Presidenti Donald Trump ka paraqitur detaje të reja të planit të tij ambicioz për të ndërtuar një sistem mbrojtës nga raketat “Kupola e Artë” për të mbrojtur Shtetet e Bashkuara nga sulmet e huaja, duke thënë se ai duhet të përfundojë para se ai të largohet nga detyra.
“Do ta kemi përfunduar brenda tre vjetësh”, u tha Trump gazetarëve ndërsa detajonte planin në Zyrën Ovale të martën. “Pasi të ndërtohet plotësisht, Kupola e Artë do të jetë e aftë të kapë raketat edhe nëse ato lëshohen nga anët e tjera të botës.”
Trump dëshiron një ‘Kupolë të Hekurt’ mbi SHBA-në. Por edhe një version i vogël në Paqësor po zgjat pak.
Kontraktorë të profilit të lartë të mbrojtjes dhe kompani teknologjike – përfshirë SpaceX të Elon Musk – tashmë po konkurrojnë për punën për të ndërtuar mburojën, duke i bërë propozime direkt Sekretarit të Mbrojtjes, Pete Hegseth.
Administrata amerikane ka mbetur e paqartë në lidhje me planet e saj për zhvillimin e mburojës raketore , e cila merr frymëzim nga Kupola e Hekurt e Izraelit.
Edhe pse ende nuk është e qartë se si do të duket saktësisht Kupola e Artë, ka dallime të konsiderueshme në fushëveprim dhe shkallë të mburojës së Izraelit. Kupola e Hekurt mbron në mënyrë selektive zonat e populluara nga kërcënimet me rreze të shkurtër veprimi në një vend me madhësinë e New Jersey-t; Trump dëshiron një sistem mbrojtës nga raketat në hapësirë, të aftë të mbrojë një vend rreth 450 herë më të madh, nga raketat e përparuara balistike dhe hipersonike.
Projekti do të kushtojë rreth 175 miliardë dollarë, tha Trump, dhe do të drejtohet nga gjenerali Michael A. Guetlein, zëvendësshef i operacioneve hapësinore në Forcën Hapësinore të Shteteve të Bashkuara. Trump tha se 25 miliardë dollarë do të ndahen nga shkurtimi i tij i përgjithshëm i shpenzimeve dhe projektligji i taksave , të cilin ai po i shtyn republikanët e Dhomës së Përfaqësuesve ta miratojnë.
Më herët në maj, Pentagoni i paraqiti Shtëpisë së Bardhë opsione të vogla, të mesme dhe të mëdha për zhvillimin e Kupolës së Artë. Trump nuk specifikoi një zgjedhje përfundimtare të martën, por tha se ata kishin “zgjedhur një arkitekturë për këtë sistem të teknologjisë së fundit”.
Vlerësimet e administratës për koston dhe kohën e ndërtimit janë në kundërshtim me ato të dhëna nga zyrtarë të tjerë ushtarakë. Nënadmirali në pension Mark Montgomery i tha më parë CNN se beson që krijimi i një sistemi mbrojtës nga raketat balistike mund të jetë i mundur brenda 7 deri në 10 vjetësh, por edhe atëherë, ai do të ketë kufizime të rënda, potencialisht i aftë të mbrojë vetëm ndërtesat kritike federale dhe qytetet e mëdha.
Ekspertë të tjerë i kanë thënë CNN-së se disa qindra miliarda dollarë ndoshta do të ishin një vlerësim konservator, me disa që thonë se parashikimi i kostos totale të një projekti të tillë ishte në thelb i pamundur.
SHBA-të kanë folur për ndërtimin e një mburoje raketore për dekada të tëra, por kjo nuk është realizuar kurrë për shkak të boshllëqeve në teknologji dhe kosto.
Agjencia e Inteligjencës së Mbrojtjes publikoi së fundmi një vlerësim të paklasifikuar që nënvizon se si kundërshtarët e SHBA-së si Kina, Rusia, Irani dhe Koreja e Veriut mund të synojnë potencialisht kontinentin amerikan me një sërë raketash balistike, raketash lundrimi me rreze të gjatë veprimi, bombardues dhe raketa hipersonike.
Ndërtimi i mburojës është një detyrë jashtëzakonisht komplekse që do të kërkojë një rrjet agjencish qeveritare dhe kontraktorësh privatë, sipas burimeve të shumta të njohura me procesin e planifikimit.
