të çështjes si të tillë (shih raportin CDLAD (2014) 011 të Komisionit të Venecias).
48. Për sa më lart, referuar edhe pretendimeve të kërkuesit, për të vlerësuar nëse në
rastin konkret ka pasur cenim të procedurës parlamentare për heqjen e imunitetit parlamentar,
Gjykata, në vijim, do ta analizojë këtë pretendim, duke u bazuar në aktet e Këshillit
(procesverbali dhe raportet), aktet mbi të cilat anëtarët e Këshillit kanë vlerësuar dhënien e
autorizimit, si edhe rrethanat e rastit konkret. Në këtë kuptim, Gjykata do ta analizojë nëse
procedura e ndjekur nga Kuvendi për dhënien e autorizimit për caktimin e masës së arrestit
ndaj kërkuesit ka qenë e ndikuar politikisht dhe nëse ka qenë e bazuar në prova të mjaftueshme.
49. Në rastin konkret, rezulton se Prokuroria e Posaçme në datën 12.12.2023 i është
drejtuar Kuvendit me kërkesë për dhënien e autorizimit për arrestimin/heqjen e lirisë së
deputetit (kërkuesit) nëpërmjet zëvendësimit të masës së sigurimit personal të vendosur më
parë ndaj tij, për shkak se kërkuesi nuk kishte zbatuar detyrimet e vendosura më parë ndaj tij,
duke paraqitur edhe relacionin shoqërues, si edhe provat ku mbështeste kërkesën e saj. Sipas
Prokurorisë së Posaçme, në rastin konkret përmbushen kërkesat e parashikuara nga nenet 231
dhe 260 të KPP-së, pasi personi nën hetim (kërkuesi), në mënyrë të përsëritur, nuk ka zbatuar
detyrimet që i janë ngarkuar nga ligji procedural penal, në zbatim të vendimeve gjyqësore, për
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 25
Kërkues: Sali Berisha
caktimin e masave shtrënguese personale ndaj tij, duke mos u paraqitur përpara oficerit të
Policisë Gjyqësore. Për këtë arsye, Kuvendi ka nisur procedurën për shqyrtimin e kësaj kërkese
të Prokurorisë së Posaçme, duke thirrur mbledhjen e Këshillit në datën 18.12.2023.
50. Referuar procesverbalit të mbledhjes së Këshillit, si dhe akteve bashkëlidhur
kërkesës, rezulton që kërkesa, relacioni dhe provat (procesverbalet e oficerit të Policisë
Gjyqësore për paraqitjen e kërkuesit dhe vendimet gjyqësore që kanë vendosur masat e
sigurimit personal, të cilat nuk janë zbatuar prej tij) të jenë vënë në dispozicion të anëtarëve të
tij. Rezulton, gjithashtu, që mbrojtësit e kërkuesit t`i kenë kërkuar Këshillit pezullimin e
procedurës për dhënien e autorizimit nga Kuvendi deri në përfundimin e gjykimit nga Gjykata
Kushtetuese të çështjes së paraqitur nga kërkuesi për kundërshtimin e vendimeve gjyqësore që
kanë caktuar masat e sigurimit personal ndaj tij. Në lidhje me këtë kërkesë anëtarët e Këshillit
të pranishëm në mbledhje kanë votuar për rrëzimin e saj. Në vijim, anëtarët e Këshillit i kanë
drejtuar pyetje prokurorëve të Prokurorisë së Posaçme dhe mbrojtësve të kërkuesit. Po kështu,
rezulton që në mbledhje të kenë shprehur mendimin e tyre në lidhje me kërkesën për dhënien
e autorizimit të Kuvendit edhe deputetja E.F., si edhe kryetari i Grupit Parlamentar të Partisë
Socialiste, deputeti B.Ç., i cili ka pohuar se “ne […] si grup parlamentar do të votojmë çdo
kërkesë për heqje imuniteti […]” (faqe 62). Në vlerësimin e këtyre anëtarëve të Këshillit (E.F.
dhe B.Ç.) vetë kërkuesi është shprehur që të jetë pa imunitet dhe se ai nuk ka respektuar dhe
ka injoruar vendimet e gjykatave, si edhe se në rastin konkret janë rënduar nevojat e sigurimit,
pasi ai ka mobilizuar njerëz duke i sjellë pranë godinave të Kuvendit dhe pretendon t’i sjellë
sërish në sallën e seancave plenare për të bllokuar punën e Kuvendit dhe dhënien e autorizimit.
51. Në përfundim të diskutimeve, Këshilli i ka rekomanduar seancës plenare dhënien e
autorizimit nga Kuvendi për arrestimin/heqjen e lirisë së kërkuesit nëpërmjet zëvendësimit të
masës së sigurimit. Megjithatë, për sa kohë që në lidhje me arsyet e dhënies së autorizimit ka
pasur mendime të ndryshme ndërmjet anëtarëve të Këshillit, seancës plenare i janë paraqitur
dy raporte rekomanduese. Sipas njërit raport (i deputetëve të shumicës anëtarë të Këshillit)
kërkesa e paraqitur nga mbrojtësit e kërkuesit për pezullimin e procedurës për dhënien e
autorizimit është e pabazuar në ligj, pasi nuk ka asnjë dispozitë ligjore mbi të cilën të
mbështetet ajo, si edhe nuk ka asnjë vendim të Gjykatës për pezullimin e kësaj procedure. Sipas
këtij raporti, Këshilli nuk mund të marrë në shqyrtim bazueshmërinë në prova dhe fakte të
kërkesës së Prokurorisë së Posaçme, pasi do të cenonte parimin e ndarjes dhe balancimit të
pushteteve dhe se vlerësimin nëse janë ose jo kushtet dhe kriteret për vendosjen e një mase
sigurimi personal e kanë gjykatat, bazuar në parashikimet e KPP-së. Po sipas këtij raporti, nga
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 26
Kërkues: Sali Berisha
pikëpamja formale kërkesa e Prokurorisë së Posaçme është në përputhje me kërkesat ligjore
dhe ai organ legjitimohet ta paraqesë atë në Kuvend. Sipas anëtarëve të shumicës, kërkesa
plotëson kriteret e nenit 73, pika 2, të Kushtetutës, pasi bëhet për ato shkaqe që parashikon kjo
dispozitë dhe është në përputhje edhe me nenin 228, pikat 1 dhe 2, të KPP-së, duke u shoqëruar
me relacionin shpjegues dhe provat përkatëse, sipas kërkesave të kësaj dispozite. Gjithashtu,
sipas këtij raporti, gjatë shqyrtimit të kërkesës së Prokurorisë së Posaçme, nuk rezulton që ajo
të jetë bërë në kushtet e ndikimit politik apo të një natyre/ndërhyrje tjetër të padrejtë që të bjerë
ndesh me interesat e drejtësisë.
52. Sipas raportit tjetër rekomandues (i deputetit të pakicës anëtar i Këshillit), nga
analiza e kërkesës së Prokurorisë së Posaçme, relacionit shoqërues dhe përgjigjeve të
prokurorëve në mbledhjen e Këshillit konstatohet pa asnjë dyshim ekzistenca e procedimit
penal ndaj kërkuesit dhe rrjedhimisht arrihet në përfundimin se plotësohet kushti ligjor se ndaj
tij ekziston procedimi penal. Gjithashtu, sipas këtij raporti, konstatohet pa asnjë dyshim se
kërkesa e Prokurorisë së Posaçme tregon kushtet ligjore për veprimet e arrestit dhe të kontrollit,
në përputhje me nenin 288 të KPP-së dhe evidentohen qartazi kushtet e neneve 228, 229, 230,
231, pika 1 dhe 260, pika 3, të KPP-së, që lidhen me i) dyshimet e arsyeshme të bazuara në
prova; ii) rrezikun përkundrejt procedimit; iii) papërshtatshmërinë e masave të tjera. Në vijim,
në këtë raport është pohuar se në vlerësimin në themel të çështjes për mbajtjen ose jo të
imunitetit, në këtë rast vërehen lehtësisht plotësimet e kritereve në favor të dhënies së
autorizimit, duke u renditur edhe arsyet për këtë pohim.
53. Në rastin konkret, në lidhje me argumentin e kërkuesit se gjykatat nuk i kanë dhënë
përgjigje për pretendimin e ligjshmërisë dhe kushtetutshmërisë së procedurës së ndjekur nga
Kuvendi për dhënien e autorizimit, Gjykata vëren se sipas gjykatave, GJKKO-së së Apelit dhe
Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, pretendimet e ngritura nga kërkuesi se gjykata e shkallës
së parë duhet të kontrollonte ligjshmërinë e autorizimit të dhënë nga Kuvendi, del jashtë
juridiksionit gjyqësor dhe posaçërisht atij penal, respektimi i të cilit është thelbësor për të
garantuar paanshmërinë dhe drejtësinë e gjykimit. Po sipas atyre gjykatave, në të kundërt me
sa pretendon kërkuesi, në rastin kur procedohet ndaj një deputeti të Kuvendit, gjykata verifikon
sipas nenit 73, pika 2, të Kushtetutës dhe nenit 288, pika 1, të KPP-së, vetëm nëse ky autorizim
i kërkuar është dhënë, ndërsa dhënia ose jo e autorizimit nga Kuvendi për të hequr imunitetin
ose mburojën procedurale ndaj deputetit është në diskrecion të tij dhe ka si qëllim jo të pengojë
hetimet, por të mbrojë funksionin e deputetit nga sulmet abuzive të pushteteve të tjera (shih
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 27
Kërkues: Sali Berisha
faqen 14 të vendimit të GJKKO-së së Apelit dhe paragrafin 52 të vendimit të Kolegjit Penal të
Gjykatës së Lartë).
54. Për sa më lart, ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, Gjykata konstaton se GJKKO-ja
e Apelit dhe Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e kanë marrë në shqyrtim pretendimin e kërkuesit
për ligjshmërinë dhe kushtetutshmërinë e procedurës së ndjekur nga Kuvendi, dhe i kanë dhënë
përgjigje të arsyetuar për të. Në vlerësimin e Gjykatës, shqyrtimi i pretendimit për ligjshmërinë
e procedurës së ndjekur nga Kuvendi nuk hyn në juridiksionin e gjykatave që shqyrtojnë masat
e sigurimit personal. Për këtë arsye, Gjykata çmon se ky pretendim i kërkuesit nuk është i
bazuar3
.
55. Po kështu, referuar pretendimit tjetër të kërkuesit se procedura e zhvilluar nga
Kuvendi për dhënien e autorizimit ka qenë e paragjykuar politikisht, bazuar në sa u parashtrua
më sipër nga aktet e Kuvendit (procesverbalit të Këshillit dhe dy raporteve rekomanduese),
Gjykata çmon se edhe pse gjatë diskutimit të anëtarëve të Këshillit, në mbledhjen e këtij të
fundit, nga disa deklarata të anëtarëve të atij Këshilli, vërehen nuanca politike në trajtimin e
kërkesës së Prokurorisë së Posaçme ose edhe paracaktimi i mënyrës së votimit të tyre, kjo është
e pranueshme në kontekstin e diskutimeve në një institucion politik të përbërë nga përfaqësues
të politikës, siç është Kuvendi, dhe nuk do të thotë se dhënia e autorizimit ka qenë e ndikuar
politikisht. Për më tepër që kërkuesi në kërkesën e tij i referohet në tërësi
opinioneve/deklaratave dhe pyetjeve të deputetëve anëtarë të Këshillit, por nuk ka treguar dhe
nuk ka arritur të provojë se si këto opinione/deklarata ose pyetje kanë paragjykuar
vendimmarrjen e Këshillit.
56. Në arritjen e këtij përfundimi, Gjykata ka parasysh edhe se, siç del qartësisht nga
diskutimet në Këshill, qëllimi i deklaratave/pohimeve të deputetëve, në kuadër të procedurës
parlamentare për dhënien e autorizimit për arrestimin/heqjen e lirisë së kërkuesit, ka qenë
arsyetimi lidhur me ekzistencën e kushteve për dhënien ose jo të autorizimit dhe jo përcaktimi
i fajësisë ose pafajësisë penale të tij. Gjykata thekson, gjithashtu, se fakti që procedura
parlamentare për dhënien e autorizimit për heqjen e lirisë së kërkuesit është vënë në lëvizje për
shkak të mospërmbushjes nga kërkuesi të detyrimeve të vendosura më parë nga gjykatat,
konkretisht për zbatimin e masës së sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë
gjyqësore”, është një tjetër tregues i rëndësishëm i faktit që ajo (procedura) nuk ka qenë e

3
Në vijim të arsyetimit të mësipërm, gjyqtaret Holta Zaçaj dhe Sonila Bejtja vlerësuan se për procedurën
parlamentare për heqjen e imunitetit të deputetit, Gjykata ka juridiksion origjinal për sa i përket ligjshmërisë dhe
kushtetutshmërisë së saj.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 28
Kërkues: Sali Berisha
ndikuar politikisht. Për rrjedhojë, ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, Gjykata çmon se
procedura e zhvilluar nga Kuvendi për dhënien e autorizimit nuk ka qenë e paragjykuar
politikisht dhe pretendimi i tij në këtë drejtim nuk është i bazuar4
.

