nga Agron Haxhimali
“Zgjedhje të parakohshme në 6 bashki: Më shumë se 33% e popullsisë përfshihet në një proces me mandat 1.5-vjeçar
Sipas të dhënave të Census 2023, popullsia e Shqipërisë është 2,402,000 banorë.
Në gjashtë bashki të vendit pritet të zhvillohen zgjedhje të parakohshme për kryetar bashkie:(Tiranë – 600,000 banorë, Vlorë – 84,000, Berat – 63,000,
Cërrik – 25,000, Mat – 17,000, Tepelenë – 7,000).
Në total, këto bashki përfaqësojnë 796,000 banorë, që përbëjnë 33.1% të popullsisë së Shqipërisë.
Në raport me numrin total të bashkive (61), zgjedhjet do të zhvillohen në 9.8% të tyre.
Ky fakt tregon se zgjedhjet e parakohshme nuk janë një proces lokal i kufizuar, por një zhvillim me impakt kombëtar, pasi përfshijnë më shumë se një të tretën e qytetarëve të vendit.
Kostoja dhe sfidat e procesit
1. Mandat i shkurtër-Kryetarët që do të zgjidhen në këto zgjedhje do të kenë një mandat vetëm 1.5-vjeçar, duke e bërë të vështirë ndërmarrjen e politikave afatgjata apo projekteve të qëndrueshme për komunitetin.
2. Barrë financiare-Organizimi i zgjedhjeve për një popullsi kaq të madhe kërkon shpenzim të konsiderueshëm nga buxheti i shtetit, duke përfshirë logjistikën, administrimin, sigurinë dhe përgatitjen e procesit.
3. Pasiguri institucionale-Ndryshimet e shpeshta të lidershipit në bashki krijojnë pasiguri për stafin administrativ dhe qytetarët, duke rritur rrezikun e vonesave në ofrimin e shërbimeve dhe në realizimin e projekteve kapitale.
4. Polarizim politik-Procesi i zgjedhjeve të parakohshme mund të thellojë tensionet dhe konfliktet politike, duke krijuar një klimë të paqëndrueshme në qeverisjen vendore dhe duke e bërë bashkëpunimin më të vështirë.
5. Rrezik për projektet afatgjata
Investimet strategjike dhe projektet e mëdha rrezikojnë të mbeten pezull ose të devijohen gjatë periudhës së tranzicionit të drejtimit të bashkive.
Prandaj, zgjedhjet e parakohshme në këto gjashtë bashki do të kenë ndikim shumë më të madh se thjesht zëvendësimi i disa kryetarëve bashkish.
Fakti që më shumë se një e treta e popullsisë përfshihet në këtë proces, si dhe kostoja e lartë financiare, ngre pyetje mbi efikasitetin veçanërisht pasi deri në zgjedhjet e rregullta lokale kanë mbetur më pak se dy vite.
Kjo situatë kërkon reflektim ligjor dhe politik për të gjetur zgjidhje që parandalojnë përsëritjen e rasteve të tilla qe tè garantojnë stabilitet për pushtetin vendor dhe qytetarët.