Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural ka nisur një proces të rëndësishëm konsultimi publik për projektligjin “Për kontrollet zyrtare”, duke i hapur dyert qytetarëve, ekspertëve dhe shoqatave për të kontribuar drejtpërdrejt në hartimin e një ligji jetik për sigurinë ushqimore në vend.
Ky projektligj, që ka për qëllim të garantojë një nivel të lartë të mbrojtjes së shëndetit të njerëzve, kafshëve dhe bimëve, përcakton rregulla, parime dhe procedura të detajuara për mënyrën se si kryhen kontrollet zyrtare në të gjithë zinxhirin ushqimor.
Kontrolle të bazuara në risk, jo në supozime
Një nga pikat thelbësore të këtij projektligji është se kontrollet nga Inspektorati i Mbrojtjes së Konsumatorit dhe Kontrollit të Cilësisë (IPKPKK) do të kryhen rregullisht dhe në bazë të vlerësimit të riskut. Kjo do të thotë se frekuenca e inspektimeve do të përcaktohet duke marrë parasysh rreziqet e lidhura me llojin e produktit, aktivitetin e operatorit dhe historikun e tij të pajtueshmërisë me rregullat. Qëllimi është të sigurohet efikasitet maksimal, duke ndërprerë minimalisht veprimtarinë e operatorëve të biznesit, shkruan rtsh.al.
Projektligji saktëson gjithashtu se kontrollet do të kryhen pa njoftim paraprak, përveç rasteve kur një gjë e tillë është thelbësore dhe e justifikuar. Kjo masë synon të sigurojë që inspektimet të jenë reale dhe të pasqyrojnë gjendjen e vërtetë të objekteve.
Rregulla të veçanta për sigurinë ushqimore
Projektligji përmban rregulla të veçanta për një sërë fushash, duke përfshirë produktet me origjinë shtazore. Ai përcakton në mënyrë të detajuar procedurat për inspektimet para dhe pas therjes në thertore, përgjegjësitë e veterinerëve zyrtarë dhe ndihmësve të tyre, si dhe mundësinë që stafi i thertoreve të asistojë në detyra specifike, nën mbikëqyrjen e veterinerit.
Një pjesë e konsiderueshme e ligjit i kushtohet edhe rregullimit të kontrolleve për Organizmat e Modifikuar Gjenetikisht (OMGJ) në ushqim dhe ushqim për kafshë, duke synuar të parandalojë praktikat mashtruese dhe të sigurojë pajtueshmërinë me legjislacionin në fuqi.
Tarifa dhe gjoba për shkelësit
Projektligji parashikon pagesa ose tarifa për kontrollet zyrtare, duke synuar të rikuperojë kostot administrative. Megjithatë, ai parashikon edhe mundësinë e uljes së tarifave për operatorët me xhiro të ulët, për bizneset që përdorin metoda tradicionale ose ato në rajone me kufizime gjeografike, duke treguar një qasje të diferencuar.
Gjithashtu, vendosen dënime të qarta për kundërvajtjet administrative, me gjoba që variojnë nga 100,000 deri në 2,000,000 lekë. Gjoba maksimale u vendoset operatorëve që kryejnë aktivitetin në njësi të paregjistruara ose të pamiratuara.
Kjo masë synon të disiplinojë tregun dhe të penalizojë rëndë ata që rrezikojnë shëndetin publik.
Procesi i konsultimit publik do të zgjasë 20 ditë pune, nga 19 gushti deri më 16 shtator 2025. Çdo sugjerim dhe koment do të përmblidhet nga Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural dhe do të shqyrtohet për t’u reflektuar në draftin përfundimtar.