4
Në vlerësimin e gjyqtareve Holta Zaçaj dhe Sonila Bejtja, në lidhje me pretendimet për procedurën parlamentare
Gjykata ka juridiksion origjinal, ndaj e gjejnë të drejtë arsyetimin e gjykatave të zakonshme për mosmarrjen në
shqyrtim të këtyre pretendimeve. Në këtë aspekt, kërkuesi mund t’i ishte drejtuar drejtpërdrejt Gjykatës për
kundërshtimin e procedurës parlamentare për dhënien e autorizimit pa qenë e nevojshme t’u drejtohej gjykatave
të zakonshme. Thënë kjo, në vlerësimin e këtyre gjyqtareve, procedura parlamentare për heqjen e imunitetit, në
kuptim të nenit 73, pika 2, të Kushtetutës kërkon që Kuvendi, përpara dhënies së autorizimit, siç ka thënë edhe
Komisioni i Venecias, të verifikojë dhe garantojë, së pari, që shqyrtimi i masës së kërkuar të mos mbartë ngjyrime
politike dhe, së dyti, që masa e kërkuar të jetë proporcionale dhe e nevojshme për të respektuar balancën mes
interesit publik që lidhet me nevojat e procedimit penal dhe garantimit të ushtrimit efektiv të veprimtarisë
parlamentare ose të drejtave të deputetëve. Për sa i përket shqyrtimit të kërkesës për heqjen e imunitetit, sipas
Komisionit të Venecias Kuvendi nuk duhet të bëjë një vlerësim ligjor të çështjes dhe nuk duhet në asnjë rrethanë
të japë qëndrimin e tij për fajësinë ose jo të deputetit përkatës ose të bazueshmërisë së procedimit penal (shih
raportin e Komisionit të Venecias CDL-AD (2014)001 (maj 2014)). Për sa i përket kërkesës që procedura të mos
mbartë ngjyrime politike, referuar deklaratave të deputetëve anëtarë të Këshillit, sipas procesverbalit të mbledhjes
të datës 18.12.2023, anëtarët e Këshillit i kanë drejtuar pyetje prokurorëve të Prokurorisë së Posaçme dhe
mbrojtësve të kërkuesit, konkretisht deputetja K.B. ka pohuar: “Besoj se ju jeni të qartë se arsyeja që ne po bëjmë
këtë mbledhje […] është në vijim të shkeljeve të klientit tuaj […]” (faqja 50). Deputeti E.A., përfaqësues i pakicës
parlamentare në Këshill, ka pohuar se “[…] ka një Kod të Sjelljes së deputetëve në këtë Parlament […], ku […]
parashikohet se deputeti nuk duhet të përfitojë mbrojtje nga imuniteti” (faqja 60). Po sipas këtij deputeti “[…]
qëndrimi që ka mbajtur Partia […], po edhe unë […], ka qenë që, po sa herë ka një kërkesë për dhënie/lënie
imuniteti, në të jemi pro” (faqja 67); “zero imunitet për askënd” (faqja 69). Po kështu, kryetari i Grupit Parlamentar
të Partisë Socialiste, deputeti B.Ç., ka pohuar se “Ne […] si Grup Parlamentar do të votojmë çdo kërkesë për
heqje imuniteti […]” (faqja 62). Referuar këtyre qëndrimeve konstatohet se anëtarët e Këshillit e kanë trajtuar
kërkesën për autorizim en bloc, duke mbajtur qëndrim politik dhe duke mos u ndalur në vlerësimin e saj
individualisht. Këto qëndrime, duke pasur parasysh edhe faktin se kallëzimi penal ndaj kërkuesit është paraqitur
nga ish-kryetari i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste, shtetasi T.B., ndaj kryetarit të partisë më të madhe
opozitare, nuk japin garanci se procedura parlamentare ka qenë e paanshme, për të treguar se ajo nuk ka mbartur
ngjyrime politike. Nga ana tjetër, në lidhje me shqyrtimin e kërkesës për autorizim edhe pse procedura e zhvilluar
nga Kuvendi nuk është e njëjtë me atë që bën gjykata, sipas Komisionit të Venecias, e referuar edhe nga shumica,
kjo ka të bëjë me ndalimin e organit parlamentar që të bëjë vlerësim ligjor në drejtim të fajësisë së deputetit ose
bazueshmërisë së procedimit penal. Thënë kjo, Kuvendi, edhe pse nuk merr atributet e një organi gjyqësor, thirret
në këtë rast për të shqyrtuar nëse kërkesa për kufizimin e lirisë së deputetit nuk është haptazi e pabazuar, pra nëse
ajo është bërë në përputhje me kriteret dhe kushtet ligjore dhe nëse respekton raportin mes qëllimit të procedimit
penal dhe garantimit të autoritetit dhe legjitimitetit të Kuvendit. Referuar raporteve rekomanduese të Këshillit, atij
të shumicës dhe pakicës parlamentare, duket se ato (raportet) kanë bërë një vlerësim ligjor të kërkesës së
Prokurorisë së Posaçme për dhënien e autorizimit për arrestimin/heqjen e lirisë së deputetit, me qëllim
zëvendësimin e masës së mëparshme të sigurimit, duke analizuar kriteret dhe kushtet ligjore që lejojnë caktimin
e masës kufizuese të lirisë, çka është në kundërshtim me qëndrimin e Komisionit të Venecias. Vlerësimi që bën
Kuvendi në procedurën për shqyrtimin e kërkesës për heqjen e imunitetit të deputetit është në funksion të
vlerësimit të proporcionalitetit të masës kufizuese të lirisë, duke vënë në balancë nevojën e saj për qëllime të
procedimit penal dhe pamundësinë e ushtrimit të mandatit të deputetit si rrjedhojë e kufizimit të lirisë, çka rezulton
të mungojë në rastin konkret. Kjo merr rëndësi në situatën kur kufizimi i lirisë ndaj kërkuesit nuk ka qenë i
nevojshëm në fillimin e procedimit penal, por është kërkuar nga prokuroria jo për shkak të rëndimit të nevojave
të sigurimit, pra për shkak të ndryshimit të tyre krahasimisht me momentin e caktimit të masës së parë, por për
mospërmbushjen e detyrimeve të masës “Detyrimi për t`u paraqitur në Policinë Gjyqësore”. Në këto kushte,
analiza e proporcionalitetit të masës kufizuese të lirisë së kërkuesit është detyra kryesore e Kuvendit dhe arsyeja
se përse ky organ është thirrur në këtë procedurë, si garanci për ushtrimin e mandatit të deputetit në emër të
ruajtjes së funksionalitetit të vetë Kuvendit. Për rrjedhojë, për shkak të mënyrës se si është zhvilluar procedura e
shqyrtimit të kërkesës për autorizim në rastin konkret, si referuar deklaratave dhe qëndrimeve të anëtarëve të
Këshillit, ashtu edhe për shkak të mungesës së analizës në drejtim të proporcionalitetit të masës së kërkuar dhe
votimit të saj en bloc, këto gjyqtare janë të qëndrimit se kjo procedurë nuk ka përmbushur garancitë e kërkuara
kushtetuese.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 29
Kërkues: Sali Berisha
57. Për sa i përket pretendimit tjetër të kërkuesit se në procedurën e zhvilluar në Kuvend
nuk ka pasur akte provuese mbi bazën e të cilave mbështetet konkluzioni për ekzistencën e
faktit penal në ngarkim të tij, Gjykata vlerëson të theksojë se në procedurën për dhënien e
autorizimit për arrestimin e deputetit, pra heqjes së imunitetit të tij, nga Kuvendi nuk është i
nevojshëm administrimi i të gjithë dosjes gjyqësore në ngarkim të deputetit, por vetëm i atyre
akteve që krijojnë dyshimin e arsyeshëm se deputeti ka kryer shkeljen për të cilën kërkohet
autorizimi, që në rastin konkret janë vendimet gjyqësore që kanë caktuar më parë masat e
sigurimit personal ndaj tij dhe procesverbalet e mbajtura nga oficeri i Policisë Gjyqësore, për
(mos)paraqitjen e tij sipas detyrimeve të vendosura në ato vendime. Në këtë rast, Gjykata,
bazuar edhe në raportin e Komisionin të Venecias, mbështet qëndrimin e këtij të fundit se
organi parlamentar që shqyrton kërkesën për heqjen e imunitetit nuk duhet të bëjë një vlerësim
ligjor të çështjes dhe nuk duhet në asnjë rrethanë të japë qëndrimin e tij për fajësinë ose jo të
deputetit përkatës apo bazueshmërinë e procedimit penal. Në këtë rast, duhet të ekzistojë një
prezumim themelor se imuniteti duhet të hiqet në të gjitha rastet kur nuk ka asnjë arsye për të
dyshuar se akuzat ndaj deputetit janë të motivuara politikisht (shih raportin e Komisionit të
Venecias CDL-AD (2014)001 (maj 2014)). Pra, në vlerësimin e Gjykatës, Kuvendi, në
shqyrtimin e kërkesës për heqjen e imunitetit, nuk duhet të vlerësojë përgjegjësinë penale të
deputetit dhe as (pa)fajësinë e tij, por vetëm të sigurohet se ekziston dyshimi i arsyeshëm që ai
(deputeti) të ketë kryer shkeljet për të cilat kërkohet heqja e imunitetit, si edhe që kjo kërkesë
për heqjen e imunitetit parlamentar të mos jetë e ndikuar politikisht.
58. Në këtë kuptim, Gjykata çmon të theksojë se natyra e vendimeve të marra nga
organet politike të Kuvendit, siç mund të jetë në rastin konkret Këshilli, të cilat në vetvete kanë
natyrë politike, nuk mund të jetë e njëjtë me natyrën e një vendimi gjyqësor. Për këtë arsye ai
jo domosdoshmërisht duhet të plotësojë të njëjtat kritere të një vendimi gjyqësor. Gjithashtu,
Gjykata thekson se edhe pse procedura parlamentare për heqjen e imunitetit duket sikur
ndërhyn në parimin e prezumimit të pafajësisë, për shkak se mund të perceptohet si një lloj
gjykimi politik për themelin e çështjes së (pa)fajësisë së deputetit, kjo procedurë nuk duhet
kurrsesi të ketë natyrën e një procedimi gjyqësor ose t’i ngjajë atij, dhe në asnjë rast organi që
zhvillon këtë procedurë nuk duhet të vlerësojë (pa)fajësinë e deputetit të cilit kërkohet t’i hiqet
imuniteti, e cila vlerësohet vetëm nga gjykatat. Në këtë kuptim, Gjykata vlerëson të ripohojë
qëndrimin e saj se imuniteti i deputetit nuk përbën përjashtim nga rregulli, sipas të cilit çdo
person që kryen një vepër penale është subjekt i përgjegjësisë penale, që ndiqet nga prokurorët
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 30
Kërkues: Sali Berisha
dhe në fund vendoset nga gjykatat e pavarura (shih vendimin nr. 81, datë 21.11.2024 të
Gjykatës Kushtetuese).
59. Për këtë arsye, ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, Gjykata vlerëson se aktet e
paraqitura nga organi i akuzës për dhënien nga Kuvendi të autorizimit për arrestimin e
kërkuesit, pra heqjes së imunitetit të tij, duket se sjellin mjaftueshëm të dhëna për shqyrtimin
e kërkesës së paraqitur nga Prokuroria e Posaçme. Për rrjedhojë, Gjykata çmon se pretendimi
i kërkuesit për cenimin e procedurës parlamentare për heqjen e imunitetit, nuk është i bazuar5
.
B. 1.2.2. Për cenimin e procedurës gjyqësore
B.1.2.2.1 Për cenimin e së drejtës së aksesit të lidhur me standardin e arsyetimit të
vendimit gjyqësor
60. Kërkuesi ka pretenduar se arsyetimi i gjykatave për procedurat për përjashtimin e
gjyqtares është telegrafik dhe vendimet përmbajnë të dhëna kontradiktore dhe nuk u kanë dhënë
zgjidhje të plotë e shteruese pretendimeve të ngritura prej tij. Po ashtu kërkuesi ka pretenduar
se GJKKO-ja e Apelit nuk ka arsyetuar se përse ka refuzuar marrjen e provave të tij dhe se
arsyetimi arbitrar i asaj gjykate nuk është riparuar as nga Gjykata e Lartë. Po sipas kërkuesit,
gjykatat nuk kanë arsyetuar pretendimin e tij në lidhje me mosekzistencën e kushtit procedural
“Shkelja e detyrimeve që lidhen me një masë tjetër sigurimi”, të parashikuar nga neni 231 i
KPP-së, duke qenë se vendimet me cilat janë caktuar masat e sigurimit nuk i janë njoftuar atij.
61. Subjekti i interesuar, Prokuroria e Posaçme, ka prapësuar duke argumentuar se
vendimet e gjykatave nuk rezultojnë të jenë alogjike, kontradiktore, të paqarta ose në mungesë
të elementeve formale, duke plotësuar kështu elementet e përcaktuara nga jurisprudenca

5
Gjyqtarja Sonila Bejtja votoi se pretendimi i kërkuesit për procedurën parlamentare është i bazuar. Në vendimin
nr. 81/2024 kjo gjyqtare ka mbajtur qëndrimin në pakicë se është cenuar procedura parlamentare për heqjen e
imunitetit të kërkuesit, për sa kohë që Prokuroria e Posaçme, në kundërshtim me nenin 73, pika 2, të Kushtetutës,
nuk ka marrë autorizimin e Kuvendit për caktimin masës së sigurimit personal “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, të
caktuar së bashku me masën tjetër “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, çka ka qenë edhe pretendimi
kryesor i ngritur nga kërkuesi në gjykatat e zakonshme dhe në vijim në Gjykatë. Për rrjedhojë, në linjë me atë
qëndrim, për sa kohë që vendimi për masën e sigurimit që nuk është përmbushur nga kërkuesi, çka ka sjellë edhe
zëvendësimin e masave të vendosura më parë ndaj tij me një masë më të ashpër të sigurimit personal, konkretisht
“Arresti në shtëpi”, objekt i këtij gjykimi, është marrë mbi një procedurë jokushtetuese, ai vendim që caktonte ato
masa, nuk mund të sillte asnjë pasojë, për rrjedhojë edhe ato nuk mund të sillnin asnjë pasojë ndaj lirisë personale
të kërkuesit. Kjo do të thotë se mosrespektimi i procedurës parlamentare për shkak të mosmarrjes së autorizimit,
si një kërkesë kushtetuese, shkelja e së cilës ka vesuar të gjithë procesin për caktimin e masave kufizuese të lirisë
sjell pasoja të drejtpërdrejta edhe në procesin e zëvendësimit të atyre masave, duke e vesuar edhe këtë proces nga
pikëpamja kushtetuese. Për këto arsye, për sa kohë që në vlerësimin e kësaj gjyqtareje caktimi i masës së
kundërshtuar është në kundërshtim me Kushtetutën për arsyet si më sipër, ajo nuk ndalet më tej në vlerësimin e
kritereve të tjera ligjore në caktimin e masave kufizuese të lirisë, për rrjedhojë as në proporcionalitetin e saj.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 31
Kërkues: Sali Berisha
kushtetuese për arsyetimin e tyre. Sipas Prokurorisë së Posaçme, gjykatat i kanë dhënë
përgjigje kërkuesit për pretendimet e ngritura prej tij.
