Referuar të dhënave të Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO) dhe OECD, shqiptarët punojnë mesatarisht 41.4 orë në javë, duke e renditur Shqipërinë ndër vendet më punëtore të Evropës. Kjo shifër tregon një nivel të lartë angazhimi në tregun e punës, por njëkohësisht reflekton sfida strukturore të lidhura me produktivitetin dhe balancën mes jetës dhe punës.
Në nivel global, Bhutani qëndron në krye të renditjes me 54.5 orë pune në javë, duke u shpallur vendi më punëtor në botë. Pas tij renditen Sudani me 50.8 orë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe me 48.4 orë. Këto vende përfaqësojnë ekonomi në zhvillim, ku puna manuale dhe aktivitetet e shërbimeve mbeten burimi kryesor i të ardhurave, shpesh me orare të gjata dhe kushte pune intensive.
Në anën tjetër, vendet e zhvilluara ekonomike si Gjermania (30.0 orë), Franca (30.7 orë) dhe Britania e Madhe (31.0 orë) paraqesin një kontrast të fortë – më pak orë pune, por produktivitet shumë më të lartë.
Evropa punëtore: Mali i Zi në krye, Shqipëria në vend të dytë
Në kontinentin evropian, Mali i Zi mban vendin e parë me 44.2 orë pune në javë, i ndjekur nga Shqipëria me 41.4 orë dhe Bosnja e Hercegovina me 40.8 orë. Këto vende të Ballkanit tregojnë një profil të ngjashëm ekonomik, me punësim të lartë në sektorë si ndërtimi, turizmi dhe tregtia, ku orët e punës janë zakonisht më të gjata se mesatarja europiane.
Në krahasim, vendet e Bashkimit Evropian qëndrojnë dukshëm më poshtë: Greqia ka një mesatare prej 38.9 orë, Italia 32.9 orë, Spanja 32.5 orë, Franca 30.7 orë, Gjermania 30.0 orë, ndërsa Finlanda regjistron vetëm 28.8 orë pune në javë.
Krahasuar me këto shtete, shqiptarët punojnë 8 deri në 11 orë më shumë çdo javë, ose rreth 20–25% më shumë kohë pune.
Në kontinentet e tjera, orët e punës janë edhe më të gjata. Në Azi, përveç Bhutanit, Emiratet e Bashkuara Arabe punojnë 48.4 orë, Jordania 47.8 orë, ndërsa Kina 44.8 orë. Në Afrikë, Sudani kryeson me 50.8 orë, ndjekur nga Lesoto me 50.2 orë dhe Kongo me 48.7 orë. Në Amerikën e Jugut, Peruja punon 43.2 orë, Guajana 42.6 orë dhe Kolumbia 42.1 orë, ndërsa në Oqeani, Samoa arrin 44.5 orë pune në javë.
Në këto të dhëna globale, Shqipëria pozicionohet afër vendeve të Azisë Jugore dhe Afrikës për intensitetin e punës, pavarësisht se është pjesë e një kontinenti me standarde më të larta të jetesës dhe produktivitetit.
Çfarë tregon kjo për ekonominë shqiptare?
Renditja e lartë e Shqipërisë nuk është thjesht shenjë e punës së palodhur, por edhe pasqyrë e strukturës së saj ekonomike. Një pjesë e madhe e forcës punëtore është e përfshirë në sektorë ku orët e punës janë të gjata dhe fleksibiliteti është i kufizuar, si ndërtimi, bujqësia, turizmi dhe tregtia me pakicë.
Megjithatë, kjo tendencë shoqërohet edhe me rritje të formalizimit të tregut të punës dhe një ritëm të qëndrueshëm të aktivitetit ekonomik, veçanërisht gjatë periudhës 2024–2025.
Nga ana tjetër, orët e gjata të punës shpesh nuk përkthehen në paga të larta apo kushte më të mira pune, duke nënvizuar nevojën për përmirësim të produktivitetit dhe eficiencës në punë.
