Sezoni veror duket se nuk “pret më” kalendar. Që në ditët e para të qershorit, këtë vit, vendi ynë po përjeton temperatura të pazakonta për këtë periudhë, duke lënë pas një pranverë të shkurtër. Po ashtu, është ngritur alarmi për ndikimin gjithnjë e më të madh të ndryshimeve klimatike. Kujtojmë se jo më larg se vitin e shkuar, vapa përvëluese nisi që në prill.
Nga bregdeti në qytete, termometri ka kapur vlera tipike për gushtin, duke u kthyer në një sfidë për qytetarët çdo ditë. Veç kësaj, ekziston frika që temperaturat të rriten akoma më shumë në vijim.
Pikërisht për këtë fenomen, që tanimë na është bërë pjesë e pandashme e përditshmërisë, tvklan.al ka kontaktuar specialisten nga Instituti i Gjeoshkencave në vend, Anira Gjoni.
Në një prononcim për gazetaren e tvklan.al Enxhi Dogjani, Gjoni shpjegon se “vitet e fundit ka një zbehje të stinëve tranzitore, pranverës dhe vjeshtës.”
“Sipas kalendarit meteorologjik vera nis më 1 qershor dhe zgjat deri më 31 gusht, por vitet e fundit kjo gjë ka ndryshuar. Shkak janë bërë ndryshimet klimatike që kanë sjellë rritje të temperaturave të ajrit dhe si dhe vlerave minimale (gjatë natës), apo atyre maksimale (gjatë ditës)”, ka shpjeguar Gjoni, sa i takon sezonit të hershëm veror.
Po pse ndodhin këto ndryshime klimatike?
“Ndryshimet klimatike janë pasojë e ngrohjes globale, duke sjellë rritje të temperaturave të ajrit, thatësira, intensifikim të valëve të të nxehtit. Janë shtuar mundësitë për zjarre në pyje, ato për stuhi, përmbytje (lumore, vërshimet e shpejta dhe ato urbane), ngricat, rrëshqitjet e dheut, pandemitë etj”, përgjigjet specialistja.
Teksa ndalet më konkretisht te Shqipëria, shpjegon se në vendin tonë stina e verës po vjen me anomali të theksuara.
“Që nga tejzgjatja e numrit të ditëve me temperatura të larta të njëpasnjëshme, trefishimi i numrit të netëve tropikale e deri te shtimi i stuhive dhe breshërit.”
Ku qëndron vendi ynë, në raport me kontinentin?
“Sipas Raportit të Kombeve të Bashkuara për Klimën, Shqipëria është renditur ndër vendet më të prekura nga ndryshimet klimatike në Europë. Vendi ynë duke qenë vend në zhvillim është më vulnerabël sa i takon prekjes nga ndryshimet klimatike”, thotë Gjoni.
E fundit, por jo më pak e rëndësishmja. A janë shqiptarët të edukuar sa duhet për ndryshimet klimatike?
“Si koncept, ndryshimet klimatike kanë hyrë vonë në Shqipëri…Sistemi arsimor e prek temën, por jo mjaftueshëm. Edukimi për ndryshimet klimatike nuk është ende i integruar si temë kryesore ndërdisiplinore. Ne nuk jemi ende të edukuar mjaftueshëm për ndryshimet klimatike, por ka potencial dhe energji për përmirësim, sidomos nëse kombinohen arsimi, mediat, politikat publike dhe angazhimi qytetar”, thotë ekspertja.
Teksa temperaturat janë në rritje, duhet të kemi kujdes të shtuar, sidomos gjatë orëve të pikut. Vera e këtij viti, parashikohet të vendosë një standard të ri për të nxehtin, me një sërë problemesh të tjera.
Megjithatë, në fokus duhet të jetë shëndeti ynë. Sa më shumë hidratim, shmangie e ekspozimit në diell dhe qëndrim në ambiente sa më të freskëta! /tvklan.al