62. Në kuptim të nenit 42, pika 1, të Kushtetutës, e drejta e aksesit i garanton individit
të drejtën t’i drejtohet një gjykate, e cila do t’i dëgjojë pretendimet e tij dhe do të shpallë një
vendim që u jep përgjigje atyre (pretendimeve), përfshirë edhe pretendimet që mund të ngrihen
nga pala tjetër, e ndryshme nga kërkuesi, në kuadër të ankimeve që mund të bëhen gjatë
zhvillimit të procesit gjyqësor, pas një gjykimi të drejtë dhe publik. Ajo nuk përfshin vetëm të
drejtën për të filluar një proces, por edhe të drejtën për të pasur, nga ana e gjykatës, një zgjidhje
përfundimtare për mosmarrëveshjen objekt gjykimi (shih vendimet nr. 73, datë 17.10.2024; nr.
5, datë 09.02.2023; nr. 29, datë 01.11.2022 të Gjykatës Kushtetuese).
63. Nga ana tjetër, e drejta për proces të rregullt ligjor përfshin edhe të drejtën për të
pasur një vendim gjyqësor të arsyetuar, që i garantohet individit nga nenet 42 dhe 142, pika 1,
të Kushtetutës. Arsyetimi i vendimeve është element thelbësor i një vendimi të drejtë dhe
funksioni i një vendimi të arsyetuar është t’u tregojë palëve se ato janë dëgjuar, si dhe u jep
mundësinë atyre ta kundërshtojnë atë (shih vendimet nr. 19, datë 21.03.2024; nr. 21, datë
26.09.2022; nr. 67, datë 10.11.2017 të Gjykatës Kushtetuese). Argumentet e pjesës arsyetuese
duhet të formojnë një përmbajtje koherente brenda vendimit, i cili përjashton çdo kundërthënie,
kontradiksion të hapur ose të fshehtë dhe duhet të jenë, gjithashtu, të mjaftueshme për të
mbështetur dhe pranuar pjesën urdhëruese (shih vendimet nr. 19, datë 21.03.2024; nr. 79, datë
14.12.2017; nr. 3, datë 26.01.2015 të Gjykatës Kushtetuese).
64. Gjithsesi, zbatimi i këtij parimi është vlerësuar nga Gjykata rast pas rasti, në varësi
të rrethanave konkrete të çështjes dhe natyrës së vendimit, duke analizuar nëse vendimet
gjyqësore të kundërshtuara e kanë përmbushur në mënyrë të mjaftueshme detyrimin për
arsyetimin e tyre (shih vendimet nr. 19, datë 21.03.2024; nr. 21, datë 26.09.2022; nr. 6, datë
16.02.2021 të Gjykatës Kushtetuese). Detyrimi për garantimin e standardit të arsyetimit të
vendimit gjyqësor nuk nënkupton se kërkohet arsyetim i detajuar për çdo pretendim të palëve
ndërgjyqëse, por ai varet nga natyra e vendimit në fjalë (shih vendimet nr. 24, datë 09.04.2024;
nr. 17, datë 23.03.2023; nr. 34, datë 13.06.2016 të Gjykatës Kushtetuese). Po ashtu, Gjykata
ka theksuar se ajo nuk vepron si gjykatë e shkallës së katërt dhe për këtë arsye vendimet e
gjykatave të juridiksionit të zakonshëm nuk vihen në dyshim, përveç rasteve kur gjetjet e tyre
mund të konsiderohen si arbitrare ose haptazi të paarsyeshme (shih vendimet nr. 19, datë
21.03.2024; nr. 4, datë 31.01.2024; nr. 30, datë 29.05.2023 të Gjykatës Kushtetuese).
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 32
Kërkues: Sali Berisha
65. Bazuar në standardet e mësipërme kushtetuese, Gjykata do të analizojë në vijim
nëse në rastin konkret gjykatat e juridiksionit të zakonshëm kanë arsyetuar në mënyrë të
mjaftueshme në lidhje me shkaqet që kanë çuar në pranimin e kërkesës së Prokurorisë së
Posaçme për zëvendësimin e masës së sigurimit personal ndaj kërkuesit dhe caktimin ndaj tij
të masës “Arresti në shtëpi”, si në drejtim të kritereve dhe kushteve për caktimin e masave të
sigurimit me natyrë shtrënguese, ashtu edhe në drejtim të pretendimeve të parashtruara nga
kërkuesi dhe nëse ky arsyetim plotëson standardet e vendosura nga jurisprudenca kushtetuese.
66. Gjykata vëren se me kërkesën e datës 22.12.2023, Prokuroria e Posaçme, bazuar në
nenet 228-232, 237, 244 dhe 260 të KPP-së, ka kërkuar nga gjykata zëvendësimin e masave të
sigurimit personal “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes
jashtë shtetit”, të vendosura më parë ndaj kërkuesit, me masën e sigurimit personal “Arresti në
shtëpi”, për shkak se kërkuesi nuk ka zbatuar vendimin e gjykatave, edhe për pasojë edhe një
prej masave të sigurimit personal të vendosur më parë ndaj tij, duke mos u paraqitur asnjëherë
përpara Policisë Gjyqësore.
67. Pasi ka marrë në shqyrtim kërkesën, GJKKO-ja e Shkallës së Parë, me vendimin
nr. 520, datë 30.12.2023, ka vendosur pranimin e kërkesës së Prokurorisë së Posaçme dhe ka
caktuar ndaj kërkuesit masën e sigurimit personal “Arresti në shtëpi”, duke e urdhëruar atë të
mos largohej nga banesa, si dhe të mos komunikonte me persona të tjerë, përveç atyre që
bashkëjetojnë në të njëjtën banesë me të. Sipas gjykatës, kërkuesi nuk ka përmbushur detyrimet
e tij që vijnë si rezultat i zbatimit dhe respektimit të vendimeve nr. 112/2023 dhe 117/2023 të
GJKKO-së së Shkallë së Parë, duke mos u paraqitur përpara Policisë Gjyqësore në katër raste.
Sipas asaj gjykate, ekziston dyshimi i arsyeshëm i bazuar në prova, kushti bazë për caktimin e
masave të sigurimit (neni 228, pika 1, i KPP-së), se ai është autor i veprës penale për të cilën
dyshohet dhe se nuk ka zbatuar në mënyrë të përsëritur detyrimet që i ngarkohen nga ligji
procedural penal, në zbatim të vendimeve gjyqësore, për caktimin e masave shtrënguese
personale ndaj tij, duke mos u paraqitur para oficerit të Policisë Gjyqësore dhe duke mos
paraqitur asnjë arsye të qenësishme që të justifikojë shkeljen e detyrimeve të përcaktuara në
vendimet e gjykatës. Po ashtu, GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka vlerësuar se në rastin konkret
nevojat e sigurimit vijojnë të jenë në të njëjtin stad, por duke qenë se nga ana e kërkuesit, në
mënyrë të përsëritur, janë shkelur detyrimet lidhur me zbatimin e masave të sigurimit personal
të caktuara nga gjykata, në raport me parashikimet e nenit 228, pika 3, të KPP-së, është para
kushteve kur duhet të zëvendësohen ato masa me një masë tjetër më të rëndë. Për këtë arsye,
GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka vlerësuar se nevojat e sigurimit në ngarkim të kërkuesit janë
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 33
Kërkues: Sali Berisha
të tilla që justifikojnë masën e sigurimit “Arresti në shtëpi”, duke qenë se çështja ndodhet në
fazën e hetimeve dhe nga ana e organit të akuzës duhet të kryhen ende veprime hetimore, dhe
se kërkuesi, për shkak të marrëdhënieve të krijuara për shkak të statusit të tij të mëparshëm si
Kryeministër i vendit ose atij aktual, si deputet i Kuvendit, mund të ndikojë ose ndërhyjë në
prishjen apo asgjësimin e provave, si edhe krijimin e rrethanave që vështirësojnë mbledhjen e
provave, çka, sipas tyre, do të sillte një hetim të mangët. Në lidhje me rrezikun e ikjes, GJKKOja e Shkallës së Parë ka vlerësuar se ekzistojnë akoma rrethanat që kërkuesi mund të largohet.
Për këto arsye, GJKKO-ja e Shkallës së Parë, duke marrë në konsideratë mosrespektimin e
urdhërimeve të gjykatës nga kërkuesi, të përcaktuara në vendimin e caktimit të masave të
sigurimit personal ndaj tij, të shoqëruar edhe me ekzistencën e kushteve dhe kritereve të
përgjithshme dhe të veçanta të normuara në nenin 228 të KPP-së, ka vlerësuar se justifikohet
zëvendësimi i masave të sigurimit personal nga “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë
gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes jashtë shtetit”, në atë “Arresti në shtëpi” (shih faqet 33 e në
vijim të vendimit të GJKKO-së së Shkallës së Parë).
68. Gjatë gjykimit në GJKKO-në e Shkallës së Parë, kërkuesi në datën 26.12.2023 ka
paraqitur pranë asaj gjykate kërkesën me objekt përjashtimin e gjyqtares I.Gj. nga shqyrtimi i
çështjes. Referuar materialeve të dosjes gjyqësore të administruar për qëllime të këtij gjykimi,
rezulton se sipas urdhrit nr. 381, datë 04.12.2023 të zëvendëskryetares së GJKKO-së së
Shkallës së Parë, është bërë përditësimi i ndarjes së gjyqtarëve sipas gatishmërisë për muajin
dhjetor të vitit 2023. Po ashtu, rezulton se në datën 26.12.2023, zëvendëskryetarja e GJKKOsë së Shkallës së Parë ka nxjerrë urdhrin nr. 418, datë 26.12.2023, sipas të cilit, duke qenë se
dy gjyqtarë të asaj gjykate, përkatësisht gjyqtaret F.H. dhe E.D., kishin rënë dakord për
zëvendësimin e njëra-tjetrës në gatishmërinë përkatëse, sipas shkresës nr. 3572, prot., datë
26.12.2023, bazuar në nenin 37, paragrafi “b”, të ligjit nr. 98/2016 “Për organizimin e pushtetit
gjyqësor në Republikën e Shqipërisë, të ndryshuar (ligji nr. 98/2016), ka urdhëruar
përditësimin e ndarjes së gjyqtarëve sipas gatishmërisë. Ndërkohë, rezulton se sipas vendimit
nr. 57, datë 20.11.2023 “Për dhënien e lejes”, zëvendëskryetarja e GJKKO-së së Shkallës së
Parë ka miratuar kërkesën e gjyqtares E.D. për dhënien e lejes vjetore për periudhën 26.12.2023
– 29.12.2023. Kështu, me urdhrin nr. 421, datë 26.12.2023, zëvendëskryetarja e GJKKO-së së
Shkallës së Parë, duke qenë se vetë ajo si gjyqtare e gatshme nuk mund të merrte në shqyrtim
kërkesën e kërkuesit për përjashtim, si edhe duke qenë se gjyqtarja pasardhëse e gatshme, E.D.,
ishte me leje vjetore, ka caktuar gjyqtaren R.P. si gjyqtare pasardhëse të gatshme për të marrë
në shqyrtim kërkesën e kërkuesit për përjashtimin e saj nga gjykimi i çështjes. Gjyqtarja R.P.,
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 34
Kërkues: Sali Berisha
pasi administroi edhe mendimin e vet gjyqtares I.Gj. për këtë kërkesë të kërkuesit, me vendimin
nr. 521, datë 27.12.2023, ka vendosur deklarimin e papranueshmërisë së saj. Gjithashtu,
rezulton se kërkuesi ka paraqitur përsëri një kërkesë për përjashtimin e gjyqtares I.Gj., e cila
ka mbërritur në atë gjykatë në datën 03.01.2024 dhe nuk është pranuar nga GJKKO-ja e
Shkallës së Parë me vendimin nr. 23, datë 05.01.2023, për shkak se në datën 30.12.2023 ishte
zhvilluar gjykimi i kërkesës së Prokurorisë së Posaçme për zëvendësimin e masës së sigurimit
të caktuar ndaj kërkuesit. Pra, kërkesa për përjashtim ishte paraqitur pas dhënies së vendimit të
gjykatës për zëvendësimin e masës së sigurimit.
