Epoka e ekzoplanetëve filloi në vitin 1992, kur astronomët zbuluan një palë planetësh që rrotulloheshin rreth një ylli kryesor.
Pastaj, në vitin 1995, astronomët zbuluan ekzoplanetin e parë që rrotullohej rreth një ylli të rendit kryesor. Ndërsa misionet Kepler dhe TESS të NASA-s filluan, numri i ekzoplanetëve të konfirmuar vazhdoi të rritej.
Deri në vitin 2015, NASA njoftoi se Kepler kishte zbuluar ekzoplanetin e saj të njëmijtë. Viti 2016 ishte një vit i shënuar për zbulimet e ekzoplanetëve me gati 1 mijë e 500 vetëm në atë vit. Numri total arriti në 5 mijë në mars të vitit 2022.
Tani, NASA ka njoftuar se ka 6 mijë ekzoplanetë të konfirmuar.
6 mijë është shumë, megjithëse krahasuar me njëqind miliardë që mund të ekzistojnë në Rrugën e Qumështit, është një sasi e vogël. Megjithatë, për një qytetërim të ri hapësinor si i yni, është diçka për t’u festuar.
Fakti që janë gjetur 6 mijë është mbresëlënës, duke marrë parasysh sa sfiduese janë për t’u zbuluar. Ka distanca të mëdha midis nesh dhe yjeve të tjerë.
Shumë ekzoplanetë do të jenë të fshehur në shkëlqimin e yjeve të tyre, ose do të jenë aq larg yjeve të tyre saqë janë praktikisht të pazbulueshëm.
Është e qartë se përparimet teknologjike do të sjellin më shumë prej tyre në dispozicion, përveç rënies së qytetërimit ose braktisjes së shkencës.
Shkenca e ekzoplanetëve, padyshim, ka të bëjë me më shumë sesa thjesht numra.
Shumëllojshmëria e planetëve që kemi zbuluar na mëson gjëra jetësore rreth natyrës, Sistemit tonë Diellor dhe Tokës.
Çuditërisht, shumë nga planetët që janë zbuluar janë ndryshe nga çdo gjë në Sistemin tonë Diellor.
Ka Jupiterë të nxehtë, gjigantë masivë gazi që rrotullohen rreth yjeve të tyre brenda pak ditësh. Ka planetë me periudhë ultra të shkurtër që e turpërojnë periudhën e shkurtër orbitale të Mërkurit duke përfunduar orbitat në vetëm disa orë.
Një lloj i çuditshëm planeti është aq afër yjeve të tij saqë janë të lidhur në mënyrë baticore me yllin e tyre, ashtu si Hëna është me Tokën.
Këta planetë kanë një anë përvëluese të nxehtë dhe një anë të ngrirë. Disa prej tyre mund të jenë mjaftueshëm të nxehtë për të mbetur të shkrirë.
Të tjerët kanë temperatura, presione dhe përbërës kimikë kaq ekstremë sa mund të bien shi hekuri, ose mund të mos jenë më të dendur se stiropori. Disa mund të jenë të mbuluar me oqeane. Të tjerë janë të mbuluar nga gazra toksikë.
Në një farë mënyre, të gjitha janë pjesë e natyrës. Përcaktimi i mënyrës se si u krijuan është një magjepsje e qëndrueshme.
Por në bazë të gjithë këtij kërkimi dhe kurioziteti është një pyetje e madhe: A jemi vetëm?
“Secili prej llojeve të ndryshme të planetëve që zbulojmë na jep informacion rreth kushteve në të cilat mund të formohen planetët dhe, në fund të fundit, sa të zakonshëm mund të jenë planetët si Toka, dhe ku duhet t’i kërkojmë”, tha Dawn Gelino, drejtuese e Programit të Eksplorimit të Ekzoplanetëve të NASA-s (ExEP) në Laboratorin e Propulsionit me Avion të agjencisë në Kaliforninë Jugore.
“Nëse duam të zbulojmë nëse jemi vetëm në univers, e gjithë kjo njohuri është thelbësore.”