69. Mbi ankimin e kërkuesit, GJKKO-ja e Apelit, me vendimin nr. 15 (87-2024-23),
datë 25.01.2024, ka arsyetuar se kërkesa e paraqitur nga kërkuesi për përjashtimin e gjyqtares
I.Gj. nuk përmbante shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 20, pika 1, i KPP-së, dhe për këtë
arsye nuk përmbush kushtet për pranueshmërinë e saj. Sipas asaj gjykate, e gjithë procedura e
ndjekur nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë për caktimin e gjyqtares që ka shqyrtuar kërkesën e
kërkuesit për përjashtimin e gjyqtares I.Gj. nga shqyrtimi i çështjes, është në përputhje me
përcaktimet e ligjit procedural penal dhe kërkesat ligjore të dispozitave të neneve 18 dhe 19 të
KPP-së. Për këto arsye, GJKKO-ja e Apelit ka arsyetuar se nuk ka pranuar të marrë në shqyrtim
vendimmarrjen e shpallur më pas, ex post, nga një gjyqtar tjetër i së njëjtës gjykatë, sepse ai
ishte i panevojshëm për vendimmarrjen. Sipas GJKKO-së së Apelit, i pabazuar është edhe
shkaku tjetër i ngritur në ankim nga kërkuesi, sipas të cilit gjyqtarja I.Gj. nuk ka pranuar provat
e paraqitura nga ai, pasi një vlerësim/çmuarje e tillë nga ajo gjyqtare është bërë në ushtrimin e
funksionit gjyqësor të çështjes konkrete dhe në përputhje me diskrecionin e saj të lejuar nga
ligji procedural penal (shih faqet 11-13 të vendimit të GJKKO-së së Apelit). Po ashtu, GJKKOja e Apelit ka arsyetuar njësoj si GJKKO-ja e Shkallës së Parë se kërkuesi ka shkelur detyrimet
që përmban masa e sigurimit personal në fuqi ndaj tij. Edhe sipas asaj gjykate, masa e sigurimit
personal “Arresti në shtëpi” është në përputhje me kërkesat e nenit 229, pika 2, të KPP-së, që
i referohet kriterit të proporcionalitetit ose përzgjedhjes së masës së sigurimit personal në raport
të drejtë mes rëndësisë së faktit dhe sanksionit vetëm me burgim që parashikohet për veprën
penale të atribuar ose dënimit të mundshëm. Lidhur me pretendimet për shkelje të të drejtave
të kërkuesit në kufizim të lirisë së tij të komunikimit dhe të së drejtës së shprehjes, GJKKO-ja
e Apelit ka vlerësuar se në respektim të kufijve diskrecionalë të caktuar nga pika 2 e nenit 237
të KPP-së, GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka përzgjedhur një kufizim që është proporcional dhe
i motivuar nga interesi publik që prevalon mbi interesin personal të individit (shih faqet 15 e
vijuese të vendimit të GJKKO-së së Apelit).
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 35
Kërkues: Sali Berisha
70. Për rekursin e kërkuesit, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë ka arsyetuar se gjykatat
më të ulëta kanë interpretuar drejt ligjin, duke zbatuar të njëjtat procedura e garanci, sikurse
edhe në rastet e tjera të ankimimit kundër masave të sigurimit (neni 249), përfshirë këtu
garancitë e lidhura me të drejtat e liritë themelore të njeriut për zhvillimin e një gjykimi të
kujdesshëm (diligjent) dhe me shpejtësi të çështjeve të kësaj natyre (shih paragrafin 44 të
vendimit të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë). Lidhur me pretendimet e kërkuesit për cenimin
e parimeve të pavarësisë dhe paanshmërisë, ai kolegj ka vlerësuar se janë të pambështetura në
ligj e prova, pasi, në thelb, mbështeten tek ushtrimi i vendimmarrjes nga gjyqtari, si edhe te
drejtimi dhe menaxhimi i procesit gjyqësor (nëpërmjet urdhrave dhe vendimeve) konform
tagrave që i njeh ligji. Sipas Kolegjit Penal, pretendimet në lidhje me njëanshmërinë e
gjyqtares, sipas nenit 17, pika 1, shkronja “e”, të KPP-së, janë të pabazuara dhe kanë marrë
përgjigje të argumentuara si nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë që ka disponuar me vendimin
nr. 521, datë 27.12.2023, po ashtu edhe nga GJKKO-ja e Apelit, e cila ka shqyrtuar ankimin
edhe ndaj këtij vendimi, duke u dhënë përgjigje të arsyetuara pretendimeve të të hetuarit. Po
ashtu, Kolegji Penal ka arsyetuar se duke mbajtur në konsideratë këto fakte, edhe pretendimi i
kërkuesit për shkelje nga GJKKO-ja e Apelit, që nuk ka pranuar si provë vendimmarrjen e
GJKKO-së së Shkallës së Parë për kërkesën e dytë për përjashtim, nuk e cenon vendimmarrjen
objekt rekursi, pasi kjo provë nuk ndikon dhe as passjell një vendimmarrje të ndryshme, e si e
tillë me të drejtë është konsideruar një provë e panevojshme (shih paragrafët 44, 48, 50 dhe 51
të vendimit të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë).
71. Po ashtu, Kolegji Penal ka arsyetuar se pjesa e pretendimeve që lidhen me
vlerësimin e rrethanave të faktit del jashtë juridiksionit ekskluzivisht ligjor të Gjykatës së Lartë,
por, megjithatë, ekzistenca e kushteve të përcaktuara në nenet 231 dhe 260 të KPP-së, për
zëvendësimin e masës së sigurimit in peius ndaj kërkuesit, është arsyetuar dhe vlerësuar drejt
nga të dyja gjykatat, të cilat kanë verifikuar shkeljen e detyrimeve që burojnë nga masa
sigurimit personal në fuqi në raport me rëndësinë dhe rrethanat e shkeljes së kryer (pranuar si
të tillë nga të dyja gjykatat). Në vlerësimin e Kolegjit Penal, masa e sigurimit është zëvendësuar
in peius ndaj kërkuesit në zbatim të neneve 231 dhe 260, pika 3, të KPP-së, për shkak se ai ka
shkelur detyrimet që përmban masa e sigurimit personal në fuqi ndaj tij dhe jo për shkak se
nevojat e sigurimit janë rënduar. Kolegji Penal, në vlerësimin e tij, ka arsyetuar se gjykatat
kanë vlerësuar me të drejtë vijimësinë e nevojave të sigurimit të evidentuara në gjenezë të
caktimit të masës së sigurimit personal sipas nenit 228, pika 3, të KPP-së dhe arsyen e
zëvendësimit të llojit të masës së sigurimit personal, për shkakun e evidentuar qartësisht në
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 36
Kërkues: Sali Berisha
arsyetimin e vendimmarrjes së tyre. Gjithashtu, Kolegji Penal ka arsyetuar se të dyja gjykatat
kanë analizuar dhe evidentuar vijimësinë e ekzistencës së dyshimit të arsyeshëm se kërkuesi
ka kryer një vepër penale, kusht ky sine qua non për vlefshmërinë e vazhdimësisë së zbatimit
të një mase sigurimi personale. Sipas atij Kolegji, gjykatat më të ulëta i kanë vlerësuar aktuale
nevojat e sigurimit, duke evidentuar “shmangien e dëmtimit të hetimeve” dhe “ikjen e
kërkuesit” (dy rreziqe të evidentuara që në gjenezë), si dhe kanë arsyetuar përshtatshmërinë e
llojit të masës shtrënguese “Arresti në shtëpi” me nevojat e sigurimit sipas rrethanave të rastit
konkret. Kolegji Penal ka arsyetuar edhe në lidhje me ndalimet e urdhëruara nga GJKKO-ja e
Shkallës së Parë për të mos komunikuar me persona të tjerë veç atyre që bashkëjetojnë me të
në banesë, të cilat, sipas atij kolegji, kanë marrë përgjigje të argumentuar nga GJKKO-ja e
Apelit dhe nuk përbëjnë shkak për cenimin e vendimmarrjes objekt rekursi (shih paragrafët
52-58 të vendimit të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë).
72. Për sa më lart, Gjykata vëren se gjykatat e juridiksionit të zakonshëm (GJKKO-ja e
Shkallës së Parë dhe GJKKO-ja e Apelit), në vlerësimin e tyre për zëvendësimin e masës së
sigurimit personal ndaj kërkuesit, kanë arsyetuar mjaftueshëm për arsyet të cilat kanë
justifikuar zëvendësimin e saj, duke shfaqur një kujdes të veçantë në realizimin e procesit ndaj
tij, si dhe duke arsyetuar për masën e duhur të sigurimit personal dhe nëse ishte e
“mjaftueshme” për të arritur qëllimin për të cilën ishte kërkuar, që lidhej me mospërmbushjen
nga ai të detyrimeve të vendosura më parë nga gjykatat. Po kështu, ato (gjykatat) kanë analizuar
se vazhdon të ekzistojë dyshimi i arsyeshëm, i bazuar në prova, se kërkuesi mund të ketë kryer
veprën penale për të cilën akuzohet, rrezikun që paraqet për t’iu shmangur hetimit, si edhe
prishjes ose të vërtetësisë së provave, nëse ndaj tij nuk do të vendosej ajo masë e sigurimit
personal.
73. Në vlerësimin e gjykatës, ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, arsyetimi i GJKKOsë së Apelit dhe i Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, në lidhje me procedurat për përjashtimin
e gjyqtares, rezulton se i ka dhënë përgjigje shteruese pretendimit të tij të ngritur në
ankim/rekurs. Ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, Gjykata konstaton se edhe arsyetimi i atyre
gjykatave për këtë pjesë të vendimit nuk rezulton të jetë kontradiktor, telegrafik ose arbitrar.
Po ashtu, Gjykata evidenton se gjykatat kanë arsyetuar në vendimet e tyre edhe për pretendimin
e ngritur nga kërkuesi për kërkesën për përjashtim të paraqitur nga ai (shih faqen 11 të vendimit
të GJKKO-së Apelit dhe paragrafët 50 e në vijim të vendimit të Kolegjit Penal të Gjykatës së
Lartë), dhe se ky arsyetim i tyre, ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, i ka dhënë përgjigje
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 37
Kërkues: Sali Berisha
shteruese pretendimit të tij dhe nuk rezulton kontradiktor ose arbitrar, duke plotësuar kështu
standardet e vendosura nga jurisprudenca kushtetuese.
74. Në arsyetimin e tyre, në kuadër të vlerësimit të përshtatshmërisë së zëvendësimit të
masës së sigurimit personal dhe nevojave të sigurimit në rastin konkret, krahas vendosjes së
masës konkrete, gjykatat e juridiksionit të zakonshëm kanë analizuar dhe vlerësuar edhe
rëndësinë e faktit se kërkuesi në mënyrë të përsëritur nuk ka zbatuar detyrimet për zbatimin e
njërës prej masave të sigurimit personal të vendosur më parë ndaj tij, që është bërë shkak për
vendosjen e masës konkrete. Pra, në këtë kuptim, ndryshe nga sa pretendon kërkuesi, gjykatat
kanë arsyetuar edhe në lidhje me ekzistencën e kushtit procedural/ligjor për zëvendësimin e
masës së sigurimit, duke qenë se ai ishte në dijeni dhe ishte njoftuar për vendimet gjyqësore,
të cilat kishin caktuar masën e sigurimit personal ndaj tij, moszbatimi i së cilës u bë shkak për
zëvendësimin me masën tjetër “Arresti në shtëpi”. Për më tepër, Gjykata rithekson qëndrimin
e saj në vendimin nr. 81/2024 lidhur me këtë pretendim, ku ajo (Gjykata) pajtohet me
vlerësimin e gjykatave të zakonshme se kërkuesi ishte në dijeni dhe ishte njoftuar për vendimet
gjyqësore, të cilat kishin caktuar masat e sigurimit personal ndaj tij. Prandaj, Gjykata vlerëson
se ky pretendim i kërkuesit ka marrë përgjigje të arsyetuar me vendimin nr. 81/2024 të
Gjykatës.
75. Gjithashtu, Gjykata konstaton se gjykatat kanë evidentuar edhe faktin se duke qenë
se çështja ndodhet në fazën e hetimeve dhe nga ana e organit të akuzës duhet të kryhen ende
veprime hetimore, kërkuesi, për shkak të marrëdhënieve të krijuara prej statusit të tij të
mëparshëm si Kryeministër i vendit ose atij aktual, si deputet i Kuvendit, mund të ndikojë ose
ndërhyjë në prishjen apo asgjësimin e provave, si edhe në krijimin e rrethanave që vështirësojnë
mbledhjen e provave, çka, sipas tyre, do të sillte një hetim të mangët. Po ashtu, gjykatat e
juridiksionit të zakonshëm, bazuar në faktet dhe informacionet e administruara rregullisht gjatë
procesit, kanë analizuar mjaftueshëm për ekzistencën e dyshimit të arsyeshëm për kryerjen e
veprës penale nga kërkuesi, sikundër edhe për ekzistencën e kushteve të veçanta për caktimin
e masës së sigurimit personal.
76. Për sa u takon pretendimeve të tjera të kërkuesit, Gjykata konstaton se gjykatat i
kanë dhënë përgjigje për pretendimet kryesore të tij, përfshirë këtu edhe pretendimin për
mosarsyetimin nga GJKKO-ja e Apelit për mosmarrjen e provës (shih faqen 13 e vendimit të
GJKKO-së së Apelit). Në këtë kuptim, rezulton se gjykatat kanë arsyetuar mjaftueshëm dhe në
mënyrë ezauruese në lidhje me objektin e çështjes së paraqitur për shqyrtim përpara tyre dhe
thelbin e pretendimeve të ngritura nga kërkuesi. Referuar arsyetimit të vendimeve të
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 38
Kërkues: Sali Berisha
kundërshtuara nga kërkuesi, të pasqyruara më sipër në këtë vendim, ndryshe nga sa pretendon
ai, Gjykata vëren se në tërësinë e tyre ato nuk rezultojnë arbitrare, telegrafike në lidhje me
procedurat e përjashtimit të gjyqtares së GJKKO-së së Shkallës së Parë, jologjike dhe të
pamjaftueshme, si dhe kontradiktore ose të paqarta për sa u përket të dhënave të tyre. Për
rrjedhojë, Gjykata çmon se ato nuk cenojnë kriteret e vendosura nga jurisprudenca kushtetuese
për arsyetimin e vendimit gjyqësor.
77. Nisur nga sa më sipër, bazuar në standardet kushtetuese për arsyetimin e vendimeve
gjyqësore, Gjykata vëren se edhe Kolegji Penal i ka pasqyruar në vendimin objekt kundërshtimi
shkaqet e ngritura në rekursin e ushtruar nga kërkuesi dhe pasi i ka marrë në shqyrtim ato, i ka
gjetur të pabazuara, duke vlerësuar, në thelb, se nuk janë të tilla që të cenojnë vendimmarrjen
e GJKKO-së së Apelit. Në rastin konkret, Gjykata e Lartë ka dhënë argumente të mjaftueshme,
mbi bazën e të cilave ka arritur në mënyrën e përfundimit të çështjes. Gjithashtu, bazuar në
standardet kushtetuese dhe referuar në tërësi përmbajtjes së vendimit të Kolegjit Penal të
Gjykatës së Lartë, Gjykata çmon se edhe ai i përmbush elementet e vendosura nga
jurisprudenca kushtetuese për standardin e arsyetimit të vendimit gjyqësor. Ai ka respektuar
elementet formale, duke pasqyruar të dhënat e palëve në procesin gjyqësor penal, shkaqet e
parashtruara në ankim dhe rekurs, vendimet e gjykatave më të ulëta, ligjin e zbatueshëm, si dhe
pjesën arsyetuese ku ka mbështetur qëndrimin e shprehur në dispozitiv. Vendimi nuk rezulton
të jetë arbitrar, alogjik, kontradiktor ose i paqartë në përmbajtjen dhe vlerësimin e tij. Për
rrjedhojë vendimi i Kolegjit Penal nuk vë në dyshim respektimin e së drejtës për proces të
rregullt në drejtim të aksesit dhe standardit të arsyetimit të tij.
78. Për sa më lart, Gjykata çmon se pretendimet e kërkuesit për cenimin e së drejtës së
aksesit të lidhur me standardin e arsyetimit të vendimeve gjyqësore janë të pabazuara.
B. 1.2.2.2. Për cenimin e parimit të paanshmërisë
79. Kërkuesi ka pretenduar se gjyqtarja I.Gj., e cila ka dhënë ndaj tij masën shtrënguese
të sigurimit personal “Arresti në shtëpi”, është shkarkuar nga detyra e gjyqtares në vitin 1996,
nga ish-KLD-ja, kohë kur ky institucion kryesohej nga kërkuesi, në cilësinë e Presidentit të
Republikës. Sipas kërkuesit, ai ka paraqitur kërkesë për përjashtimin e kësaj gjyqtareje, e cila
është shqyrtuar nga një gjyqtare tjetër e GJKKO-së së Shkallës së Parë, e caktuar po nga
gjyqtarja I.Gj., në kundërshtim me ligjin e zbatueshëm, dhe në përfundim, me vendimin nr.
521, datë 27.12.2023, ajo kërkesë nuk është pranuar. Po sipas kërkuesit, GJKKO-ja e Apelit
nuk ka marrë në shqyrtim vendimin e ndërmjetëm nr. 23, datë 05.01.2024 të GJKKO-së së
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 39
Kërkues: Sali Berisha
Shkallës së Parë për papranueshmërinë e kërkesës për përjashtimin e gjyqtares së GJKKO-së
së Shkallës së Parë për shkaqe anshmërie.
80. Subjekti i interesuar, Prokuroria e Posaçme, nuk ka paraqitur asnjë argument për të
prapësuar pretendimin e kërkuesit për cenimin e parimit të paanshmërisë në drejtim të testit
subjektiv. Ndërsa për sa i përket pretendimit për cenimin e mbrojtjes efektive, Prokuroria e
Posaçme ka prapësuar se ai është i pabazuar, pasi gjatë gjithë kohës që ka qenë nën masën e
sigurimit “Arresti në shtëpi”, kërkuesi ka komunikuar vazhdimisht me mbrojtësit e tij. Sipas
Prokurorisë së Posaçme, kjo konfirmohet edhe nga ankimet e bëra nga ai ndaj vendimit të
caktimit të masës së sigurimit në të gjitha shkallët e sistemit gjyqësor, përfshirë edhe ankimin
në këtë Gjykatë.
81. Neni 28 pika 2, i Kushtetutës parashikon se paraburgimi ose lirimi i individit
vendoset nga gjyqtari. Lidhur me këtë të fundit, Gjykata çmon se ai duhet të përmbushë
garancitë kushtetuese të gjykatës së pavarur dhe të paanshme të përcaktuara nga neni 42 i
Kushtetutës. Në jurisprudencën kushtetuese është pohuar se parimi i paanshmërisë nënkupton
mungesën e paragjykimeve nga gjyqtarët në lidhje me çështjen e shtruar përpara tyre dhe që
ata të mos veprojnë në mënyrë të tillë që të ndihmojnë interesat e njërës prej palëve. Një gjykatë
duhet të jetë e paanshme jo vetëm formalisht, por edhe në mënyrë të shprehur. E drejta për t’u
gjykuar përpara një gjykate kompetente, të pavarur dhe të paanshme të caktuar me ligj kërkon
që drejtësia jo vetëm duhet të bëhet, por ajo gjithashtu duhet të shikohet që bëhet (shih vendimet
nr. 49, datë 16.10.2023; nr. 38, datë 15.10.2007 të Gjykatës Kushtetuese).
82. Gjykata ka theksuar se respektimi i parimit të paanshmërisë duhet të verifikohet
duke aplikuar testin subjektiv, që ka të bëjë me verifikimin e bindjes ose interesit personal të
një gjyqtari në një çështje të caktuar dhe testin objektiv, me të cilin shqyrtohet nëse gjyqtari ka
ofruar garanci procedurale të mjaftueshme për të përjashtuar çdo dyshim legjitim të anshmërisë
(shih vendimet nr. 49, datë 16.10.2023; nr. 7, datë 11.03.2008; nr. 23, datë 04.11.2008 të
Gjykatës Kushtetuese). Veçanërisht për sa i përket kriterit të dytë, nëse ky kriter zbatohet për
anëtarët e trupit gjykues, ai nënkupton se përveç sjelljes personale të çdo anëtari të trupit
gjykues, duhet të provohet nëse ka fakte bindëse të cilat vënë në dyshim paanshmërinë. Në këtë
kuadër, edhe dukja e jashtme mund të ketë njëfarë rëndësie. Në përcaktimin nëse një çështje
konkrete ka arsye logjike për të dyshuar se një gjyqtar nuk është i paanshëm, këndvështrimi i
atyre që ankohen për diçka të tillë është i rëndësishëm, por jo vendimtar. Në fakt, vendimtare
është nëse objektiviteti i këtyre dyshimeve është mjaftueshmërisht i bazuar (shih vendimin nr.
49, datë 16.10.2023 të Gjykatës Kushtetuese).
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 40
Kërkues: Sali Berisha
83. Bazuar në sa më sipër, Gjykata do të shqyrtojë në vijim nëse shqyrtimi nga gjyqtarja
I.Gj. i kërkesës së Prokurorisë së Posaçme për zëvendësimin e masave të sigurimit personal të
caktuara ndaj kërkuesit ka vënë në dyshim respektimin e parimit të paanshmërisë në aspekt të
testit subjektiv në atë gjykim dhe nëse gjykatat më të larta i kanë garantuar atij të drejtën e
mbrojtjes efektive, duke shqyrtuar pretendimet për cenimin e parimit të paanshmërisë.
84. Gjykata, referuar akteve bashkëlidhur kërkesës, vëren se gjyqtarja I.M. (I.Gj.) ka
ushtruar detyrën e gjyqtares në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Fier dhe me vendimin nr. 7, datë
08.02.1996 të ish-KLD-së është shkarkuar për shkak të paaftësisë në kryerjen e detyrës. Në atë
kohë rezulton që kryetar i ish-KLD-së të ketë qenë kërkuesi, për shkak të funksionit të tij si
President i Republikës, funksion ky ex officio sipas legjislacionit në fuqi. Rezulton, gjithashtu,
që kjo gjyqtare të jetë emëruar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Mallakastër me vendimin nr. 8,
datë 23.08.1996 të po ish-KLD, e cila edhe në atë kohë drejtohej po nga kërkuesi.
85. Ndërkohë, GJKKO-ja e Apelit, duke iu referuar edhe arsyetimit të vendimit nr. 521,
datë 27.12.2023 të GJKKO-së së Shkallës së Parë, që ka shqyrtuar kërkesën e kërkuesit për
përjashtimin e gjyqtares I.Gj., ka vlerësuar se ajo (kërkesa e paraqitur nga kërkuesi për
përjashtimin e gjyqtares I.Gj.) nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 20, pika
1, i KPP-së, dhe për këtë arsye nuk përmbush kushtet e pranueshmërisë së saj (shih faqen 11
të vendimit të GJKKO-së së Apelit). Edhe sipas Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, pretendimet
e kërkuesit për njëanshmërinë e gjyqtares I.Gj., referuar nenit 17, pika 1, shkronja “ë”, të KPPsë, janë të pabazuara dhe kanë marrë përgjigje të arsyetuar si nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë,
me vendimin nr. 521, datë 27.12.2023, ashtu edhe nga GJKKO-ja e Apelit, e cila ka shqyrtuar
ankimin ndaj këtij vendimi, duke u dhënë përgjigje të arsyetuar pretendimeve të kërkuesit (shih
paragrafin 50 i vendimit të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë).
86. Gjykata, referuar përmbajtjes së dispozitave kushtetuese në fuqi në kohën kur është
dhënë vendimi nr. 7, datë 08.02.1996 i ish-KLD-së, vëren se gjyqtari mund të shkarkohej nga
ai organ […] për pamjaftueshmëri profesionale (neni 147, pika 6). Ish-KLD-ja përbëhej nga
Presidenti i Republikës, kryetari Gjykatës së Lartë, ministri i Drejtësisë, 3 anëtarë të zgjedhur
nga Kuvendi, si dhe nëntë gjyqtarë të të gjitha niveleve […] (neni 147, pika 1). Bazuar në
përmbajtjen e këtyre dispozitave, Gjykata vëren se shkarkimi i gjyqtarëve bëhej nga një organ
kolegjial (ish-KLD-ja), vendimet e të cilit, si rregull, merren sipas formulës së parashikuar për
shumicën e votave të anëtarëve të tij, ndërkohë që nuk rezulton dhe nuk është provuar nga
kërkuesi që ai, në cilësinë e kryetarit të këtij organi, të ketë pasur votë përcaktuese në këtë
drejtim. Pavarësisht se kërkuesi ka ushtruar në atë kohë detyrën e kryetarit të ish-KLD-së, nuk
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 41
Kërkues: Sali Berisha
rezulton që ai të ketë vënë në lëvizje procedimin disiplinor ndaj gjyqtares I.Gj. ose të ketë pasur
ndonjë rol përcaktues në procedimin disiplinor ndaj saj.
87. Për rrjedhojë, bazuar në sa më sipër, Gjykata evidenton se qenia e kërkuesit në
cilësinë e kryetarit të një organi kolegjial, i cili ka disponuar për lirimin nga detyra të gjyqtares
I.Gj., nuk është shkak për të vënë në dyshim paanshmërinë e asaj gjyqtareje në këtë rast, për sa
kohë nuk rezulton dhe nuk është provuar që ai (kërkuesi), në cilësinë e kryetarit të atij organi,
të ketë pasur votë përcaktuese në këtë drejtim ose të ketë vënë në lëvizje procedimin disiplinor
ndaj gjyqtares apo të ketë pasur ndonjë rol përcaktues në procedimin disiplinor ndaj saj. Për
më tepër, siç edhe rezulton nga aktet bashkëlidhur kërkesës, gjyqtarja I.Gj. edhe pse është
shkarkuar nga detyra e gjyqtares në vitin 1996 nga ish-KLD-ja, kur ky institucion kryesohej
nga kërkuesi, në cilësinë e Presidentit të Republikës, është rikthyer në detyrë, në të njëjtin vit,
po nga ish-KLD-ja e drejtuar nga kërkuesi, çka tregon se pretendimet që lidhen me shkarkimin
e asaj gjyqtareje neutralizohen nga riemërimi më pas i saj. Në vlerësimin e Gjykatës, ky fakt
nuk është i mjaftueshëm për të treguar paragjykimin e gjyqtares I.Gj. në drejtim të vlerësimit
të kërkesës së prokurorisë për zëvendësimin e masës së sigurimit personal të vendosur ndaj
kërkuesit.
88. Gjithashtu, Gjykata konstaton se nga gjyqtarja I.Gj. nuk është kryer asnjë veprim
ose sjellje konkrete që të vërë në dyshim paanshmërinë e saj në drejtim të testit subjektiv.
Veprimet e gjyqtares I.Gj., në cilësinë e zëvendëskryetares së GJKKO-së së Shkallës së Parë,
për caktimin e një gjyqtareje tjetër për shqyrtimin e kërkesës së kërkuesit për përjashtimin e saj
nga shqyrtimi i çështjes, janë kryer në ushtrimin nga ajo të detyrave administrative dhe
menaxhuese në drejtimin e asaj gjykate dhe lidhen vetëm me funksionin e saj si
zëvendëskryetare, ndaj për këtë arsye nuk ndikojnë në paanshmërinë e saj. Në vlerësimin e
Gjykatës, nga gjyqtarja I.Gj. është ndjekur procedura e zakonshme në përditësimin e listës që
përcakton gjyqtarët për gjykimet e rasteve urgjente, që në rastin konkret lidhet me
zëvendësimin e gjyqtarëve të gatshëm dhe këto veprime nuk ngrenë dyshime për paanshmërinë
e saj, për shkak se nga ajo është vepruar në përputhje me parashikimet e KPP-së dhe ligjit nr.
98/2016, , si edhe akteve nënligjore të dala në zbatim të tij.
89. Në këtë kuptim, Gjykata arrin në përfundimin se gjyqtarja I.Gj. ka ofruar garanci të
mjaftueshme për të përjashtuar çdo dyshim të arsyeshëm për paanshmërinë e saj në gjykimin e
çështjes. Për rrjedhojë, Gjykata vlerëson se në çështjen konkrete nuk ka arsye të përligjura që
rrezikojnë dhe vënë në dyshim paanshmërinë e gjyqtares I.Gj. dhe ky dyshim nuk është
objektivisht i justifikueshëm. Gjithashtu, Gjykata evidenton se nga GJKKO-ja e Apelit janë
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 42
Kërkues: Sali Berisha
dhënë arsyet dhe është arsyetuar për mosmarrjen në shqyrtim të provës së paraqitur nga
kërkuesi, për shkak se ajo ishte e panevojshme për gjykimin konkret (shih faqen 13 të vendimit
të GJKKO-së së Apelit). Për këtë arsye, Gjykata çmon se pretendimi i kërkuesit në këtë drejtim
nuk është i bazuar. Për më tepër, Gjykata evidenton se kërkesa e kërkuesit për përjashtimin e
gjyqtares I.Gj. është marrë në shqyrtim nga një gjyqtare tjetër e së njëjtës gjykatë dhe i është
dhënë përgjigje e arsyetuar, si edhe, po ashtu, ky pretendim është parashtruar edhe në ankimet
në gjykatat më të larta, të cilat, pasi e kanë marrë në shqyrtim, i kanë dhënë përgjigje kërkuesit
se është i pabazuar (shih faqet 11-13 të GJKKO-së së Apelit dhe paragrafët 44-51 të vendimit
të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë).
90. Për sa më lart, Gjykata çmon se pretendimet e kërkuesit për cenimin e parimit të
paanshmërisë nuk përbëjnë shkak për të vënë në dyshim paanshmërinë e gjyqtares I.Gj. në
drejtim të testit subjektiv. Për rrjedhojë, Gjykata vlerëson se ato nuk janë të bazuara.
B.2. Për aspektin substancial
B.2.1. Për cenimin e lirisë personale dhe së drejtës për të ushtruar veprimtarinë
parlamentare
91. Kërkuesi ka pretenduar se me zëvendësimin e masës së sigurimit personal, atij i
janë kufizuar edhe të drejta dhe liri të tjera të parashikuara nga Kushtetuta, siç janë e drejta për
jetë familjare, liria e shprehjes, liria e organizimit, e drejta për të ushtruar mandatin parlamentar
dhe se kufizimi i tyre është bërë pa ligj. Sipas tij, kufizimi nuk është proporcional dhe gjykatat
nuk kanë arsyetuar pse nevojat e sigurimit nuk garantoheshin me masa më të lehta sigurimi,
siç janë “Ndalimi dhe detyrimi për qëndrimin në një vend të caktuar” dhe “Garancia pasurore”,
si edhe se gjykatat nuk mund të përcaktojnë kufizime tej atyre të përcaktuara nga ligji.
92. Subjekti i interesuar, Prokuroria e Posaçme, ka prapësuar se gjykatat kanë
argumentuar nevojshmërinë e masës së sigurimit personal, duke bërë një analizë tërësore të
rezultateve të hetimit dhe në këtë mënyrë kanë konkluduar me vendimmarrje në përputhje me
dispozitat përkatëse. Sipas Prokurorisë së Posaçme, edhe pse me masë sigurimi “Arresti në
shtëpi”, kërkuesi e ka ushtruar lirisht të drejtën e tij të shprehjes, lirinë politike dhe atë të
organizimit dhe se kushtet dhe kriteret në caktimin e masave të sigurimit janë analizuar
qartësisht nga gjykatat.
93. Bazuar në sa më sipër, Gjykata do të vlerësojë në vijim nëse vendimet gjyqësore të
kundërshtuara, që kanë caktuar ndaj kërkuesit një masë sigurimi më të rëndë, atë “Arresti në
shtëpi”, duke kufizuar lirinë e tij personale, i kanë kufizuar edhe të drejtën për të ushtruar
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 43
Kërkues: Sali Berisha
veprimtarinë parlamentare, në kuptim të së drejtës për t’u zgjedhur, të garantuar nga neni 45 i
Kushtetutës. Nëse përgjigjja e kësaj pyetjeje është pozitive, Gjykata do të vlerësojë më tej nëse
kjo ndërhyrje është e ligjshme dhe në respektim të kushteve e kritereve të përcaktuara në nenet
228, 229 e vijues të KPP-së, si dhe në përputhje me parimin e proporcionalitetit. Për këtë
qëllim, Gjykata, duke mbajtur në konsideratë edhe parimin e subsidiaritetit, do të verifikojë në
nëse gjykatat e zakonshme kanë arsyetuar dhe interpretuar në drejtim të nevojës,
përshtatshmërisë dhe ashpërsisë së masës së sigurimit të caktuar ndaj tij, si dhe nëse kanë
mbajtur në konsideratë se ajo përmbush qëllimin për të cilin është caktuar.
94. Në lidhje me të drejtën për t’u zgjedhur, Gjykata evidenton se ajo garantohet nga
neni 45 i Kushtetutës dhe, sipas kësaj dispozite, çdo shtetas që ka mbushur moshën
tetëmbëdhjetë vjeç, qoftë edhe ditën e zgjedhjeve, ka të drejtën të zgjedhë dhe të zgjidhet. Në
jurisprudencën e saj Gjykata ka theksuar se e drejta për t`u zgjedhur shtrihet jo vetëm mbi të
drejtën për të kandiduar, por edhe mbi të drejtën për të ushtruar funksionin publik të besuar nga
zgjedhësit (shih vendimet nr. 81, datë 21.11.2024; nr. 19, datë 21.03.2024 të Gjykatës
Kushtetuese).
95. Ndërkohë, Gjykata ripohon se çdo masë që kufizon liritë dhe të drejtat e individit
duhet të jetë në përputhje me ligjin, të ndjekë një qëllim legjitim dhe të respektojë një ekuilibër
të drejtë midis interesit publik dhe të drejtave e lirive të tij. Një ndërhyrje do të konsiderohet
“e nevojshme në një shoqëri demokratike” për një qëllim të ligjshëm nëse i përgjigjet një
“nevoje sociale urgjente” dhe, në veçanti, nëse është proporcionale me qëllimin legjitim të
ndjekur dhe nëse arsyet e gjykatave për ta justifikuar atë janë “relevante dhe të mjaftueshme”.
Testi i proporcionalitetit të ndërhyrjes kërkon që masa të jetë e përshtatshme për të arritur
funksionin mbrojtës. Me fjalë të tjera, një kufizim është i justifikueshëm vetëm për aq sa ai
ndihmon në arritjen e qëllimit legjitim të synuar. Vlerësimi i proporcionalitetit të ndërhyrjes
bazohet në tri shtylla kryesore: justifikimi i kufizimit nën dritën e funksionit të tij mbrojtës;
cilësia e vlerësimit të brendshëm; ashpërsia e kufizimit (shih vendimin nr. 81, datë 21.11.2024
të Gjykatës Kushtetuese).
96. Gjithashtu, Gjykata ka vlerësuar se çdo kufizim i lirisë duhet të jetë në përputhje
me qëllimin e mbrojtjes së individëve nga arbitrariteti dhe se ai do të konsiderohet arbitrar,
midis të tjerash, në rastet kur nuk është në përpjesëtim me shkakun ligjor për të cilin është
vendosur. Mosbërja e një hetimi të vërtetë nga ana e autoriteteve për faktet e çështjes për të
verifikuar nëse kufizimi i lirisë është bërë mbi bazën e një dyshimi të arsyeshëm do të përbënte
cenim të lirisë personale. Në këtë drejtim, Gjykata ka identifikuar disa shkaqe që konsiderohen
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 44
Kërkues: Sali Berisha
të pranueshme për të justifikuar ndërhyrjen në lirinë personale, siç janë: a) rreziku që i
dyshuari/akuzuari në qoftë se do të lihej i lirë do të largohej dhe nuk do të paraqitej përpara
gjykatës; b) rreziku që i dyshuari/akuzuari, në qoftë se do të lihej i lirë do të ndërmerrte veprime
për të penguar dhënien e drejtësisë; c) rreziku që i dyshuari/akuzuari nëse do të lihej i lirë do
të kryente vepra penale të tjera (shih vendimin nr. 19, datë 21.03.2024 të Gjykatës Kushtetuese).
97. Në lidhje me kriteret që duhet të plotësohen për të justifikuar nga pikëpamja
kushtetuese kufizimin e lirive dhe të të drejtave kushtetuese, Gjykata vëren se lidhur me
interesin publik, rregullat procedurale penale që lejojnë vendosjen e masave të sigurimit
personal i shërbejnë mbarëvajtjes së procedimit penal të lidhur me ushtrimin e ndjekjes penale
dhe zhvillimin e procesit të rregullt ligjor, ndaj ai është i prezumuar (shih vendimin nr. 83, datë
05.12.2024 të Gjykatës Kushtetuese). Për rrjedhojë, Gjykata vlerëson se ndërhyrja në të drejtat
e tij kushtetuese është bërë me ligj dhe i përgjigjet një interesi publik.
98. Në vijim, në drejtim të kriterit të proporcionalitetit të ndërhyrjes, Gjykata analizon
aspektet e nevojës, përshtatshmërisë dhe ashpërsisë në raport me parashikimet e neneve 228,
229 e vijues të KPP-së. Në lidhje me kriterin e proporcionalitetit të ndërhyrjes, pra që
marrëdhënia midis masave të sigurimit personal dhe qëllimit të ndjekur të jetë e arsyeshme,
Gjykata do të analizojë nevojën për kufizimin e lirisë personale dhe së drejtës për t’u zgjedhur
në drejtim të ushtrimit të veprimtarisë parlamentare në raport me nevojat konkrete për
mbarëvajtjen e procedimit penal. Në këtë kontekst dhe në bazë të parimit të subsidiaritetit,
Gjykata rithekson se u takon gjykatave të juridiksionit të zakonshëm, që përveç zbatimit të
ligjit material dhe procedural penal, të mbajnë parasysh edhe jurisprudencën e Gjykatës dhe të
GJEDNJ-së në lidhje me parimin e proporcionalitetit dhe se ajo duhet të konsiderohet si mjeti
i fundit për mbrojtjen e këtyre të drejtave (shih vendimin nr. 81, datë 21.11.2024 të Gjykatës
Kushtetuese).
99. Në gjykimin kushtetues lidhur me nevojën e ndërhyrjes në të drejtat kushtetuese të
kërkuesit, Gjykata analizon fillimisht nëse masa konkrete e sigurimit e vendosur për të
(kërkuesin) është e nevojshme për të realizuar qëllimin e ligjshëm të mbarëvajtjes së procedimit
penal në kuadër të të cilit ajo është vendosur. Më tej, Gjykata vlerëson nëse masa e vendosur
është e përshtatshme për të realizuar këtë qëllim. Së fundi, Gjykata vlerëson nëse qëllimi i
ligjshëm i mbarëvajtjes së procedimit penal mund të arrihej me vendosjen e masave më pak të
ashpra.
100.Në rastin konkret, GJKKO-ja e Shkallës së Parë, me vendimin nr. 520/2023, ka
arsyetuar se kërkuesi nuk ka përmbushur detyrimet që vijnë si rezultat i zbatimit të vendimeve
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 45
Kërkues: Sali Berisha
nr. 112/2023 dhe nr. 117/2023 të po asaj gjykate, duke mos u paraqitur asnjëherë përpara
Policisë Gjyqësore. Sipas asaj gjykate, ekziston dyshimi i arsyeshëm i bazuar në prova, kushti
bazë për caktimin e masave të sigurimit (neni 228, pika 1, i KPP-së), se ai është autor i veprës
penale për të cilën dyshohet dhe se nuk ka zbatuar në mënyrë të përsëritur detyrimet që i
ngarkohen nga ligji procedural penal, në zbatim të vendimeve gjyqësore për caktimin e masave
shtrënguese personale ndaj tij, duke mos u paraqitur përpara oficerit të Policisë
Gjyqësore/hetuesit dhe duke mos paraqitur asnjë arsye të qenësishme që të justifikojë shkeljen
e detyrimeve të përcaktuara në vendimet gjyqësore. GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka vlerësuar,
gjithashtu, se në rastin konkret, nevojat e sigurimit vijojnë të jenë në të njëjtin stad, por duke
qenë se nga ana e kërkuesit, në mënyrë të përsëritur, janë shkelur detyrimet për zbatimin e
masave të sigurimit personal të caktuara nga gjykata, në raport me parashikimet e nenit 228,
pika 3, të KPP-së, është para kushteve kur duhet të zëvendësohen masat e sigurimit të dhëna
ndaj tij, me një masë tjetër më të rëndë. Për këtë arsye, GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka
vlerësuar se nevojat e sigurimit në ngarkim të kërkuesit, lidhur me rrezikun e dëmtimit të
provave për sqarimin e fakteve penale, janë të tilla që të justifikojnë masën e sigurimit “Arresti
në shtëpi”, për shkak të funksionit që ka ushtruar më parë shtetasi nën hetim në kohën e kryerjes
së veprës penale, por edhe funksionit të tij aktual si deputet në Kuvendin e Shqipërisë. Në lidhje
me rrezikun e ikjes, GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka vlerësuar se ekzistojnë akoma rrethanat
që kërkuesi mund të largohet. Për këto arsye, GJKKO-ja e Shkallës së Parë, duke marrë në
konsideratë mosrespektimin e urdhërimeve të gjykatës nga kërkuesi, të përcaktuara në
vendimin e caktimit të masave të sigurimit personal ndaj tij, e shoqëruar edhe me ekzistencën
e kushteve dhe kritereve të përgjithshme dhe të veçanta të normuara në nenin 228 të KPP-së,
ka vlerësuar se justifikohet zëvendësimi i masave të sigurimit personal nga “Detyrimi për t’u
paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i daljes jashtë shtetit” në masën “Arresti në
shtëpi” (shih faqet 35-39 të vendimit të GJKKO-së së Shkallës së Parë).
101.Po kështu, GJKKO-ja e Apelit në arsyetimin e saj ka vlerësuar se GJKKO-ja e
Shkallës së Parë ka interpretuar dhe zbatuar ligjin procedural penal korrektësisht, se ky
zëvendësim i masës së sigurimit personal vjen në zbatim të kombinuar të neneve 231 me 260,
pika 3, të KPP-së, që kërkojnë verifikimin e shkeljes së detyrimeve që burojnë nga masa e
sigurimit në fuqi të lidhura me rëndësinë, motivet dhe rrethanat e shkeljes së kryer. Edhe sipas
GJKKO-së së Apelit, kërkuesi ka shkelur detyrimet që përmban masa e sigurimit personal në
fuqi ndaj tij, urdhërime që nisur nga natyra e masës së sigurimit “Detyrimi për t’u paraqitur në
policinë gjyqësore”, në ditë dhe orë të caktuara, e parespektuar asnjëherë nga ai, që prej lindjes
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 46
Kërkues: Sali Berisha
së detyrimit përkatës, dëshmon për rëndësinë e shkeljes, ndërsa në vlerësim të motiveve dhe
rrethanave të shkeljes së kryer, rezulton se ato nuk janë objektive dhe në lehtësim të pozitës së
shkelësit. Në këtë kuptim, GJKKO-ja e Apelit ka vlerësuar se GJKKO-ja e Shkallës së Parë ka
arsyetuar drejt dhe në lidhje elementet provuese që përligjin caktimin e një mase më pak
shtrënguese personale dhe aktualisht zëvendësim in peus të saj, pasi ka vlerësuar
qëndrueshmërinë e kushteve të përgjithshme, nevojat e sigurimit të të hetuarit dhe mungesën e
shkaqeve të padënueshmërisë ose të shuarjes së veprës penale për të cilën dyshohet. Po ashtu,
GJKKO-ja e Apelit ka arsyetuar se masa e sigurimit personal “Arresti në shtëpi” është në
përputhje me kërkesat e nenit 229, pika 2, të KPP-së, që i referohet kriterit të proporcionalitetit
ose përzgjedhjes së masës së sigurimit personal në raport të drejtë mes rëndësisë së faktit dhe
sanksionit vetëm me burgim që parashikohet për veprën penale të atribuar ose dënimit të
mundshëm (shih faqet 16 e vijuese të vendimit të GJKKO-së së Apelit).
102.Sipas Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, ekzistenca e kushteve të përcaktuara në
nenet 231 dhe 260 të KPP-së, për zëvendësimin e masës së sigurimit in peius ndaj kërkuesit,
është arsyetuar dhe vlerësuar drejt nga të dyja gjykatat, të cilat kanë verifikuar shkeljen e
detyrimeve që burojnë nga masa e sigurimit personal në fuqi në raport me rëndësinë dhe
rrethanat e shkeljes së kryer (pranuar si të tillë nga të dyja gjykatat). Në vlerësimin e Kolegjit
Penal, masa e sigurimit është zëvendësuar in peius ndaj kërkuesit në zbatim të neneve 231 dhe
260, pika 3, të KPP-së, për shkak se ai ka shkelur detyrimet që përmban masa e sigurimit
personal në fuqi ndaj tij dhe jo për shkak se nevojat e sigurimit janë rënduar. Kolegji Penal, në
vlerësimin e tij, ka arsyetuar se gjykatat kanë vlerësuar me të drejtë vijimësinë e nevojave të
sigurimit të evidentuara në gjenezë të caktimit të masës së sigurimit personal, sipas nenit 228,
pika 3, të KPP-së dhe arsyen e zëvendësimit të llojit të masës së sigurimit personal, për shkakun
e evidentuar qartësisht në arsyetimin e vendimmarrjes së tyre. Gjithashtu, Kolegji Penal ka
vlerësuar se të dyja gjykatat kanë analizuar dhe evidentuar vijimësinë e ekzistencës së dyshimit
të arsyeshëm që kërkuesi ka kryer një vepër penale, kusht ky sine qua non për vlefshmërinë e
vazhdimësisë së zbatimit të një mase sigurimi personale. Sipas atij kolegji, gjykatat më të ulëta
kanë i vlerësuar aktuale nevojat e sigurimit duke evidentuar “shmangien e dëmtimit të
hetimeve” dhe “ikjen e kërkuesit” (dy rreziqe të evidentuara që në gjenezë), si dhe kanë
arsyetuar përshtatshmërinë e llojit të masës shtrënguese “Arresti në shtëpi” me nevojat e
sigurimit sipas rrethanave të rastit konkret. Kolegji Penal ka arsyetuar edhe në lidhje me
ndalimet e urdhëruara nga GJKKO-ja e Shkallës së Parë për të mos komunikuar me persona të
tjerë përveç atyre që bashkëjetojnë me të në banesë, të cilat, sipas atij kolegji, kanë marrë
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 47
Kërkues: Sali Berisha
përgjigje të argumentuar nga GJKKO-ja e Apelit dhe nuk përbëjnë shkak për cenimin e
vendimmarrjes objekt rekursi (shih paragrafët 54 e vijues të vendimit të Kolegjit Penal të
Gjykatës së Lartë).
103.Lidhur me nevojën e ndërhyrjes në të drejtat kushtetuese të kërkuesit, nëse masa
konkrete e sigurimit e vendosur mbi të (kërkuesin) është e nevojshme për të realizuar qëllimin
e ligjshëm të mbarëvajtjes së procedimit penal në kuadër të të cilit ajo është vendosur dhe nëse
është e përshtatshme për të realizuar këtë qëllim, si edhe nëse qëllimi i ligjshëm i mbarëvajtjes
së procedimit penal mund të arrihej me vendosjen e masave më pak të ashpra, Gjykata, në
përfundim të diskutimeve, nuk arriti numrin e kërkuar të votave për vendimmarrje, sipas
parashikimeve të nenit 133, pika 2, të Kushtetutës dhe nenit 72, pika 2, të ligjit nr. 8577/2000.
104.Kështu, sipas njërit qëndrim, masa e sigurimit personal “Arresti në shtëpi”, e
caktuar ndaj kërkuesit, nuk ka qenë proporcionale ndaj duhej të ishte vendosur pranimi i
kërkesës për këtë shkak6
.
105.Në linjë me këtë qëndrim, dy gjyqtarë7
mbajtën qasjen se në caktimin e masës së
sigurimit personal të caktuar ndaj kërkuesit gjykatat nuk kanë arritur të arsyetojnë ekzistencën
e kushteve dhe kritereve të përcaktuara në nenet 228 dhe 229 të KPP-së për caktimin e masave
të sigurimit personal në raport me parashikimet e nenit 260, pika 3, të KPP-së. Sipas nenit 228,
pika 3, të KPP-së, masat e sigurimit personal vendosen kur: i) ekzistojnë shkaqe të rëndësishme
që vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provës, bazuar në rrethana fakti që duhet të tregohen
posaçërisht në arsyetimin e vendimit; ii) i pandehuri është larguar ose ekziston rreziku që ai të
largohet; iii) për shkak të rrethanave të faktit dhe personalitetit të të pandehurit ka rrezik që ai
të kryejë krime të rënda ose të të njëjtit lloj me atë për të cilin procedohet. Kurse sipas nenit
229 të KPP-së, në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e
secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret dhe
çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet
për veprën penale konkrete. Nga ana tjetër, sipas nenit 260, pika 3, të KPP-së, kur nevojat e
sigurimit rëndohen ose personi shkel detyrimet që lidhen me masën e sigurimit, gjykata, me
kërkesë të prokurorit, mund të vendosë zëvendësimin e saj me një masë më të rëndë ose
caktimin e një mase sigurimi shtrënguese ose ndaluese shtesë. Për shkeljen e detyrimeve që
lidhen me një masë ndaluese, gjykata mund të vendosë caktimin e një mase ndaluese shtesë
ose zëvendësimin e saj me një masë shtrënguese. Referuar përmbajtjes së kësaj dispozite (neni

6
Votuan për pranimin e kërkesës gjyqtarët Holta Zaçaj, Genti Ibrahimi dhe Marjana Semini.
7
Ishin të këtij vlerësimi gjyqtarët Holta Zaçaj dhe Genti Ibrahimi.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 48
Kërkues: Sali Berisha
260), rezulton se në rastin e masave shtrënguese, që është edhe rasti konkret: së pari,
zëvendësimi i një mase personale sigurimi mund të vendoset si kur bëhet fjalë për rëndimin e
nevojave të sigurimit, çka nënkupton se masa e mëparshme nuk u përgjigjet më atyre, ashtu
edhe në rastin e mosekzekutimit të detyrimeve që lindin nga masa e sigurimit; së dyti, ajo nuk
vendos asnjë detyrim për gjykatën për zëvendësimin ose caktimin e një mase tjetër sigurimi;
së treti, edhe në rast se gjykata pranon kërkesën e prokurorit ajo vlerëson rast pas rasti nëse
nevojat e sigurimit kërkojnë zëvendësimin me një masë tjetër më të rëndë ose caktimin e një
mase shtesë. Për rrjedhojë, jo vetëm në kuptim të kësaj dispozite, por edhe në kuptim të
dispozitave të tjera procedurale penale që lejojnë caktimin e një mase sigurimi, veçanërisht në
rastin kur gjykata investohet për zëvendësimin e një mase për shkak se nuk janë zbatuar
detyrimet e saj, nuk kërkohet dhe nuk imponohet caktimi i një mase kufizuese si ajo e arrestit,
e cila duhet të mbetet si ultima ratio, por nënkuptohet realizimi i një procesi vlerësimi dhe
analize nga gjykatat e zakonshme në drejtim të nevojës për zëvendësimin e masës së
mëparshme me një më të rëndë, ashtu edhe në drejtim të përshtatshmërisë dhe ashpërsisë së
masës së re me nevojat e sigurimit në momentin e caktimit të saj.
106.Thënë sa më sipër, në rastin konkret gjykatat e zakonshme nuk kanë arritur të
arsyetojnë se përse masa e arrestit në shtëpi ishte në rastin konkret e vetmja masë që mund të
siguronte mbarëvajtjen e procedimit penal dhe mosvënien në rrezik të tij, pavarësisht se ajo
është ultima ratio. Në kohën e caktimit të masës së sigurimit personal “Detyrimi për t`u
paraqitur në policinë gjyqësore”, gjykatat kanë konkluduar se ajo ishte masa e përshtatshme
për plotësimin e nevojave të sigurimit në procedimin penal ndaj kërkuesit, çka do të thotë se
ato kanë vlerësuar se nuk ekzistonte në atë moment asnjë rrezik për helmimin e provave ose
shmangien e drejtësisë nga kërkuesi, dhe për këtë shkak nuk u caktua masa e arrestit.
Zëvendësimi i kësaj mase sigurimi është kërkuar nga prokurori jo për shkak të rëndimit të
nevojave të sigurimit, pra për shkak të ndryshimit të tyre krahasimisht me momentin e caktimit
të masës së parë, por për shkak se kërkuesi nuk ka ekzekutuar detyrimin për t`u paraqitur
përpara oficerit të Policisë Gjyqësore në ditën dhe orën e përcaktuar për të nga gjykata, çka do
të thotë se nuk kanë ndryshuar ata faktorë përcaktues, të tillë që vënë në rrezik vetë procedimin
penal (helmimi i provave ose rreziku i ikjes). Pavarësisht kësaj, gjykatat, në kuptim të
përmbajtjes së nenit 260, pika 3, të KPP-së dhe nenit 231 të po këtij kodi, që përcaktojnë llojet
e masave shtrënguese, nuk kanë arsyetuar në drejtim të nevojës së zëvendësimit të masës me
një më të rëndë dhe as në drejtim të përshtatshmërisë së masës së arrestit në shtëpi, pra se përse
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 49
Kërkues: Sali Berisha
ishte masa e vetme në rastin konkret dhe se përse nuk ishte i përshtatshëm caktimi i një mase
sigurimi shtrënguese tjetër ose ndaluese shtesë.
107.Referuar përmbajtjes së vendimeve të gjykatave të zakonshme rezulton se ato kanë
analizuar vetëm ekzistencën e “dyshimit të arsyeshëm” se kërkuesi është autor i veprës penale
për të cilën dyshohet dhe, sipas tyre, moszbatimi në mënyrë të përsëritur i detyrimeve që i
ngarkohen nga ligji procedural penal dëshmon rëndësinë e shkeljes. Po kështu, nga njëra anë,
gjykatat kanë pranuar se nevojat e sigurimit vijojnë të jenë në të njëjtin stad dhe mosrespektimi
i detyrimeve që përmban masa e sigurimit personal në fuqi “Detyrimi për t’u paraqitur në
policinë gjyqësore” në ditë dhe orë të caktuara, që prej lindjes së këtij detyrimi, dëshmon për
rëndësinë e shkeljes, ndërsa në vlerësim të motiveve dhe rrethanave të shkeljes së kryer,
rezulton se ato nuk janë objektive dhe në lehtësim të pozitës së shkelësit. Nga ana tjetër,
gjykatat janë shprehur se nevojat aktuale të sigurimit, që janë “shmangia e dëmtimit të
hetimeve” dhe “ikja e kërkuesit”, e bëjnë të përshtatshme me nevojat e sigurimit llojin e masës
shtrënguese “Arresti në shtëpi” sipas rrethanave të rastit konkret. Këto qëndrime të gjykatave
janë kontradiktore, për sa kohë që qartësisht masa e sigurimit në rëndim të pozitës së kërkuesit
lidhet vetëm me mosekzekutimin e detyrimeve që kanë lindur nga masa e mëparshme,
ndërkohë që qartësisht nevojat e sigurimit nuk kanë ndryshuar që prej momentit kur është
caktuar ajo masë, pra nuk kanë ndryshuar duke u rënduar dhe nuk arsyetohet se cilat janë ato
rrethana të reja që vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provave të këtij procedimi (ose
helmimin e provave) apo shmangien e drejtësisë. Në këtë kuptim, gjykatat e zakonshme nuk
kanë arritur të arsyetojnë në drejtim të proporcionalitetit elementet që duhet të analizohen prej
tyre gjatë caktimit të një mase sigurimi, pra se përveçse e nevojshme, masa e arrestit në shtëpi
ishte edhe përshtatshme dhe proporcionalisht e ashpër, pra se asnjë masë tjetër shtrënguese nuk
do të ishte në gjendje të siguronte mbarëvajtjen e procedimit penal dhe mosvënien në rrezik të
tij.
108.Sipas qasjes së gjyqtares tjetër8
, që ka mbajtur qëndrimin se masa e sigurimit
“Arresti në shtëpi” nuk ka qenë proporcionale, në analizën e kushteve dhe kritereve për
zëvendësimin e masës së sigurimit me një masë më rënduese siç është “Arresti në shtëpi”,
duhej të analizohej nëse zëvendësimi ishte i nevojshëm, proporcional, i justifikuar, i
përshtatshëm dhe nëse masa rrezikonte të ishte më e ashpër kundrejt qëllimit. Ndonëse kërkuesi
ka dëshmuar mospërmbushje të masës së sigurimit “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë

8
Ishte e këtij vlerësimi gjyqtarja Marjana Semini.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 50
Kërkues: Sali Berisha
gjyqësore”, përsëri në analizë të nenit 231 të KPP-së vërehet se qëllimi i normës është të
parashikojë zëvendësimin me një masë sigurimi më të rëndë, si një mundësi dhe jo si një
detyrim. Prandaj, Prokuroria e Posaçme mund të kishte treguar një kujdes të shtuar për të nxitur
kërkuesin për përmbushjen e detyrimeve ligjore, qoftë edhe duke parë ndonjë alternativë
zgjidhjeje për të aplikuar kundrejt një afati të shkurtër me efekt nxitës kombinimin e një mase
shtrënguese me një masë ndaluese. Ndonëse në pamje të parë dhe teorikisht rezulton se
zëvendësimi i masës është kryer në mbështetje të nenit 228 të KPP-së, përsëri gjykatat e
posaçme për të konkluduar për përshtatshmërinë dhe proporcionalitetin duhet të analizonin
edhe ndikimin e rrethanave të rastit konkret për mirëfunksionimin e demokracisë në vend. Në
këtë këndvështrim, në analizë të: (i) statusit/cilësive individuale të kërkuesit të lidhura me rolin
e tij në shoqëri, me moshën dhe personalitetin, vërehet lehtësisht se kërkuesi gëzon një status
të dyfishtë juridik: si individ dhe si lider i partisë më të madhe opozitare. Ndërkohë, në analizë
të (ii) kontekstit të situatës aktuale politike e sociale rezulton se koha kur është caktuar masa e
sigurimit “Arresti në shtëpi” përkon me periudhën e përgatitjes për zgjedhje të përgjithshme
parlamentare, gjatë së cilës normalisht forcat politike planifikojnë një plan masash për
përgatitjen e fushatës elektorale, takime me zgjedhësit, angazhime mediatike etj. Kalimi i
drejtpërdrejtë te një masë rënduese që sjell tashmë heqjen e lirisë ndaj kreut të opozitës passjell
vënien në dyshim jo vetëm të garantimit të konkurrimit politik dhe procesit të zgjedhjeve, por
edhe vetë mirëfunksionimin e pluralizmit politik dhe demokracisë në vend. Ndonëse në
vendimin nr. 81/2024 është mbajtur qëndrimi që masa e sigurimit “Detyrimi për t’u paraqitur
në policinë gjyqësore” është proporcionale në drejtim të përshtatshmërisë, sepse nga intensiteti
i saj nuk e pengonte kërkuesin të përmbushte detyrimet e tij qytetare dhe politike, në rastin
konkret përshkallëzimi në drejtim të masës “Arresti në shtëpi” (e cila bie nën spektrin e masave
që kufizojnë lirinë personale) ka rënduar pozitën e kërkuesit, duke e “penalizuar” atë në një
mënyrë më të ashpër se sa do të ishte e justifikuar, e arsyeshme, e përshtatshme dhe e
nevojshme. Në konkluzion, sipas qëndrimit të kësaj gjyqtareje, zëvendësimi i masës me
“Arresti në shtëpi” si joproporcionale në drejtim të ashpërsisë së saj dhe, për rrjedhojë,
pretendimin e kërkuesit të bazuar.
109.Ndërkohë, sipas qëndrimit tjetër, neni 27, pika 1, i Kushtetutës kërkon, së pari, që
heqja e lirisë të jetë sipas procedurës së përcaktuar me ligj, që do të thotë se çdo privim i lirisë,
nga njëra anë, duhet të bazohet në një normë ligjore substanciale dhe sipas rregullave ligjore
procedurale, ndërsa, nga ana tjetër, duhet të jetë në përputhje me qëllimin e nenit 27, pra të
mbrojë individin nga arbitrariteti. Me pak fjalë, në parim, heqja e lirisë është e ligjshme nëse
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 51
Kërkues: Sali Berisha
kryhet me vendim gjykate. Në vijim, neni 27, pika 2, i Kushtetutës përmban një listë shteruese
të rasteve të lejueshme të heqjes së lirisë, që janë në të njëjtën linjë me ato të nenit 5, paragrafi
1, të KEDNJ-së. Për këtë të fundit, GJEDNJ-ja ka pohuar se zbatueshmëria e njërit rast nuk e
përjashton domosdoshmërisht një rast tjetër; paraburgimi, në varësi të rrethanave, mund të
justifikohet sipas më shumë se një shkaku të parashikuar në nënparagrafët e nenit 5 (shih Gatt
kundër Maltës, datë 27.07.2010, §35; Enhorn kundër Suedisë, datë 25.01.2005, § 34; Eriksen
kundër Norvegjisë, 27.05.1997, § 76). Në kontekstin e rrethanave të çështjes konkrete, duhet
evidentuar se masa e sigurimit “Arresti në shtëpi” ndaj kërkuesit është caktuar me vendim
gjyqësor jo vetëm për shkak të dyshimit të arsyeshëm të kryerjes së veprës penale (neni 27,
pika 2, shkronja “c”), por edhe për moszbatim të urdhrave të ligjshëm të gjykatës (neni 27, pika
2 ,shkronja “b”).
110.Neni 27, pika 2, shkronja “b”, i Kushtetutës lejon kufizimin e lirisë kur një urdhër
i ligjshëm i gjykatës nuk zbatohet, që do të thotë se gjykata mund të vendosë heqjen e lirisë së
individit për të realizuar qëllimin e urdhrit të ligjshëm të gjykatës, që nuk është zbatuar dhe jo
për të ndëshkuar individin. Për këtë arsye, është me rëndësi vendimtare gjetja e ekuilibrit të
duhur midis rëndësisë që ka në një shtet të së drejtës zbatimi i urdhrave të ligjshme të gjykatës
dhe lirisë personale. GJEDNJ-ja, në gjykime të ngjashme, ka pohuar se çështja e
proporcionalitetit merr rëndësi të veçantë në vlerësimin e përgjithshëm të situatës. Qëllimi i
vendimit, mënyra e zbatimit të vendimit dhe kohëzgjatja e paraburgimit janë çështje që duhet
të merren në konsideratë (shih Gatt kundër Maltës, datë 27.07.2010, § 40). Po ashtu, natyra e
detyrimit ligjor që rrjedh nga vendimi gjyqësor, duke përfshirë objektin dhe qëllimin e tij
thelbësor, personin që ndalohet, rrethanat e veçanta që çuan në paraburgim dhe kohëzgjatjen e
ndalimit janë të rëndësishme (shih Vasileva kundër Danimarkës, nr. 52792/99, §§ 36-38, 25
shtator 2003).
111.Mbi bazën e standardeve të mësipërme, fillimisht vlen të theksohet se objekti i këtij
gjykimi kushtetues lidhet vetëm me procesin gjyqësor për zëvendësimin e dy masave të
sigurimit me atë të arrestit në shtëpi ndaj kërkuesit, pra me caktimin dhe jo me kohëzgjatjen e
masës së arrestit në shtëpi. Lidhur me këtë të fundit, kërkuesi nuk ka ngritur pretendime në
ankimin kushtetues dhe as nuk ka treguar që i ka shteruar paraprakisht mjetet juridike në
dispozicion, pra duke i ngritur ato paraprakisht te gjykatat e zakonshme. Kërkuesi ka zgjedhur
që pretendimet e tij për masat e sigurimit të caktuara në të njëjtin procedim penal t’i paraqesë
në Gjykatë përmes ankimeve kushtetuese të veçanta për secilin proces gjyqësor, siç ishte rasti
për caktimin e dy masave të sigurimit dhe për zëvendësimin e tyre me atë të arrestit në shtëpi,
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 52
Kërkues: Sali Berisha
ndërsa mbetet e hapur mundësia për procesin e tretë gjyqësor për zëvendësimin e masës së
arrestit në shtëpi, që është në shqyrtim e sipër në gjykatat e zakonshme.
112.Në vijim, duke analizuar në tërësi të dhënat e çështjes konkrete në raport me
standardet kushtetuese, nxirret përfundimi se gjykatat e zakonshme fillimisht kanë caktuar ndaj
kërkuesit masat e sigurimit “Detyrimi për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” dhe “Ndalimi i
daljes jashtë shtetit”, duke mbajtur në konsideratë jo vetëm rëndësinë e lirisë personale, por
edhe mundësinë e ushtrimit të funksionit të deputetit në kuadër të së drejtës për t’u zgjedhur.
Në këtë kuptim, me vendimin gjyqësor për caktimin e këtyre dy masave, gjykatat kanë nxjerrë
urdhrin e ligjshëm që kërkuesi të paraqitej një herë në dy javë në Policinë Gjyqësore, por ky
urdhër i ligjshëm u refuzua të zbatohej nga kërkuesi të paktën 4 herë radhazi, në datat
06.11.2023, 20.11.2023, 04.12.2023 dhe 18.12.2024. Duke mos zbatuar këtë urdhër të
gjykatës, kërkuesi vuri në dyshim përmbushjen e qëllimit të ligjshëm, për të cilin ishin caktuar
masat e sigurimit – konkretisht atë të mbarëvajtjes së procedimit penal ndaj tij, duke theksuar
se mbarëvajtja e procedimit penal i shërben ruajtjes së rendit dhe sigurisë publike. Po ashtu,
refuzimi publik për të zbatuar vendimin e gjykatës nga kërkuesi, në cilësitë e tij personale të
deputetit dhe të drejtuesit të një force të rëndësishme politike, vë në dyshim parimin e shtetit
të së drejtës, i cili bazohet në ndarjen e pushteteve dhe kërkon respektimin e vendimeve
gjyqësore.
113.Për arsyet e mësipërme, gjykatat e zakonshme kanë zbatuar në mënyrë të saktë dhe
me mirëbesim zëvendësimin e dy masave të sigurimit në atë të arrestit në shtëpi ndaj kërkuesit,
duke vendosur ekuilibrin e duhur midis qëllimit për zbatimin e urdhrave të gjykatës, si dhe
rëndësisë së lirisë personale dhe së drejtës për t’u zgjedhur. Gjykatat e zakonshme kanë
arsyetuar se dyshimi i arsyeshëm për kryerjen e veprës penale vazhdonte të ekzistonte dhe në
shtesë të tij kërkuesi nuk kishte përmbushur urdhrin e ligjshëm të gjykatës 4 herë radhazi, duke
lënë pa efekte masën e sigurimit të detyrimit për paraqitje në Policinë Gjyqësore. Nga ana
tjetër, vlen të përmendet se legjislacioni procedural penal (neni 232 i KPP-së) si masë
përshkallëzuese përpara asaj të arrestit në shtëpi parashikon dhe atë të garancisë pasurore, por
ajo mund të caktohet vetëm nëse nga personi nën hetim ose një person tjetër për të ofrohet
garanci pasurore (neni 236, pika 1, i KPP-së), që nuk ka ndodhur në rastin konkret. Si
përfundim, nisur nga rrethanat konkrete të çështjes në fjalë, kufizimi i lirisë së kërkuesit përmes
masës së sigurimit të arrestit në shtëpi ishte proporcional9
.

9
Votuan për rrëzimin e kërkesës për këtë shkak gjyqtarët Marsida Xhaferllari, Fiona Papajorgji, Sandër Beci
dhe Ilir Toska.
Vendim i Gjykatës Kushtetuese Faqe 53
Kërkues: Sali Berisha
114.Në përfundim, Gjykata çmon se pretendimet e kërkuesit në drejtim të procedurës
parlamentare për heqjen e imunitetit, së drejtës së aksesit të lidhur me standardin e arsyetimit
dhe parimit të paanshmërisë, si aspekte procedurale të të drejtave substanciale, janë të
pabazuara, sipas arsyetimit të mësipërm të vendimit. Kurse për sa i përket pretendimit të
kërkuesit për cenimin e lirisë personale dhe të drejtës për të ushtruar veprimtarinë parlamentare,
në aspektin e proporcionalitetit të masës, në kushtet kur nuk u formua shumica prej 5
gjyqtarësh, në kuptim të nenit 73, pika 4, të ligjit nr. 8577/2000, ai konsiderohet i rrëzuar.
PËR KËTO ARSYE,
Gjykata Kushtetuese, në mbështetje të neneve 131, pika 1, shkronja “f” dhe 134, pika
1, shkronja “i”, të Kushtetutës, si dhe neneve 71 dhe 72 e vijues të ligjit nr. 8577, datë
10.02.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së
Shqipërisë”, të ndryshuar, me shumicë votash,
V E N D O S I:
1. Rrëzimin e kërkesës.
Ky vendim është përfundimtar dhe hyn në fuqi ditën e botimit në Fletoren Zyrtare.
Marrë më 17.01.2025
Shpallur më 06.03.2025